عمرالبشیر منجی امیر تمیم می‌شود؟

دیپلماسی ایرانی: منابع آگاه به روزنامه العرب، چاپ لندن اطلاع دادند که موضوع اخوان المسلمین مهمترین دستور العمل سفر عمر البشیر، رئیس جمهوری سودان به قطر است. در مقابل رهبر سودان از رهبران قطر خواهد خواست که از او حمایت بیشتری در برابر گروه های رقیبش به عمل آورند.

منابع نزدیک به دیوان امیر قطر می گویند که فشارهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و مصری ها به امیر تمیم بن حامد آل ثانی، امیر قطر به شدت افزایش یافته و او به فکر افتاده است تا راهی برای نجات خود از سنگینی این فشارها به دلیل حضور رهبران اخوان در قطر کند. به همین دلیل از رئیس جمهوری سودان دعوت به عمل آورده است تا از او بخواهد که میزبان رهبران اخوان در خاک کشورش شود.

شماری از رهبران اخوان در حال حاضر از قطر به ترکیه رفته اند و عده ای دیگر نیز توانسته اند به پایتخت های غربی به ویژه لندن نقل مکان کنند، اکثر آنها از رهبران ردیف دوم اخوان هستند که در پی حوادث مصر در ژوئن سال گذشته از این کشور گریختند یا اسلام گرایانی اند که با اخوانی ها هم پیمان و متحد هستند.

دوحه در 17 آوریل توافقی را با ریاض به امضا رساند که به موجب آن حمایت رسانه ای خود از اخوان به ویژه توسط شبکه الجزیره را متوقف کرده و برای فعالیت اخوانی های موجود در خاک خود نیز محدودیت هایی در نظر بگیرد. این توافق را امیر تمیم شخصا در حضور امیر کویت با ملک عبدالله، پادشاه عربستان امضا کرد. در این توافق نامه بر توقف هر گونه تحرکی که از سوی دیگر کشورهای عضو شورای همکاری دخالت در امور داخلی و تهدید امنیت ملی آنها قلمداد شود، تاکید شده بود.

این در حالی است که گزارش های وزارت کشور قطر با جدیت تاکید می کند که قطر در تلاش است خود را از دردسرهایی که اخوانی ها برایش به وجود آورده اند، خلاص کند.

بشیر روز سه شنبه 7 اگوست وارد دوحه شد و قرار است به مدت دو روز میهمان مقام های قطری از جمله امیر تمیم بن حمد باشد. پیش از این و در روز یکشنبه 5 اگوست خالد العطیه، وزیر امور خارجه قطر رهسپار خارطوم شده بود و با عمر البشیر دیدار کرده بود.

ناظران محلی می گویند که امیر جوان قطر پس از سفر یک روزه اش به قطر از طریق وزیر امور خارجه اش به رئیس جمهوری سودان پیام داده است که فورا به دوحه سفر کند. گفته می شود در حال حاضر کویت هم چنان نقش میانجی را میان دوحه با منامه، ریاض و ابوظبی ایفا می کند.

در ماه مارس سفرای کشورهای عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین در اقدامی اعتراضی نسبت به حمایت قطر از اخوان المسلمین سفرای خود را از دوحه فرا خواندند.

ناظران بعید نمی دانند که امیر کویت به همتای قطری اش نگفته باشد که در صورتی که نبیند اقدامی عملی از سوی قطر در جهت کاهش تنش ها با پایتخت های عربی شورای همکاری خلیج فارس انجام نمی دهد، نمی تواند میان آن با آن کشورها میانجی گری کند.

پیش از این سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان گفته بود که باب دوستی با قطر همچنان باز است مشروط بر این که دوحه به توافقی که با ما امضا کرده، پایبند باشد.

بسیاری از تحلیلگران بر این اعتقادند که آن چه مانع از ادامه فعالیت های ایجابی امیر قطر در جهت کاهش روابطش با پایتخت های عربی دیگر شورای همکاری خلیج فارس می شود، سنگ اندازی های گارد قدیم کاخ امیر قطر است که همچنان بر حمایت از یوسف القرضاوی، رهبر معنوی اخوان المسلمین و ادامه سیاست های فعلی شبکه خبری الجزیره در حمایت از اخوان اصرار دارد.

آدم محمد احمد، استاد علوم سیاسی و مدیر مرکز مطالعات بین المللی سودان که سفر عمر البشیر به قطر را به دقت زیر نظر دارد در این باره می گوید که خارطوم خود را هم پیمان دوحه می داند به ویژه بعد از این که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در راس آنها عربستان تصمیم هایی ضد دوحه گرفتند.  

وی همچنین می گوید که حکومت قطر در حال حاضر دست به دامن خارطوم شده تا از آن بخواهد پناهگاهی برای اخوان المسلمین باشد به ویژه بعد از آن که طرح قطر در مصر و لیبی به شکست انجامید.

در همین رابطه منابع آگاه به روزنامه العرب گفته اند که اردن نیز درصدد است در اقدامی هماهنگ با مصر و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس جماعت اخوان المسلمین را در فهرست گروه های تروریستی قرار دهد و به دنبال آن عملیات امنیتی گسترده ای را علیه آنها آغاز کند. به گفته این منابع ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن از رفتارهای اخوان المسلمین که به اعتقاد او میان فلسطینی های ساکن اردن با ساکنان اصلی کشورش اختلاف می اندازند به شدت خشمگین است و درصدد است به زودی علیه آنها وارد عمل شود.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11