تغییر استراتژی واشنگتن در برابر اسد تحت فشار تهران

دیپلماسی ایرانی: با وجود این که بیش از سه سال از بحران سوریه گذشته است استراتژی امریکا در برابر این کشور همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد. مخالفان سوری بر این اعتقادند که مقام های امریکایی می گویند که از اعتراض ها علیه بشار اسد حمایت می کنند در حالی که در عمل هیچ کاری از پیش نمی برند. به اعتقاد بسیاری امریکا تمایل دارد که درگیری ها در وضعیت فعلی به گونه ای ادامه یابد که در آن نه کسی پیروز شود نه کسی شکست بخورد. مخالفان بشار اسد در تایید اظهارات خود می گویند در سه سال اخیر باراک اوباما بارها وعده داده است که از مخالفان با سلاح های پیشرفته حمایت کند و هزاران نفر از نیروهای مبارز مخالف را آموزش نظامی دهد اما تا کنون به هیچ کدام از این وعده ها عمل نکرده است.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، هادی البحره، رئیس ائتلاف مخالفان سوری در این باره می گوید: «طرح غربی ها برای آموزش نیروهای مخالف سوری و دادن سلاح به آنها حداقل زودتر از ماه فوریه آغاز نخواهد شد و این به آن معنا است که تا آن موقع آنها به هیچ کدام از نیازهای نظامی شان نخواهند رسید در حالی که نیروهای حکومت سوریه همچنان تقویت خواهند شد.»

به اعتقاد البحره ایالات متحده که اکنون نبرد خود را بر مبارزه با داعش متمرکز کرده مبارزه با بشار اسد را فراموش کرده است و هیچ تلاش تازه ای برای مبارزه با او نمی کند.

کارشناسان نظامی می گویند که امریکایی ها از مخالفان می خواهند که خودشان به تنهایی به جنگ زمینی با داعش بروند، بدون این که توجه کنند این جنگ نامتناسب است و به هیچ وجه هم سنگ داعش در مبارزه میدانی از لحاظ توانایی های نظامی نیستند. به اعتقاد آنها ایالات متحده درگیری اش را با اسد به حالت تعلیق در آورده است بدون این که تضمینی یا استراتژی ای برای بعد از مبارزه با داعش ارائه دهد.

برنامه آموزش نیروهای سوریه در قلب استراتژی باراک اوباما در امور مربوط به سوریه قرار دارد اما مساله این است که این طرح او ممکن است سال ها طول بکشد در حالی که قبل از هر چیز می گوید که اولویتش مبارزه با داعش است. در عین حال که از هر گونه ورود نیروهای نظامی به این درگیری ها نیز خودداری می کند، سیاستی که به اعتقاد مخالفان سوری حمایت از گزینه بن بست است. 

کارشناسان می گویند که ایالات متحده دادن هر گونه تعهدی را در خصوص وضعیت بشار اسد رد می کند تا به این ترتیب برگه فشاری در مذاکراتش با ایران و روسیه و ترکیه بر سر پرونده های امنیتی و اقتصادی منطقه و خارج از آن داشته باشد. مثل رفتاری که اکنون در مذاکره با ایران بر سر پرونده هسته ای اش در پیش گرفته که نگرانی ها و عصبانیت هایی را متوجه کاخ سفید کرده است.

عماد الدین الخطیب، مخالف مستقل سوری در این باره می گوید: «سوری ها می گویند که مواضع امریکا دو گانه است، پرونده سوریه در حقیقت جنگ مصالح میان واشنگتن و تهران و آنکارا است.»

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که در حال حاضر امریکا از مخالفان سوری می خواهد که نبرد خود را با بشار اسد به حالت تعلیق در آورند.

در همین رابطه ریاض درار، مخالف مستقل سوری نیز می گوید: «حقیقت آن چه می بینیم این است که همه برای رسیدن به مصالحشان کار می کنند، ایران از لحاظ حساب و کتاب امریکایی ها مهم است برای این که باید به جنوب شرق آسیا بروند برای همین در تعامل با آن آسان می گیرند.»

تماس های مستقیم ایران با ایالات متحده امریکا که بارزترین آن تماس تلفنی مستقیم باراک اوباما با حسن روحانی بود خشم بسیاری از هم پیمانان امریکا در خاورمیانه را برانگیخت.

آن تماس نه تنها در آرام کردن لحن ایرانی ها در برابر امریکا موثر بود بلکه این امکان را به وجود آورد که اوباما از اسد تنها بخواهد سلاح های شیمیایی اش را تحویل دهد بدون این که با او وارد جنگ شود، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این معادله تحت فشار ایران ایجاد شد و به موجب آن استراتژی امریکا را در برابر اسد تغییر داد.

امیل نصر، عضو شورای اجرایی هیئت هماهنگی ملی در این رابطه می گوید: «این نگرانی وجود دارد که پشت همه این درگیری ها بازی ای میان کشورها مثل ترکیه و ایران برای رسیدن به منافعشان وجود داشته باشد.»

نصر در این باره می گوید: «ایالات متحده امریکا و ایران و ترکیه طرف های جنگ نیابتی در بحران سوریه هستند در حالی که تردیدهایی نسبت به نقش روسیه وجود دارد و بسیار سخت می توان تصور کرد که طرحش برای شکاف بحران سوریه تحقق یابد.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: یکشنبه 16 آذر 1393 / انتشار مجدد: شنبه 22 آذر 1393