ترکیه و روسیه به هم نیاز دارند

دیپلماسی ایرانی: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه تصمیم دارد صفحه تازه ای در روابط خود با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بگشاید. وی در حالی روز سه شنبه راهی سن پترزبورگ شد که اختلافات سنگینی با غربی ها پیدا کرده و احساس می کند آنها در کودتای نافرجام پشت او را خالی کرده اند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میدل ایست آنلاین، این نخستین سفر اردوغان به خارج از کشور بعد از کودتای 15 جولای است. کودتایی که بعد از شکست، اردوغان به شدت نسبت به آن واکنش نشان داد و چنان پاکسازی گسترده ای را انجام داد که انتقادهای بی سابقه ای را از سوی غربی ها باعث شد.

اردوغان در آستانه سفرش به روسیه به خبرنگاران گفت: «به اعتقاد من این سفر مرحله تازه ای از روابط دو جانبه خواهد بود که از صفر شروع شده است. ما، هر دو کشور (ترکیه و روسیه)، طرف های مهمی در منطقه هستیم و کارهای بسیاری هست که می توانیم به کمک هم انجام دهیم.»

هم زمان با این اظهارات، یوری اوشاکوف، مشاور کرملین نیز گفت: «این دیدار بسیار مهم است. در جریان این دیدار روابط روسیه – ترکیه در زمینه های مختلف مرحله به مرحله بهبود خواهد یافت. همچنین بر سر اوضاع سوریه بحث و تبادل نظر خواهد شد.»

اوشاکوف همچنین گفت: «سفر اردوغان به سن پترزبورگ بعد از کودتای نافرجام دلیل روشنی است بر این که ترک ها به بازسازی روابط با روسیه اهمیت می دهند.»

پوتین از نخستین رهبران جهان بود که در همان ساعات ابتدایی کودتا با اردوغان تماس گرفت و حمایت خود را از او اعلام کرد. در همین رابطه گفته می شود طرف روسی اطلاعاتی درباره وقوع کودتا و کودتاچیان در اختیار ترک ها قرار داده بود.

این همه در حالی است که غربی ها و امریکایی ها نسبت به حمایت از اردوغان تردید به خرج دادند و تنها زمانی کودتا را محکوم کردند که مطمئن شدند کودتا شکست خورده است.

شاید برای همین است که شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا در تحلیل این سفر گفت که اگر بنا باشد روابط مسکو و آنکارا بر روابط ثابت ترکیه با اتحادیه اروپا تاثیر بگذارد، به ویژه که اکنون نیز تنشی در روابط دو طرف به وجود آمده است، پس قدرت های غربی باید هر چه سریع تر به فکر بهبود روابط با ترکیه باشند.  

الکساندر بونوف از مرکز مطالعات کارنگی در مسکو در این باره می گوید: «آن چه شاهدیم روابطی بیش از پیش دوستانه است اما نگاه پراگماتیست غلبه دارد. به عبارت دیگر روابط شخصی یا ایدئولوژیک بر این روابط سایه ننداخته است بلکه آن چه سایه انداخته مصالح عملی مشترک است.»

فئودور کوکیانوف، رئیس شورای سیاست خارجی و دفاعی در این باره می گوید: «روشن است که روسیه در حال حاضر شریکی مهم برای ترکیه است. در زمانی که روابط ترکیه با اتحادیه اروپا و ایالات متحده به روشنی به تنش کشیده شده و به نظر هم نمی رسد به این زودی ها تغییری در حکومت حاکم بر سوریه پیش آید، طبیعی است که روسیه برای ترکیه بسیار مهم باشد.»

وی در ادامه می افزاید: «این مساله در مورد روسیه هم صادق است. خلاصه بگویم، دو کشور به یکدیگر نیاز دارند تا بتوانند راه حلی برای نزاع جاری در سوریه بیابند.»

اردوغان همچنان بر کنار رفتن اسد از قدرت اصرار دارد در حالی که مسکو به شدت با آن مخالف است. با این حال اردوغان قبل از عزیمت به سن پترزبورگ به نقش اساسی روسیه در منازعات سوریه اذعان کرد و گفت: «روسیه بازیگری اساسی و بسیار مهم برای ایجاد صلح در سوریه است. مشکلات سوریه می تواند با اتخاذ تدابیر مشترک از سوی روسیه و ترکیه به راه حلی مطئن ختم شود.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 11