کسی برای حل بحران سوریه عجله ندارد

دیپلماسی ایرانی: درهای کنفرانس ژنو 3 برای حل بحران سوریه قبل از آن که باز شوند، بسته شدند! در حالی که استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه امیدوار است که بتواند دوباره نشست را در 25 فوریه پیش رو از سر بگیرد اما روشن است که با توجه به نشست های انفرادی ای که او با هیئت های حکومت و مخالفان سوری داشت، اختلاف های دو طرف همچنان بسیار سنگین است و بسیار سخت می توان تصور کرد که به این راحتی ها دو طرف بتوانند به یکدیگر نزدیک شوند. در حالی که هیئت مخالفان سوری خواستار اعلام آتش بس برای شهروندان عادی و رفع محاصره از 17 روستا  که بعضی از آنها در شمال و بعضی دیگر در غوطه دمشق بودند، و خواستار آزادی سه هزار زندانی قبل از آغاز هر گونه مذاکره مستقیم یا غیر مستقیم شده بود، طرف حکومت سوریه این شرایط را رد کرد و آن را پیش شرط برای مذاکرات دانست.

در عالم واقع به نظر می رسد که اختلافات با یکدیگر شدیدتر هم باشد، گروه های مسلح مخالفان در تمامی جبهه ها به استثنای دیر الزور متحمل شکست های سنگین و متوالی ای شده اند در حالی که ارتش سوریه با حمایت نیروی هوایی روسیه پیشروی هایی در منطقه غوطه دمشق داشته و می رود تا حلب را نیز به طور کامل به تصرف خود در آورد، در حال حاضر نیز به دو کیلومتری مرز سوریه با ترکیه رسیده است. امید می رود که ارتش سوریه بتواند به طور کامل حلب، دومین شهر و اولین شهر اقتصادی سوریه را به کنترل خود در آورد، در این صورت مواضع آن در مذاکرات مستحکم تر خواهد شد و مخالفان مجبور خواهند شد که از بسیاری از مواضع خود عقب بنشینند.

واقعیت این است که جنگ داخلی سوریه پنج سال به طول انجامیده و تا کنون بیش از 300 هزار قربانی داشته است. بیشتر شهرهای سوریه ویران شده اند و بیش از نیمی از جمعیت کشور مجبور شده اند که از خانه و کاشانه شان مهاجرت کنند. در طول این مدت هر دو طرف نتوانسته اند جنگ را به سود خود خاتمه دهند، البته روشن است که پیمان روسیه – ایران – سوریه توانسته با ایستادگی به بسیاری از اهداف خود برسد. در حالی که در داخل گروه مخالفان سوری اختلاف ها بسیار شدید هستند و به ویژه دیدگاه امریکایی ها و عربستانی ها بر سر سرنوشت اسد بسیار با یکدیگر متفاوت است.

با توجه به مواضع طرف های مختلف درگیر در بحران سیاسی سوریه روشن است که تا زمانی که دو طرف بر راه حلی به توافق نرسند، نمی توان تصور کرد دستاورد تازه ای در بحران سوریه به دست آید، اولین سنگ بنای توافق میان دو طرف تشکیل حکومت وحدت ملی است که بتواند برای 18 ماه، تا فرا رسیدن زمان انتخابات مجلس و ریاست جمهوری جدید، مرحله انتقالی را رهبری کند. به استثنای اروپایی ها که ادامه جنگ می تواند موج جدید مهاجرت به اروپا را موجب شود و باعث کوبیدن دروازه های اروپا شود، به نظر می رسد دیگر طرف های بحران نمی خواهند عجله ای به خرج دهند و با وجود هزینه های رو به افزایشی که بر ملت سوریه تحمیل شده است، قصد ندارند برای رسیدن به راه حلی برای بحران سوریه سرعت به خرج دهند. علاوه بر آن با توجه به سختی های متعددی که در برابر اعمال آتش بس جدید وجود دارد، غیر ممکن به نظر می رسد که ده ها گروه مسلح حاضر به قبول آتش بس و اجرا و احترام به آن شوند، به ویژه که بند هفت منشور سازمان مللی نیز وجود ندارد که بخواهد نظارت بین المللی بر آتش بس کند.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11