ریاض با قاهره هم قهر خواهد کرد؟

دیپلماسی ایرانی: بسیاری بر این اعتقادند که روابط عربستان و مصر همانند سابق نیست. با رسیدن سلمان بن عبدالعزیز به تخت سلطنت، بسیاری بر این اعتقادند که روابط دو طرف همانند دو سال پیش آن گونه به هم نزدیک نیست.

این در حالی است که عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری فعلی مصر با حمایت عربستان سعودی و امارات متحده عربی توانسته بود علیه حکومت اخوانی محمد مرسی کودتا کند و به قدرت برسد و ریاض برای حفظ او در قدرت و جلوگیری از اعتراض های خیابانی کمک های مالی قابل توجهی به او کرد.

منابع آگاه در وزارت امور خارجه کشورمان به دیپلماسی ایرانی گفتند که بعد از به قدرت رسیدن ملک سلمان طرف های امریکایی به ویژه نیروهای موثر در کاخ سفید، وزرات امور خارجه و سازمان امنیت امریکا طرف های عربستانی را روشن کردند که اخوان المسلمین آن گونه که خیال می کنند وحشتناک نیست و می توانند با آن تعامل کنند. به طور ویژه محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان و وزیر دفاع این کشور همانند دیگر مقام های عربستانی آن نگاه منفی را نسبت به اخوان المسلمین ندارد.

گفته می شود در حال حاضر تحت تاثیر امریکایی ها مقامات عربستانی پذیرفته اند از فشارهای منطقه ای به اخوان المسلمین بکاهند و حتی در پرونده یمن از در همکاری با آنها در آیند. در پی همین اتفاق بود که عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهوری مستعفی یمن که مورد حمایت قاطع عربستان است علی محسن الاحمر را به سمت ریاست امور نظامی خود برگزید تا فرماندهی جنگ با الحوثی ها را بر عهده بگیرد. علی محسن الاحمر، وزیر دفاع سابق یمن در دوران ریاست جمهوری علی عبدالله صالح بود که روابط بسیار نزدیکی با اخوانی ها داشت و در حقیقت عنصر اخوانی ها در یمن محسوب می شد. او در جنگ با حوثی ها در یمن – قبل از سقوط عبد ربه منصور هادی – شکست خورد و در پی آن مجبور شد خاک یمن را ترک کند.

در زمان ملک عبدالله عربستان سعودی اخوان المسلمین را دشمن وجودی خود می دید برای همین به شدت علیه آن مبارزه می کرد. رویه ای که در امارات متحده عربی و کویت نیز دنبال شد و همچنان هم ادامه دارد.   

تغییر رویه عربستان سعودی نسبت به اخوان المسلمین با واکنش غیر علنی مصری ها مواجه شد. آنها که علیه رهبران اخوان المسلمین احکام سنگین قضایی از جمله اعدام صادر کرده اند از این که می بینند متحدشان نسبت به آن نرمش نشان داده است، ناخرسندند تا آنجا که بسیاری می گویند روابط دو کشور در بسیاری از پرونده ها همانند سابق نیست و اگر حمایت های مالی عربستان و امارات نباشد مصر تمایلی به حفظ اتحاد و دوستی نزدیک به عربستان را ندارد. به ویژه که در پرونده سوریه، حزب الله لبنان و حتی یمن دو طرف اختلاف های سنگین با یکدیگر دارند. اگر چه مقام های مصری اخیرا اعلام کرده اند که روابط دو کشور به هیچ وجه تیره نیست و دو طرف همانند سابق روابط گرمی با یکدیگر دارند اما بسیاری می گویند که این اظهارات بیشتر جنبه رسانه ای دارد و دو طرف تمایل ندارند اختلافاتشان در رسانه ها علنی شود.

اختلاف بر سر حزب الله

پنج شنبه هفته گذشته اعضای شورای همکاری خلیج فارس با فشار عربستان سعودی حزب الله لبنان را وارد فهرست گروه های تروریستی خود کردند. آنها بعد از آن از اتحادیه عرب خواستند که مشابه این اقدام از سوی اعضای اتحادیه عرب نیز اتخاذ شود. ظرف دو روز اخیر تونس و الجزایر و عراق نسبت به این اقدام شورای همکاری به شدت واکنش نشان دادند و اعلام کردند به هیچ وجه حاضر نیستند وارد چنین ماجراجویی های از سوی کشورهای شورای همکاری شوند و چنین اقداماتی را خطرناک می دانند.

در این میان تردیدها نسبت به هم صدایی قاهره با ریاض بر سر حزب الله افزایش یافته است. اگر چه احمد ابوزید، سخنگوی وزارت امور خارجه مصر گفته است که روابط مصر و عربستان به هیچ وجه تیره نیست و امکان ندارد عربستان با مصر به دلیل مخالفتش با افزودن حزب الله به فهرست گروه های تروریستی رفتاری مشابه رفتار لبنان در پیش بگیرد.

مصر همانند تونس و الجزایر البته بدون صدور بیانیه ای یا اظهار نظر رسمی از افزودن نام حزب الله به جمع گروه های تروریستی خودداری کرده است.

عربستان در پی افزایش قدرت حزب الله در لبنان و در اعتراض به رفتارهای جانب دارانه جبران باسیل، وزیر امور خارجه این کشور به سود حزب الله در مجامع عربی هدیه 4 میلیارد دلاری نظامی خود را به لبنان لغو کرد. حالا و با توجه به مخالفت مصر به رفتن راهی که عربستان در پرونده های مختلف منطقه ای از جمله سوریه و یمن و لبنان پیش گرفته است، بسیاری احتمال می دهند که عربستان همانند رفتاری که با لبنان انجام داد با مصر نیز انجام دهد و به نوعی با آن قهر سیاسی کند. اگر چه روزنامه های نزدیک به عربستان مثل العرب می گویند که قاهره پیام ریاض را شنیده است و آن را عصبانی نخواهد کرد!