تلاش اعراب برای کاستن تنش‌ها با روسیه

دیپلماسی ایرانی: آمار نشان می دهد سفر رهبران و مسئولان عرب به روسیه در 14 ماه گذشته بیشتر از سفر آنها به این کشور در 20 سال گذشته بوده است. با نزدیک شدن به زمان توافق هسته ای ایران با 1+5، هر دو هفته یک بار یک مقام عربی به مسکو سفر کرده که پایین ترین رده آنها وزیر امور خارجه بوده است.  

به گزارش خبرگزاری سوری دام پرس، بسیاری از این دیدارها سری بوده و دقیقا در زمانی انجام شده که روسیه تحت فشار شدید غرب به ویژه بر سر شبه جزیره کریمه بوده است. یعنی زمانی که کشورهای غربی از دوستان عربشان می خواستند که سهم بیشتری در به انزوا کشاندن روسیه داشته باشند و همانند عربستان عیله روسیه وارد عمل شوند. عربستان با افزایش تولید نفت خود کمر همت به شکستن اقتصاد روسیه بست و این مساله سبب شد تا خاورمیانه وارد چالش های جدی اقتصادی شود.

در دهه نود روسیه در دوره ای وارد مرحله بی طرفی شد و عرصه بین المللی را برای رقابت کشورهای جهانی رها کرد، در این مدت کشورهای اروپایی و امریکایی اقدام به تحرکات و توسعه مرزهای خود تا غرب و جنوب روسیه کردند و جایگاه روسیه را در کشورهایی نظیر لیبی به شدت تضعیف کردند یا به کل از بین بردند. این بی تفاوتی روس ها از سال 2013 به این سو دیگر پایان یافته است، آنها از این سال به بعد تصمیم گرفتند نفوذ بین المللی خود را بازیابند و پیگیری برای اعمال این نفوذ را اقدامی حیاتی برای خود تعریف کردند. روس ها به طور مستقیم وارد حوزه قفقاز در جنوب مرزهای خود شدند و سپس به حمایت از جدایی طلبان شبه جزیر کریمه از اوکراین برخواستند و اعتنایی به تهدیدهای غرب نکردند و سپس وارد جنگ سوریه شدند تا از مناطق تحت نفوذ خود در این کشور پشتیبانی کنند. آنها همچنین در توافق هسته ای با ایران نقشی موثر ایفا کردند. به این ترتیب روسیه بار دیگر به بازیگری مهم در عرصه جهانی تبدیل شد.

با حل پرونده هسته ای ایران و نزدیک شدن ایران و روسیه به مرز اتحاد با یکدیگر عربستانی ها و اسرائیلی ها به شدت احساس سرخوردگی کردند، بعد از این توافق این دو به این نتیجه رسیدند که دیگر نمی توانند در این زمان سخت روی دوستی و اتحاد با امریکا حساب کنند.  

عرب ها از طرح امریکا موسوم به خاورمیانه جدید به شدت می ترسند، از این طرح برای نخستین بار کوندالیزا رایس در جریان جنگ 33 روزه اسرائیل با حزب الله پرده برداشت. مشخص شد که آن چه امریکایی ها به دنبال آن هستند تغییر مرزهای جغرافیایی در کشورهای عربی و پایان دادن به طرح سایکس پیکو است. با شکست اسرائیل در آن جنگ این طرح مسکوت ماند اما با آغاز بهار عربی که بسیاری آن را توطئه از پیش تعریف شده امریکا و متحدانش می دانند، نگرانی بر سر خاورمیانه جدید دوباره شدت یافت.

در حال حاضر شبهات بسیاری نسبت به عملکرد امریکا در پرونده های منطقه ای از جمله سوریه و عراق و شمال آفریقا و همچنین مساله مبارزه با داعش وجود دارد. بسیاری این گونه احساس می کنند که در درون دولت امریکا اختلاف های سنگینی بر سر چگونگی تعامل با این بحران ها وجود دارد، این گونه نیز احساس می شود که بعضی از آشوب هایی که امریکا از آنها حمایت می کرد باعث ایجاد تنش هایی در روابط واشنگتن با دوستانش شده است.

در این میان کشورهای عربی به ویژه عربستان روی قدرت نظامی ترکیه حساب کرده اند و از آن می خواهند که نوعی توازن در پرونده های سوریه و عراق به وجود آورد. برای همین است بسیاری بر این باورند افزایش تنش میان ترکیه و روسیه می تواند به ضرر محور ترکیه – عربستان – اسرائیل تمام شود، برای همین تلاش می کنند از شدت تنش میان روسیه با ترکیه بکاهند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11