اروپایی‌ها از انگلیس خشمگینند

دیپلماسی ایرانی: همان طور که ورود انگلستان به اتحادیه اروپا با اکراه برخی کشورها همراه بود، خروج این کشور نیز با اکراه همراه بوده است. گرچه برخی کشورها با خشم خواستار تسریع در روند خروج انگلستان از اتحادیه اروپا شدند، اما همان ها نیز به خوبی می دانند که این خروج به طور حتم تبعات جدی برای اتحادیه به همراه خواهد داشت. از دیگر سو، اقدام انگلستان اثراتی نیز در درون دایره پادشاهی بریتانیا نیز شده است. اسکاتلند خواهان ماندن در اتحادیه اروپاست، از این رو برای فاصله گرفتن از تبعات خروج انگلستان خواستار برگزاری همه پرسی به منظور استقلال از بریتانیا شده است. به طور حتم همه پرسی انگلستان برای خروج از اتحادیه اروپا، واکنش مقامات لندن، امضای طومار برای برگزاری مجدد همه پرسی، همه و همه یک پدیده تک بعدی نبوده و نیازمند بررسی همه جوانب موضوع است. اما آن چه همه کارشناسان بر آن اتفاق نظر دارند، این است که به طور حتم اروپا در آینده اثرات جدایی انگلستان _ در صورت موقوع نهایی_ را خواهد دید. اثراتی بر اقتصاد و مساله مهاجرت. دو مساله ای که همواره از سوی احزاب دست راستی به خصوص در انگلستان، فرانسه و هلند دستمایه قرار گرفته تا به این بهانه مردم را به پای صندوق های همه پرسی برای جدایی از اتحادیه اروپا بکشانند. گفت وگوی کوتاهی با پیروز ایزدی، پژوهشگر ارشد مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام داشته ایم که در ادامه می خوانید:

آیا تحولات انگلستان زمینه ساز دومینوی اتحادیه اروپا می شود؟

یکی از نگرانی های موجود وقوع دومینو است. بعد از آنکه مشخص شد که مردم انگلستان رای به خروج از اتحادیه دادند، احزاب دست راستی افراطی و پوپولیست در کشوری مانند فرانسه و هلند، خواستار برگزاری همه پرسی برای خروج از اتحادیه شدند. بر اساس  اظهارات بر ناظران، اگر در مذاکرات میان انگلستان و اتحادیه اروپا، درباره وضعیت روابط طرفین سخت گیری صورت نگیرد و مجازات هایی برای انگلستان در نظر گرفته نشود، مانند سخت تر شدن روابط تجاری اتحادیه اروپا با انگلستان، باعث ترغیب شدن دیگر کشورها به منظور خروج از اتحادیه می شود. زیرا در این صورت کشورها متوجه می شوند که خروج از اتحادیه هیچ ضرری نداشته و روابط تجاری آزاد همچنان ادامه خواهد داشت. بنابراین نیاز نیست که بخشی از حاکمیت خود را واگذار کرده و تابع مقررات اتحادیه اروپا باشند. برای همین کارشناسان توصیه به اعمال رفتارهای سخت گیرانه علیه انگلستان می کنند. البته نکته ای که وجود دارد این است که اقتصاد برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان، صادرات محور بوده و تحقق رفتارهای سخت گیرانه، شاید برای این کشورها مشکل باشد. زیرا آنها نمی توانند از بازاری مانند انگلستان صرف نظر کنند.

آلمان نگاه معتدل تری نسبت به مساله خروج انگلستان از اتحادیه داشت. اما در مقابل فرانسه برخورد تندی داشت و حتی اعلام کرد که پروسه خروج انگلستان زمانبر است و باید سریعتر صورت گیرد. تفاوت دو دیدگاه در چیست؟

همان طور که گفته شد، اقتصاد آلمان، صادرات محور است. بنابراین این کشور تمایل به نگه داشتن بازار انگلستان برای صادرات محصولات خود دارد. از طرف حجم تجارت میان آلمان و انگلستان بسیار قابل توجه است. در مقابل فرانسه از همان ابتدا مخالف حضور انگلستان در اتحادیه اروپا بود. پس از آن که اجازه ورود داد، اعلام کرد بریتانیا باید پایبند به قواعد و مقررات باشد. از این منظر ابراز خشم کرده است. به هر حال خروج انگلستان منجر به تضعیف اتحادیه و روند همگرایی می شود. در عین حال در داخل فرانسه نیز نیروهای افراطی قوت قلب بیشتری برای طرح مساله خروج از اتحادیه را پیدا می کنند.

برخی اقدام انگلستان را قدامی هوشمندانه اقتصادی می دانند. مردم انگلستان به این نتیجه رسیده اند که اتحادیه اروپا نتوانسته است درمان خوبی برای مسایل مهاجرت و اشتغال پیدا کنند. بنابراین خروج از اتحادیه کمک به درون است.

تبلیغات موافقان خروج انگلستان از اتحادیه اروپا بر دو مساله اقتصاد و مهاجرت استوار بود. آنها معتقد بودند که اتحادیه اروپا در مقابل بحران های اقتصادی و بحران پناهجویان سیاست کارآمدی را از خود نشان نداده و بر این مشکلات فائق نیامده است. در نتیجه نمی توند از نظر اقتصادی کمک به انگلستان کند. این امر موجب می شود سیاست های در پیش گرفته شده، موجب ورود مهاجران به انگلستان شود که بر معیشت، فرهنگ و هویت این کشور اثر منفی می گذارد. اما باید مزایا و منافع خروج را سبک و سنگین کرد. و به این سوال پاسخ داد که آیا واقعا خروج انگلستان می تواند از ورود مهاجران به این کشور پیشگیری کند؟ یا وضعیت اقتصادی مردم بهتر می شود؟ در مقابل گفته می شود، تجارت با انگلستان ممکن است به اروپا لطمه وارد کند. از این رهگذر مردم دچار سختی بیشتری می شوند. این موضوع در آینده روشن خواهد شد.

برخی کشورهای اروپایی همچنان با بحران اقتصادی دست به گریبان هستند. آیا خروج انگلستان گویای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت است؟

یکی از نتایج خروج انگلستان همین مساله خواهد بود. یکی از استدلال های موافقان خروج انگلستان، این بود نباید هزینه های بحران اقتصادی و بدهی کشورهایی مانند اسپانیا، یونان، پرتغال و... از جیب مالیات دهندگان انگلستانی پرداخت شود.

در مقابل خروج انگلستان، اسکاتلند خواستار ماندگاری در اتحادیه است. از این رو مقامات این کشور اعلام همه پرسی برای استقلال از بریتانیا کردند. پیامد این اتفاق چه خواهد شد؟

دو سال گذشته، برگزاری همه پرسی برای استقلال از بریتانیا نتوانست آرای کافی را به دست آورد. همه پرسی اخیر موجب شد اکثریت مردم اسکاتلند به ماندن در اتحادیه رای دهند. این مساله موجب شد که حزب استقلال طلب اسکاتلند، درخواست برگزاری رفراندوم کند. به این امید که با توجه به خروج انگلستان از اتحادیه، این بار شانس بیشتری برای پیروزی به دست می آورند. بر این اساس گفته می شود اقدام کامرون برای برگزاری همه پرسی، منجر به نوعی تجزیه در اروپا و ممکن است در آینده نزدیک منجر به تجزیه خود بریتانیا شود.

جبهه ملی فرانسه به رهبری آقای لوپن با شعار نه به بروکسل، خواهان برگزاری رفروندام به منظور خروج از اتحادیه اروپا است. آیا ممکن است در فرانسه احزاب دست راستی موفق به برگزاری رفراندوم و سپس خروج از اتحادیه شوند؟

این امکان در فرانسه در آینده نزدیک وجود ندارد. اگر احزاب دست راستی بتوانند در انتخابات مارس 2017 موفق شوند، ممکن است در این صورت چنین برنامه ای را به اجرا بگذارند. 

انتشار اولیه: یکشنبه 13 تیر 1395 / انتشار مجدد: شنبه 19 تیر 1395