ایران هیچ تضمینی به مالکی نداده است

دیپلماسی ایرانی: نوری مالکی، نخست وزیر عراق تلاش های تازه ای را برای ماندن در منصب نخست وزیری برای سومین بار آغاز کرده است. به نظر می رسد وی برای رسیدن به این سمت چندان هم راه همواری پیش رو ندارد. بر خلاف سابق که در آخر توانست رضایت جریان های داخلی را برای ادامه ریاستش بر دولت عراق به دست آورد این بار همه جریان های سیاسی می گویند که تحت هیچ شرایطی حاضر به قبول نخست وزیری او نیستند و انتخاب مجدد او را خط قرمزی برای خود می دانند.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، عراقی ها می گویند که عوامل مختلفی وجود دارد که مانع می شود نوری مالکی بتواند برای سومین بار نخست وزیر عراق شود. اول از همه ایران است که بر خلاف محاسبات مالکی به وی هیچ تضمینی برای حمایت دوباره از او برای تصدی پست نخست وزیری عراق برای سومین بار نداده است. مساله دیگر این است که بعید نیست این بار مالکی برای کسب رضایت دیگران بخواهد حمایت خود را از بشار اسد و حکومت او کم کند. موضوعی که ایران به خوبی از آن آگاه است و با چنین رفتاری کاملا مخالف است. مساله سوم این که اکثر جریان های سیاسی عراقی بر دور نگه داشتن مالکی از منصب نخست وزیری برای سومین بار تاکید دارند و این مساله می تواند این خطر را به وجود آورد که در صورت انتخاب مجدد مالکی به دلیل حجم بالای مخالفت ها با او احتمال این که برخی از جریان های سیاسی مخالفش به عملیات مسلحانه روی بیاورند و کشور به سمت جنگ داخلی برود، وجود دارد.

کارشناسان عراقی می گویند که ایران حاضر نیست به هر قیمتی از نوری مالکی حمایت کند. ایران دستورالعمل های روشنی در قبال عراق دارد و می خواهد از دستاوردها و نفوذ خود در عراق و سوریه هم زمان دفاع کرده و آنها را حفظ کند برای همین بر اساس حفظ مصالح خود به بهترین شکل ممکن در عراق رفتار می کند.

ظافر العانی، سخنگوی ائتلاف المتحدون به ریاست اسامه النجیفی، رئیس پارلمان عراق در این باره می گوید: «ایران به هیچ وجه نمی خواهد که نوری مالکی برای بار سوم نخست وزیر عراق شود. تهران به دنبال چهره ای است که روابط خوب با دیگر طرف های سیاسی داخل عراق داشته باشد.»

ظافر العانی همچنین می گوید: «ایران به دنبال دولتی است که بهترین روابط را با همه جریان های سیاسی در عراق داشته باشد.»

وی سپس مدعی می شود که به دلیل وضعیتی که ایران در آن به سر می برد تهران نمی خواهد هم زمان دو جبهه عراق و سوریه را در وضعیت ناآرام اداره کند.

این در حالی است که مالکی بارها اعلام کرده است که در صورت پیروزی نهایی در انتخابات به هیچ عنوان به دنبال تشکیل دولت توافقی نخواهد بود بلکه دولتی بر اساس اکثریت سیاسی تشکیل خواهد داد. مساله ای که با توجه به بحران الانبار که وارد چهارمین ماه خود شده و تنش ها میان مالکی با اهل تسنن را به اوج خود رسانده است، می تواند در صورت انتخاب مجدد مالکی به سمت نخست وزیری به معنای کنار زدن آنها از دولت آینده عراق باشد.

از سوی دیگر برخی از تحلیلگران بر این اعتقادند که احتمال احیای پیمان اربیل و پیوستن ائتلاف شهروند به ریاست سید عمار حکیم به آن پیمان که در پی آن اکثریت کرسی های پارلمان از آن جریان های مخالف مالکی خواهد شد، وجود دارد و این مساله می تواند باعث انتخاب نخست وزیری از میان نامزدهای ائتلاف شهروند شود.

در توافق اربیل که در آن ایاد علاوی، رئیس فهرست فعلی الوطنیه و رئیس سابق فهرست العراقیه به همره مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، اسامه النجیفی، رئیس پارلمان عراق و مقتدا صدر، رهبر جریان صدر حضور داشتند حاضران در آن نشست بر لزوم پایان دادن به نخست وزیری مالکی تاکید کردند. اما این توافق به دلیل عدم همراهی دیگر جریان های سیاسی به ویژه مجلس اعلای اسلامی عراق هیچ گاه عملی نشد.

بنابراین این احتمال وجود دارد به رغم احتمال پیروزی مالکی در انتخابات از لحاظ کسب بیشترین آرای کرسی های مجلس وی نتواند نخست وزیری را بار دیگر از آن خود کند. به ویژه که به احتمال بسیار زیاد نخواهد توانست اکثریت کرسی های مجلس را به دست آورد. با این حال بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که اعلام نتایج انتخابات عراق تازه اول ماراتن تشکیل دولت در این کشور خواهد بود و همان طور که دفعه گذشته تشکیل دولت نزدیک به 9 ماه به طول انجامید احتمال این که این بار تشکیل دولت زمان بیشتری ببرد، وجود دارد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11