هشدار موسویان درباره نابودی برجام

سیدحسین موسویان دیپلمات پیشین ایرانی در مقاله ای که در روزنامه هافینگتون پست آمریکا منتشر شده است به اقدامات آمریکایی ها که منجر به تداوم بی اعتمادی می شود اشاره کرده است.

موسویان در این مقاله که روزنامۀ فرهیختگان آنرا منتشر کرده، به اتفاقات اخیر میان ایران و آمریکا پرداخته است. دیپلمات پیشین ایران در این مقاله با اشاره به ماهیت برجام نوشت:

«اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بر یک بده بستان بنا شده است. در ازای موافقت ایران با نظارت و کنترل بیشتر و محدودیت برنامه هسته ای اش به منظور اعتماد سازی در یک دوره چند ساله، گروه 1+5 به حق ایران مبنی بر غنی سازی اورانیوم احترام خواهد گذاشت و تمام تحریم های وضع شده علیه این کشور را لغو خواهد کرد.»

موسویان با اشاره به گفته مقامات ایرانی از جمله وزیر امور خارجه که به صورت شفاف اعلام کرده بود توافق هسته ای نیاز به مراقبت دارد، نوشت: «اکنون آینده این توافق در خطر است - آن هم نه از طرف ایران- پیامدهای شکست برجام تنها محدود به اندازه و محدوده برنامه هسته ای ایران نخواهد بود. از منظر ایران، برجام یک معیار سنجش برای این بود که آیا می تواند به غرب برای همکاری در دیگر مسائل اعتماد کند یا نه. اگر آمریکا به طور کامل به تعهداتش طبق این توافق عمل کند، دیدگاه مقامات ایران به مذاکرات بیشتر تاثیری مثبت خواهد گرفت.

 هر چند اگر آمریکا با نیتی مریض با توافق برخورد کند و کار را برای اینکه ایران از اجرای برجام نفع ببرد، سخت کند، باور مقامات ایران از اینکه آمریکا دورو و ریاکار است و نمی تواند مورد اعتماد باشد، دوباره تایید خواهد شد. همچنین چند سال دیپلماسی نابود می شود و این تفکر که روابط نتیجه ای در بر نخواهد داشت بار دیگر میان دو کشور قوت خواهد گرفت که پیامدهایی ناگوار هم برای منطقه خواهد داشت.»

موسویان در بخش دیگری از یادداشت منتشر شده در روزنامه آمریکایی «هافینگتون پست» نوشت: «همزمان با روز اجرای برجام آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که ایران به تمام تعهداتش در آن توافق عمل کرده است. هر چند اکنون که توافق اجرایی شده است هنوز ایران بهر ه ای از منافع لغو تحریم های بین المللی کسب نکرده است. درواقع ترس از تحریم های غیر هسته ای باقیمانده و دورنمای تحریم های بیشتر مانع از این می شود که شرکت ها و بانک های بین المللی از تجارت یا سرمایه گذاری در ایران پرهیز داشته باشند. بانک های اروپایی بزرگ در سال های اخیر به اتهام نقض تحریم های ایران میلیون ها دلار جریمه شده اند.»

تاثیر روانی تحریم های آمریکایی بر دوران پسابرجام مساله دیگری بود که موسویان در یادداشت خود به آن اشاره کرد. او در ادامه نوشت: « تحریم های آمریکا همچنین مانع از این شده است که ایران به راحتی به بازار نفت بازگردد چراکه ایران با انجام قراردادهای خود به بانک های خارجی نیاز دارد. اغلب این بانک ها با دلار کار می کنند و به دلیل ترس از تحریم های آمریکا چندان تمایلی به این کار ندارند. به گفته جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز ایران تنها توانسته است به سه میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده اش پس از اجرای توافق هسته ای دست یابد.»

اقداماتی که آمریکایی ها در چند ماه بعد از اجرای برجام انجام داده اند نشان دهنده حسن نیت آنها نیست. موسویان با برشمردن برخی از این اقدامات نوشت: « آمریکا علاوه بر این در ماه ژانویه با تغییر قانون لغو روادید موجب شد اروپایی هایی که در پنج سال گذشته به ایران سفر کرده اند، برای ورود به آمریکا ملزم به دریافت ویزا شوند که مانعی دیگر بر سر راه تجارت اروپایی ها با ایران محسوب می شود، تمام این اقدامات نه تنها موجب ناامیدی در ایران، بلکه در اروپا شده است.»

اینکه دولت بارک اوباما رئیس جمهور آمریکا اعلام می کند مانع از تجارت قانونی با ایران نخواهد شد و مایل به مشخص کردن داد و ستدهایی است که موسسات مالی خارجی می توانند با ایران انجام دهند، امیدبخش است. برجام یک دستاورد بزرگ میان ایران، آمریکا و دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان بود و برای اینکه گامی رو به جلو در جهت بهبود روابط سازنده میان تهران و غرب برداشته شود، تمام طرف ها باید به طور کامل به تعهدات شان پایبند باشند.

در پایان نیز عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای با اعلام هشداری مهم در مورد اینکه آینده بدون برجام به سود هیچ کس نیست، نوشت: «اگر برجام نابود شود، نه تنها دیگر شانسی برای توافق میان تهران و واشنگتن بر سر دیگر مسائل نخواهد بود بلکه ایران اعتمادش را به شورای امنیت از دست خواهد داد.

متاسفانه در آمریکا نیروهای قدرتمندی وجود دارند که خواهان تقویت دشمنی میان تهران و واشنگتن هستند و می خواهند ایران و آمریکا را به مسیر جنگ بازگردانند. این گروه ها تمام آنچه در توان دارند را برای نابود کردن این توافق دیپلماتیک تاریخی به کار خواهند گرفت و با نفوذ خوبی که در کنگره دارند، برای تحریم های بیشتر ایران تلاش خواهند کرد. متاسفانه این تلاش ها بیشتر به دستور اسرائیل و دولت سعودی و برای جلوگیری از اهداف سیاسی خارجی اوباما به جای ارتقای امنیت و صلح جهانی انجام می شود.»