توافق هسته ای با ایران را تضعیف نکنید!

دیپلماسی ایرانی: کارل لوین، سناتور دمکرات از ایالت میشیگان که رئیس کمیته خدمات نیروهای مسلح سنای آمریکاست و آنگوس کینگ، سناتور مستقل آمریکایی که در این کمیته عضویت دارد، در یادداشتی که در روزنامه نیویورک تایمز منتشر کرده اند، از تندروهای کنگره می خواهند توافق هسته ای با ایران را تضعیف نکنند. آنچه در زیر می خوانید متن این یادداشت است که در این روزنامه آمریکایی منتشر شده است:

برای جلوگیری از ورود ایران به باشگاه هسته ای تنها دو راه وجود دارد: مذاکره یا اقدام نظامی.

به طور شگفت آوری، پس از 34 سال سکوت دیپلماتیک بین ایران و ایالات متحده، ما در اواسط مذاکراتی قرار داریم که می تواند پتانسیل هسته ای شدن ایران را کاهش دهد.

برخی اعضای کنگره به جای استقبال از این تحول صورت گرفته و باز کردن راه گفت و گو ها در شش ماه آینده، پیشنهاد هایی را در سنا به گردش درآورده اند که در میانه مذاکرات، تحریم های بیشتری را علیه ایران اعمال می کند. ما نگران هستیم که این گام، روند پیش رو را تخریب کند و پیامدهایی برای ایالات متحده، متحدان منطقه ای ما و به خصوص اسرائیل به دنبال داشته باشد.

تحریم های سنگینی که در سه دهه اخیر علیه ایران اعمال شد، تاثیر گذار بوده اند. حسن روحانی، رئیس جمهور جدید ایران که در تابستان به قدرت رسید وعده بهبود وضعیت معیشتی را به رای دهندگان داده است و به سرعت دریافت که تنها راه برای تحقق این هدف تلاش برای لغو این تحریم هاست. تیم مذاکره کننده هسته ای او با چراغ سبز رهبری عالی جمهوری اسلامی، پای میز مذاکره نشست.

اما اینکه می گویند اگر تحریم ها کار کرده اند، پس تحریم های بیشتر ، بهتر خواهند بود، دیدگاه صحیحی است؟ اگر ما تحریم ها را بیشتر کنیم به نتایج مطلوب خواهیم رسید؟ این منطق تنها زمانی معنی پیدا می کند که ایران یک کشور عاری از سیاست ها باشد و اجماع کاملی در مورد مذاکره برای پایان دادن به مساله هسته ای وجود داشته باشد.

اما تمامی شواهد، از اظهارات علنی گرفته تا اطلاعات جاسوسی، حاکی از آن است که چنین اجماعی وجود ندارد. در واقع محافظه کاران ایده مذاکره را نمی پسندند و آنقدرها هم در مورد پیامد تحریم های جدید نگران نیستند،زیرا آنها همواره راهی برای دستیابی به آنچه لازم دارند، پیدا می کنند. مساله هسته ای برای آنها یک افتخار ملی و شاید موضوعی مربوط به بقا به شمار می رود.

اعمال تحریم های مضاعف علیه ایران همان شرایطی را ایجاد می کند که محافظه کاران به دنبال آن هستند. آنها در این صورت تصویب تحریم ها جمله معروف « به شما گفته بودیم» را بارها و بارها تکرار خواهند کرد و این توجیهی برای خروج از مذاکراتی خواهد بود که بهترین شانس برای حل مسالمت آمیز مساله هسته ای ایران بدون درگیری نظامی، محسوب می شود.

از نظر ما، به عنوان سناتورهایی که در کمیته اطلاعاتی و سرویس نیروهای مسلح فعال هستیم، ریسک های ناشی از این روند، روشن است.

قانونگذاران آمریکایی با این توجیه به دنبال تصویب تحریم های بیشتر هستند که امیدوارند این فشار موجب شود ایران امتیاز های بیشتر ارایه کند یا تهران به سوی یک معامله بهتر سوق داده شود. اما روی سکه در مقایسه با روی دیگر آن ، غیر محتمل تر است. در صورت تصویب تحرمی های بیشتر، سیاستگذاران در ایران ممکن است به این نتیجه برسند  که دولت آمریکا با حسن نیت مذاکره نمی کند و این همان دیدگاهی است که هم اکنون نیز تندروهای ایرانی بر آن اصرار دارند. به این ترتیب ایران از روند مذاکرات دور می شود یا اینکه در مقابل درخواست های غیر واقع گرایانه ای را مطرح می کند.

این تحریم ها به جای کند کردن روند برنامه های هسته ای ایران، تمایل تهران برای دستیابی به سلاح هسته ای را تشدید می کند. در عین حال آمریکا نیز با یک انتخاب جدی مواجه می شود: پذیرش ایران – احتمالا- مجهز به سلاح هسته ای یا استفاده از نیروی نظامی برای مقابله با آن .

از همه بدتر اینکه این روند می تواند شرکای بین المللی ما را با ما بیگانه کند. تحریم ها از آنجایی تاثیرگذار بودند که مشارکت بسیاری از کشورها، شامل روسیه و چین در مورد اعمال آنها وجود داشت. از آنجایی که ایالات متحده از ایران نفت خریداری نمی کند، تحریم های نفتی می توانست تاثیر بسیار محدودی بر اقتصاد ایران داشته باشد، اما زمانی که اتحادیه اروپا و دیگر مشتریان بزرگ نفت ایران شامل چین، ژاپن، کره جنوبی، هند و ترکیه نیز این تحریم ها را ایجاد کردند، خرید نفت از ایران به طور ملموسی کاهش یافت و اقتصاد ایران به چالش کشیده شد.

کشورهایی که به تا کنون به فشار اقتصادی آمریکا علیه ایران محلق شده بودند، همه از توافق مقدماتی با ایران استقبال می کنند و بر این باورند که تحریم های بیشتر روند مذاکرات را تضعیف می کند. در صورتی که تحریم های بیشتر تصویب شوند-با توجه به موضع شرکای آمریکا -احتمال شکاف در ائتلاف بین المللی علیه ایران وجود دارد.

در نهایت، به موجب توافق مقدماتی ژنو، ایران شش ماه فرصت دارد تا جدیت خود را در این روند به اثبات برساند. در صورتی که ایران در این آزمون شکست بخورد، آمریکا به طور حتم تحریم های مضاعفی را اعمال خواهد کرد و شرکای ما نیز بدون تردید درک می کنند که آمریکا تلاش خود را برای به نتیجه رسیدن مذاکرات انجام داد و اکنون چاره ای جز حمایت از تحریم های بیشتر وجود ندارد.

البته ما نمی دانیم که آیا ایران برای به طور مسالمت آمیز از برنامه های هسته ای تردید آمیز اش دست می کشد یا خیر اما این به نفع ما است که به روند دیپلماتیک شانسی برای موفقیت بدهیم.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10