راهگذر شمال جنوب و یا جنوب شمال؟

آمارهای سازمان توسعه و تجارت نشان می دهد که روسیه جزء پنج مبدا مهم وارداتی به ایران محسوب می شود در حالی که ایران علی رغم فرصت هایی که پس از تحریم روسیه در حوزه میوه و پس از آن حذف ترکیه به واسطه تقابل با روسیه برخوردار بوده است نتوانسته میزان صادرات خود را افزایش دهد و هم چنان این همسایه شمالی که پهناورترین کشور جهان می باشد در لیست ده کشور نخست در حوزه صادرات ایران قرار ندارد. در همین رابطه می توان به آخرین آمارهای گمرک اشاره کرد که صادرات ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری نسبت به سه ماهه ابتدای سال قبل، به لحاظ وزنی ۷۱.۵۶ درصد کاهش و به لحاظ ارزشی ۴ درصد کاهش را تجربه کرده است که نشان می دهد، سیاست های دولت برای تسخیر بازار روسیه از سوی صادرکنندگان ایرانی علیرغم تاکیدات مقامات ارشد دو کشور، چندان رضایت بخش و اثربخش نبوده است. بر این اساس، میزان صادرات ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری به لحاظ وزنی ۵۷ میلیون و ۸۰۵ هزار و ۲۷۳ کیلوگرم بوده که این رقم در مدت مشابه سال قبل، معادل ۲۰۳ میلیون و ۲۶۲ هزار و ۸۴۶ کیلوگرم بوده است، ضمن اینکه به لحاظ ارزشی صادرات ایران به این کشور در زمان یاد شده، معادل ۴۶ میلیون و ۹۴۵ هزار و ۸۵۵ دلار و در مدت مشابه سال قبل ۴۹ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۹۰ دلار بوده است. همچنین میزان واردات ایران از روسیه نشانگر آن است که واردات از این کشور در سه ماهه ابتدای سال جاری ۲۵۹ میلیون و ۵۱۰ هزار و ۵۰۱ کیلوگرم بوده که ارزشی معادل ۵۳۹ میلیون و ۵۴۶ هزار و ۲۴۱ دلار داشته است که این رقم، تراز منفی تجارت ایران و روسیه را نشان می دهد. در عین حال، میزان واردات ایران از روسیه در سه ماهه ابتدای سال ۹۴ نیز حکایت از آن دارد که میزان واردات ایران به لحاظ وزنی ۳۳۱ میلیون و ۱۱۵ هزار و ۵۳۲ کیلوگرم معادل ۱۴۳ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۳۷۴ دلار بوده است.

این آمار در حالی است که نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه معتقد است با سرمایه گذاری و ظرفیت سازی صحیح اگر دولت در ایران بتواند تنها ده درصد سهم واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی و مصرفی روسیه را به خود اختصاص دهد، ارزش آن ۴.۳میلیارد دلار می شود که رقم قابل توجهی است.
 

► فرجام:

همکاری با فدراسیون روسیه همواره فرصت بسیار طلایی می تواند برای جمهوری اسلامی ایران باشد و از این رو گسترش همکاری های دو جانبه و چند جانبه با این کشور برای تهران و مسکو مفید و ضروری می باشد. تامل بر فلش جنوب به شمال این کریدور به معنای نفی این موضوع نیست، بلکه بدان معناست که تلاش شود همکاری های اقتصادی نیز همچون همکاری های نظامی دو سویه باشد. از این رو ضروری است که با توجه به چشم انداز نظام و فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر اقتصاد مقاومتی که تبیین کننده مبانی استراتژیک توسعه صنعتی، معدنی و تجاری است، دولت میان صادرات و واردات توازنی منطقی و صحیح برقرار نماید و از این فرصت در راستای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران استفاده شود و شاهد گسترش حجم مبادلات میان دو کشور ایران و روسیه باشیم.

نویسنده: احمد وخشیته، دانشجوی دکتری علوم سیاسی در دانشگاه دوستی ملل روسیه و سردبیر دیدبان روسیه؛
منبع: هفته نامه مثلث