به جنگ تسلیحات مافوق صوت خوش آمدید

نویسنده: رابرت فارلی

دیپلماسی ایرانی: براساس نظر برخی از تحلیلگران، توسعه تسلیحات مافوق صوت باعث به وجود آمدن رقابت تسلیحاتی جدیدی می شود که خطر تشدید اوضاع هسته ای را هم دربردارد. با توجه به نگرانی هایی که در این باره وجود دارد، چرا بعضی از کشورها در حال آزمایش این گونه تسلیحات هستند؟ ایالات متحده تسلیحات مافوق صوت را به دو دلیل می سازد: اول، ما می خواهیم مردم را بدون هراس از ایجاد جنگی اتمی، سریع تر بکشیم و دوم، ما می خواهیم توانایی مقابله با سیستم های دفاعی رقبایمان را داشته باشیم. این دو توجیه با یک دلیل دیگر در تضاد هستند و آن، اینکه چین، روسیه و حتی هند هم به دنبال سیستم های مشابهی هستند، به همین دلیل باید مراقب باشیم تا این تکنولوژی به دست رقبا نیفتد.

تسلیحات مافوق صوت چه هستند؟

اصطلاح مافوق صوت به طور کلی به تلسیحات تهاجمی دوربردی گفته می شود که با سرعتی بیش از 5 ماخ حرکت می کنند. این سیستم با تسلیحات دوربرد زمین به زمین که تنها تا 60 مایل برد دارند و موشک های کروز سنتی همانند تاماهاک که کمتر از سرعت صوت حرکت می کنند، متفاوت است. موشک های با برد متوسط همانند موشک های بالستیک با دقت هدایت بالا (مانند موشک های چین و روسیه) سلاح های مافوق صوت هستند. ایالات متحده این گونه موشک ها را تولید نمی کند، اما توانایی ساخت آنها را دارد.

ابالات متحده به دنبال کار بر روی سلاح مافوق صوت پیشرفته ای است که دوربرد باشد و شکل حامل موشک آن شبیه موشک های بالستیک نباشد. حامل مافوق صوت چین هم به نظر می رسد به دنبال شکست سیستم دفاع موشکی ایالات متحده است. ظاهراً روسیه هم به دنبال سیستم های مافوق صوتی است که شامل موشک های هوایی و دریایی است که بتواند اهداف زمینی و دریایی را مورد هدف قرار دهد.

چرا باید این سلاح را داشت؟

تسلیحات مافوق صوت، برای ایالات متحده این امکان را به وجود می آورد تا هر شخصی را در هرجایی در کمترین بازه زمانی بکشد. این قابلیت یکی از اهداف کلیدی سیاست امنیتی ایالات متحده همزمان با ظهور القاعده در اواخر دهه 1990 است. این تسلیحات از شکست تسلیحات سنتی برای مقابله با وقوع حملات 11 سپتامبر قبل از انجامش، جلوگیری می کند. اخیراً ایالات متحده به دنبال استفاده از این سیستم برای از بین بردن مهمات هسته ای یا شیمیایی قبل از شلیک آنها است.

روسیه و چین با انگیزه های متفاوتی روبه رو هستند. روس ها هم مطمئناً به دنبال قابلیت هدف قرار دادن تسلیحات قبل از شلیک آنها هستند، اما آنها به ندرت نیاز به حمله در سراسر جهان در مدت زمان بسیار کوتاه دارند. به طور مشابه چینی ها هم بیشتر تمایلات محلی دارند. منطق پشت تمایلات چینی ها و روس ها به قابلیت های ضد دسترسی و نیاز به مقابله با آمریکایی ها نهفته است. حامل های موشک مافوق صوت می تواند به ایالات متحده قدرتی بازدارنده بدهد.

این تسلیحات چه زمانی به میدان جنگ می آیند؟

تاکنون آزمایش تسلیحات مافوق صوت پیشرفته خوب پیش نرفته است. تلاش اخیر ارتش ایالات متحده برای آزمایش حامل موشک مافوق صوت، نافرجام بود و چهار ثانیه پس از پرتاب منفجر شد. چینی ها هم اوضاع بهتری ندارند، آزمایش های آنها هم با مشکلات مختلفی روبه رو بوده است. از سیستم تسلیحاتی روسیه اطلاعات چندانی وجود ندارد، اما فروپاشی اقتصاد این کشور می تواند بر این مسئله تاثیر بگذارد.

تاثیر این تسلیحات چیست؟

اوضاع جهان زمانی که چند قدرت دارای تسلیحات مافوق صوت باشند، چگونه خواهد بود؟ تا حدود زیادی شبیه وضعیت همین امروز خواهد بود، به جز چند قدرت که از مزایای این دستاورد می توانند استفاده کنند. تسلیحات مافوق صوت به گسترش قدرت کشورهای قدرتمند کمک می کند. اگر شما بخواهید به سوال آیا آمریکا ناامن است؟ پاسخ دهید باید بگویید که چون ما نمی توانیم هر کسی را در هر جایی در کمتر از یک ساعت بکشیم، ناامن هستیم. به همین دلیل فایده تسلیحات مافوق صوت همین است.

نتیجه گیری

ما می توانیم انتظار داشته باشیم که ایالات متحده، چین، روسیه و حتی هند به توسعه تسلیحات مافوق صوت ادامه دهند. هر کشوری بنا بر اهداف خودش به دنبال این تسلیحات است.

* استاد دانشکده دیپلماسی و تجارت بین الملل دانشگاه پترسون، وی کارشناس دکترین نظامی، امنیت ملی و امور دریایی است.     

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند