اهداف سفر منطقه‌ای ظریف

یک کارشناس مسائل منطقه ای گفت: دولت روحانی پس از عمل به وعده نخست خود در حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل یعنی حل و فصل موضوع هسته ای به دنبال فراهم کردن زمینه ای برای تحقق دومین وعده خود یعنی توسعه روابط با کشورهای منطقه با ایجاد همگرایی بیشتر است.

حسن هانی زاده با بیان این مطلب، درگفت و گو با فرارو، درباره اهمیت سفر منطقه ای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه به سه کشور عرب منطقه یعنی کویت، قطر و عراق گفت: سفر منطقه ای آقای ظریف، به سه کشور عرب منطقه پس از توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 انجام می گیرد و به نوعی این نخستین سفر خارجی وزیر خارجه پس از حصول نتیجه در پایان گفت و گوهای پیچده و فشرده هسته ای میان ایران و گروه 1+5 انجام می گیرد.

وی افزود: از این رو این سفر بی ارتباط به حصول این توافق نیست و به نظر می رسد که وزیر امور خارجه با هدف ارایه گزارشی از نتایج مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 و همچنین توافق حاصل شده به این سه کشور که به نوعی دوست ایران در منطقه محسوب می شوند سفر می کند تا همگرایی بیشتری بین ایران و کشورهای منطقه ایجاد شود.

این کارشناس مسائل منطقه ای ادامه داد: رژیم آل سعود در جریان مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 و در پی نگرانی از تبعات توافق احتمالی هسته ای ایران با قدرت های بزرگ جهانی و اینکه این توافق می تواند ظرفیت منطقه ای ایران را توسعه دهد، یک جبهه ضد توافق را به همراه رژیم صهیونیستی ایجاد کرده و دنبال یارگیری از میان کشورهای منطقه ای بود.

وی تصریح کرد: هر چند در نهایت این جبهه نتوانست به اهداف خود دست پیدا کند و مانع از توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 شود، اما این جبهه همچنان می تواند تهدیدی علیه این توافق به حساب آید از این رو ضروری است که با دیپلماسی فعال و تعامل با کشورهای منطقه ای که عربستان تلاش داشت آنها را به اردوگاه خود علیه ایران بکشاند، این جبهه را برای همیشه ناکارآمد کند.

هانی زاده گفت: بنابراین سفر آقای دکتر ظریف به این کشورها در این بازه زمانی بسیار مهم است و می تواند نتایج قابل توجه را به دنبال داشته باشد چرا که انتقال واقعیت های مذاکرات هسته ای به همگرایی بیشتر ایران و کشورهای منطقه کمک می کند.

وی با اشاره به انتخاب دو کشور قطر و کویت به عنوان مقصد سفر وزیر خارجه گفت: قطر و کویت دو کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس هستند که برخلاف کشورهایی همچون عربستان و امارات در این شورا، همواره موضع متعادل تری نسبت به برنامه هسته ای ایران و اساسا سیاست های جمهوری اسلامی ایران داشته اند.

این کارشناس مسائل منطقه ای افزود: با این حال مقامات این دو کشور هم پیش از توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 طی دیداری با باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا در کمپ دیوید، نسبت به تبعات توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 ابراز نگرانی کرده بودند و خواستار دریافت امتیازها و حمایت های بیشتر آمریکا شده بودند.

وی ادامه داد: این در حالی است که توافق هسته ای برعکس عقیده مطرح شده می تواند به گسترش صلح و ثبات و امنیت در منطقه کمک کند و فضای بهتری برای تعامل و همکار های منطقه ای ایجاد کند.

هانی زاده تصریح کرد: نگرانی هایی هم که در طول مذاکرات نسبت به هرنوع توافق هسته ای در منطقه و شورای همکاری خلیج فارس مطرح شده بود برخواسته از تاثیرات رسانه ای و سیاسی لابی صهیونیست بود و در واقع اسرائیل با تشکیل جبهه عبری - عربی تلاش داشت که مذکرات را به بن بست بکشاند.

وی گفت: با این حال با درایت تیم مذاکره کننده هسته ای جبهه عبری – عربی نتوانست به اهداف خود دست پیدا کند برخلاف تمام برنامه ریزی ها و دسیسه ها این توافق حاصل شد. این بسیار به جا و به موقع بود که پس از این توافق جمهوری اسلامی ایران در فضایی آرام و بدور از هیجان و احساسات نسبت به کشورهای منطقه به ویژه دو کشور قطر و کویت را به طور کامل در جریان مذاکرات هسته یا قرار دهد و به نگرانی های ساختگی و غیر واقعی پایان دهد.

این کارشناس مسائل منطقه ای در ادامه با بیان اینکه یکی دیگر از اهداف سفر ظریف به کشورهای عرب منطقه، فراهم کردن زمینه تحقق وعده دوم دولت روحانی در سیاست خارجی است گفت: از جمله اهداف و سیاست هایی که دولت یازدهم از ابتدای پیروزی آقای دکتر روحانی در انتخابات 24 خردادماه سال 1392 تعیین شده بود، حل مسئله هسته ای به عنوان اولویت نخست و در ادامه ایجاد همگرایی بیشتر منطقه ای و بهبود روابط و مناسبات ایران با کشورهای منطقه بود.

وی افزود: پس از توافق هسته ای و عمل به وعده نخست، به نظر می رسد که دولت یازدهم، عزم خود را جزم کرده است تا به وعده های دیگر خود از جمله بهبود روابط و مناسبات ایران با کشورهای منطقه جامه عمل بپوشاند و از رهگذر بهبود روابط، گام های عملی برای پایان دادن به بحران های منطقه ای بردارد.

هانی زاده در خاتمه گفت: با توجه به اینکه منطقه خاورمیانه بیش از هر زمان دیگر به یک منطقه پرآشوب تبدیل شده است ضروری است که قدرت های بزرگ منطقه ای به ویژه جمهوری اسلامی ایران با استفاده از قدرت و نفوذ نسبت به بازگشت صلح و ثبات در منطقه اقدام کنند که به نظر می رسد با درک این واقعیت آقای دکتر ظریف نخستین سفر خارجی خود پس از توافق را برای عزیمت به کشورها منطقه تنظیم کرده است تا با کاهش اختلافات و شکاف های باقی مانده از گذشته جمهوری اسلامی ایران بتواند در آینده نزدیک به ایفای نقش سازنده خود در منطقه بپردازد.