وحشت اعراب از تفاهم ایران و امریکا

دیپلماسی ایرانی: سرکیس نعوم، روزنامه نگار مشهور لبنانی در روزنامه النهار در گفت وگو با یکی از مسئولان عالی رتبه عضو در یکی از انجمن های مهم یهودی های فعال در امریکا می پرسد آیا امریکا و اروپا اشتباه نکردند که با پوتین در افتادند و در پی گسترش پیمان ناتو تا مرزهای روسیه برآمدند؟ این مقام بارز پاسخ می دهد: «صحیح است، مسئولان هر دو کشور می توانستد با روسیه همکاری کنند و با آن به تفاهم برسند و آن را به شریکی برای خود تبدیل کنند بدون این که ترس از بازگشت کشور قدرتمند روسیه یا تحول آن به کشوری عظیم داشته باشند. به هر حال یک بار در نشست امنیت ملی پیشنهاد اوباما برای تفاهم با پوتین یا به نوعی رسیدن به توافق با او بر سر سوریه را پیشنهاد دادم، گفتند آن را بررسی می کنیم و به او پیشنهاد می دهیم. بعد از چند روز به من گفتند این گونه کاری پیش نمی رود. چه کسی گفته است که پوتین از اسد تا آخر حمایت خواهد کرد به ویژه که حکومتش در آستانه فروپاشی است؟ ما در این زمینه هر کار می توانستیم انجام دادیم. همچنین به ایران نزدیک شدیم. اوباما بعد از آن که دیدیم با مصر با چه رفتاری برخورد کرد، رفتاری که همه ما می دانیم، به طور جدی عقب نشینی از خاورمیانه را آغاز کرد. با حسنی مبارک همراه شد بعد پشت او را خالی کرد. با اخوان المسلمین همراه شد و اکنون پشت آنها را هم خالی کرده است. همین رفتار را دقیقا با عربستان سعودی وقتی که مذاکرات با ایران بدون ابلاغ یا اطلاع آن آغاز شد، در پیش گرفت. مواضع او در قبال سوریه با همه تحولاتی که می دانیم دقیقا در همین چارچوب می گنجد. گفت سلاح های شیمیایی آن را هدف قرار می دهیم، اما بعدا از حمله نظامی به آن منصرف شد و اهداف دیگری را تعریف کرد. تا الآن اسد به طور کامل سلاح های شیمیایی اش را تحویل نداده است (به وقتش کمتر از 50 درصد از سلاح های شیمیایی اش را تحویل داد. بعدا این مقدار را کامل کرد و 92 درصد از سلاح هایش شیمیایی اش را داد.) به همه این دلایل هم پیمانانمان از ما (امریکا) و از اوباما خشمگین شدند و همچنان هم خشمگین هستند.»

در پاسخ به این اظهارات سرکیس نعوم می گوید: «این سیاست باعث می شود تا هم پیمانانتان به سوی دیگر کشورهای رقیب شما متمایل شوند، کشورهایی که دشمنان شما محسوب می شوند مثل روسیه و چین. ژنرال السیسی را ببین وقتی که روابط دیپلماتیکتان با مصر به هم خورد به سمت مسکو متمایل شد، آن موقع شما همکاری ها و کمک های نظامی و اقتصادی تان را با مصر متوقف کردید. این را هم که می دانید عده ای در مغز او می خوانند که او ناصر دیگری است. ناصر هم از امریکا خشمگین شد و به سمت اتحاد جماهیر شوروی رفت. بعد از آن امریکا حمله شدیدی را متوجه او کرد که باعث شد ناصر به سمبل امت عربی تبدیل شود. حالا می گویند عربستان دو میلیارد دلاری که امریکا به مصر نمی دهد را می دهد. می گویند این موضوع را بندر بن سلطان با رئیس جمهور پوتین وقتی که او را در مسکو دید و به او وعده سرمایه گذاری 14 یا 16 میلیارد دلاری در برابر دست شستن او از بشار اسد و حکومت او داد نیز بیان کرد. البته تلاش او به نتیجه نرسید اما حداقل تفاهمی میان دو طرف حاصل شد. بر اساس اطلاعاتی که از روسیه آمده، او متعهد شد که عربستان حمایت از تروریسم در چچن را متوقف کند، یا این که به طریقی برای ضربه زدن به آنها یا دیگر کشورهای اسلامی داخل اتحاد جماهیر شوروی سابق کمک کند.»

در این جا این مقام بارز فعال در انجمن یهودیان امریکا می پرسد: «یعنی این که عربستان از تروریست های اسلامی در چچن و عموما روسیه حمایت می کند؟»

نعوم جواب می دهد: «راستش را بخواهی نمی دانم. فکر نمی کنم چنین کاری بکند. اما به هر حال امیر بندر بن سلطان وعده داده با آنها مبارزه کند و به هر وسیله ای شده آنها را قانع کند که دست از تروریسم بردارند. گفته می شود که او به طرف روسی گفته عدم حمایت روسیه از اسد چنین دستاوردی را به دنبال خواهد آورد.»

این مقام بارز سپس می پرسد: «آیا بندر از مسئولیت خود شانه خالی کرد یا این که او را از سمتش دور کردند؟» نعوم جواب می دهد: «از منابع واقعا آگاه شنیدم که حداقل پرنده سوریه را از او گرفته اند و او دیگر هیچ مسئولیتی در این زمینه ندارد. فکر کنم چون که در اداره این پرونده شکست خورد پرونده را از او گرفتند.»

این مقام بارز فعال در انجمن یهودیان سپس نظر می دهد: «چه کسی گفته بندر شکسته خورده است؟ به هر حال، در عربستان نگرانی از امریکا وجود دارد، آنها همچنین از این که امریکا به ایران متمایل شده است و حتی از آن دفاع می کند و تفاهم با آن بر سر برنامه هسته ای اش نزدیک است، به شدت نگران هستند. این نگرانی و ترس در همه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس وجود دارد. در عربستان مشکل جانشینی وجود دارد و تا زمانی که ملک عبدالله در قید حیات باشد این اختلاف به قوت خود باقی خواهد ماند. امیر محمد بن نایف در سفر اخیرش به امریکا تاثیر خوبی از خود به جا گذاشت. اطلاعات ما حاکی از آن است که وضعیت جسمانی ولیعهد نیز خوب نیست و همه منطقه بر سر این مساله در نوعی ترس به سر می برند. در سوریه خطر تجزیه واقعا وجود دارد و شاید بعدا شاهد شکل گیری کشور علوی اگر ایران دید امورش ایجاب می کند که سوریه به این سمت برود، باشیم.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: دوشنبه 12 خرداد 1393/ باز انتشار: شنبه 17 خرداد 1393