چگونه دیپلماسی هسته‌ای ایران، به کاهش نفوذ رژیم اسرائیل انجامید؟

از زمان آغاز روند مذاکرات هسته ای ایران و به موازات تلاش های بین المللی برای حل و فصل اختلافات در این زمینه، موضع رژیم اسرائیل همواره بر ضرورت تشدید هرچه بیشتر فشارها بر ایران استوار بوده است. با این حال، پس از دور جدید مذاکرات هسته ای ایران در وین، برخی تحلیلگران اسرائیلی از کاهش قابل توجه نفود این رژیم بر روند مذاکرات در نتیجه دیپلماسی ایران سخن می گویند.

به گزارش «تابناک»، روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» امروز مطلبی را درباره دور اخیر مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین منتشر کرده که بخش هایی از آن بسیار جالب توجه به نظر می رسد. به عقیده تحلیلگر این روزنامه، روند تلاش های طرفین برای رسیدن به راه حل جامع تا حدی جدیت یافته که اعمال فشار رژیم اسرائیل بر غرب دیگر تأثیر چندانی بر این روند نخواهد داشت.

این روزنامه اشاره می کند که در این دور از مذاکرات هسته ای، بر خلاف دوره های پیشین، نه از درز اطلاعات محرمانه به مطبوعات خبری بود و نه از اتهام زنی طرفین به یکدیگر. بیانیه قرائت شده از سوی محمد جواد ظریف و کاترین اشتون نیز بسیار مثبت بود و حتی زبان بدن مقامات ارشد مذاکره کننده دو طرف نیز حکایت از عزم طرفین برای پوشیده نگه داشتن اختلاف نظرهای موجود میان خود داشت.

در این زمینه، یک مقام ارشد آمریکایی حاضر در مذاکرات وین گفته احساس دو طرف در این مذاکرات این بوده که برای به نتیجه رساندن کار گرد هم آمده اند. بر این اساس، هیچ موضع گیری ایدئولوژیک یا اظهارنظر تهاجمی در کار نبوده و همه چیز صریح و مشخص و در راستای رسیدن به هدف جریان یافته است.

اما همان گونه که اشاره شد، مهمترین نکته اشاره شده از سوی هاآرتص، ارتباط تحولات مربوط به مذاکرات وین با مواضع رژیم اسرائیل در قبال برنامه هسته ای ایران است. به عقیده این روزنامه، یکی از روشن ترین نکاتی که از دور اخیر مذاکرات هسته ای ایران قابل استنباط می باشد، موقعیت دشواری است که رژیم اسرائیل در آن گیر افتاده است.

هاآرتص اشاره می کند که از دید شش قدرت جهانی طرف مذاکره با ایران، موضع بنیامین نتانیاهو مبنی بر «عدم غنی سازی و برچیدن سانتریفیوژها» هیچ ریشه ای در واقعیت ندارد. در حقیقت، اکنون کار به جایی رسیده که از نظر این کشورها، رژیم اسرائیل و شخص نتانیاهو در مسیر مذاکرات هسته ای ایران به عنوان «مزاحم» در نظر گرفته می شوند.

در همین راستا، سفر مقامات آمریکایی، فرانسوی و انگلیسی به سرزمین های اشغالی جهت ارائه گزارش به مقامات اسرائیلی نیز بیشتر چیز حالت امری روتین و اقدامی جهت از سر باز کردن این مسئله ارزیابی می شود تا هماهنگ سازی واقعی سیاست ها. در چنین شرایطی، می توان گفت توانایی رژیم اسرائیل برای اعمال نفوذ در روند مذاکرات بسیار اندک است یا اصولاً وجود ندارد.

البته هرچند هاآرتص از کاهش قابل توجه نفوذ رژیم اسرائیل بر مذاکرات هسته ای ایران سخن می گوید، نباید این امر را به معنای توقف «تلاش» این رژیم در این مسیر تلقی کرد؛ زیرا در همین مطلب اشاره شده که با وجود شکست لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) در تلاش خود برای تشدید فشار تحریم ها بر ایران، دیگر گروه های هوادار رژیم اسرائیل در آمریکا، از جمله «پروژه اسرائیل»، با حمایت شدید سفارت این رژیم در واشنگتن و نیز دفتر نخست وزیری رژیم اسرائیل، در صدد شکل دادن به کمپین جدیدی علیه ایران هستند.

نکته دیگری که این روزنامه از نظر دور داشته این است که هرچند عزم گروه 1+5 برای حل موضوع هسته ای، مقامات دولتی کشورهای عضو این گروه را به کم توجهی به رژیم اسرائیل کشانده، اما این بدان معنا نیست که دیگر ساختارهای قدرت در این کشورها – به ویژه کنگره در آمریکا – نیز دست از پیروی کامل از سیاست های رژیم اسرائیل برخواهد داشت.

در این راستا، هرچقدر هم که سفر مقامات آمریکایی به سرزمین های اشغالی حالت «از سر باز کردن» پیدا کرده باشد، اما برای کاهش فشار کنگره بر دولت هم که شده، سطح مشخصی از هماهنگی ها میان آمریکا و رژیم اسرائیل در موضوع هسته ای ایران حفظ خواهد شد. هرچند، تردیدی نیست که روند دیپلماتیک جدید آغاز شده از سوی ایران، دولت های غربی را در موضعی قرار داده که افراطی گری در مقابل ایران، جایگاه خود این دولت ها را در میان افکار عمومی خود و جامعه بین المللی تضعیف خواهد کرد و این در تضاد آشکار با منافع رژیم اسرائیل است.