دلیل اصلی مخالفت رژیم اسرائیل با توافق ژنو چیست؟

توافق هسته ای اخیر میان ایران و گروه 1+5 در ژنو، از سوی اغلب کشورهای جهان مورد استقبال قرار گرفته و به عنوان راه حلی برای حل و فصل مسالمت آمیز مسائل موجود در این زمینه در نظر گرفته شد. اما سوال اینجاست که چرا رژیم اسرائیل – که همواره اصلی ترین مخالف برنامه هسته ای ایران بوده – همچنان به مخالفت خود با هرگونه توافق هسته ای مربوط به ایران ادامه می دهد؟

به گزارش «تابناک»، سایت تحلیلی «فارن پالیسی این فوکس» (Foreign Policy in Focus) در مطلبی به بررسی دلایل مخالفت رژیم اسرائیل با توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 پرداخته و استدلال می کند از آنجا که ایران و متحدانش مهمترین مانع بر سر راه هژمونی منطقه ای رژیم اسرائیل به شمار می روند، چه ایران برنامه هسته ای داشته باشد و چه نداشته باشد، با دشمنی این رژیم مواجه خواهد شد.

در این مطلب به طور خلاصه آمده است:

با امضای توافق هسته ای اخیر میان ایران و گروه 1+5، بیشتر کشورهای جهان از آن استقبال کرده و دیدگاه های مثبتی را درباره آن ابراز کردند. این کشورها، از آمریکا گرفته تا متحدان غربی اش و همچنین دیگر دولت ها، طیف وسیعی را شامل می شود.

اما در میان مقامات رژیم اسرائیل، اعتقادی به تضمین های باراک اوباما مبنی بر اینکه «توافق هسته ای ایران، امنیت اسرائیل را بیشتر می کند» وجود ندارد و آن ها همچنان به مخالفت های خود با این توافق که به دشواری نیز حاصل شده، ادامه می دهند.

حتی پیش از آنکه جزئیات توافق هسته ای ژنو منتشر شود، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل به شدت از آن انتقاد کرده و آن را یک «اشتباه تاریخی» خواند. از دید وی، هرگونه توافقی که دربردارنده از میان رفتن کامل برنامه هسته ای نباشد، پذیرفتنی نیست.

با این حال، سیاستمداران اسرائیلی از طیف های مختلف به این حقیقت آگاهند که با توجه به وسعت سرمایه سیاسی که از سوی جامعه بین المللی برای توافق هسته ای ایران سرمایه گذاری شده، اصولاً منطقی نیست که تهران از این مذاکرات به عنوان ابزاری برای پنهان نگه داشتن پیشبرد برنامه هسته ای خود و دستیابی به بمب استفاده کند.

حتی در صورتی هم که چنین تمایلی در میان مقامات ایرانی وجود داشته باشد، کاملاً عقلانی است که بپذیریم آن ها در شرایط کنونی به هیچ وجه در چنین مسیری حرکت نخواهند کرد؛ زیرا اکنون پس از سال ها توانسته اند بر بی اعتمادی موجود در غرب فائق آمده و اعتماد طرف غربی را نسبت به خود احیا کنند.

اما دقیقاً همین موضوع است که اسباب ناخرسندی تل آویو را فراهم کرده است: هرگونه حل و فصل مسالمت آمیز موضوع هسته ای ایران، جنگ طلبان اسرائیلی را از آنچه که به عنوان تنها ابزار «توجیه پذیر» برای براندازی نظام جمهوری اسلامی از طریق ابزار نظامی ارزیابی می کنند، محروم می کند.

حقیقت این است که چه ایران سلاح هستهای داشته باشد و چه نداشته باشد، رژیم اسرائیل نظام جمهوری اسلامی ایران را به عنوان یک «تهدید وجودی» علیه خود در نظر می گیرد و تلاش دارد تا به این نظام ضربه بزند. این امر به واسطه برنامه هسته ایران و یا موضع گیری های ضد اسرائیلی مقامات این کشور نیست؛ بلکه به این سبب است که ایران انقلابی و متحدان منطقه ای این کشور، مهمترین موانع بر سر راه هژمونی رژیم اسرائیل در خاورمیانه به شمار می روند.

نتانیاهو در مصاحبه ای که ماه اکتبر با «بی بی سی فارسی» انجام داد، هشدار داد که اگر ایران به سلاح هسته ای دست پیدا کند، همچون کره شمالی «نامیرا» خواهد شد. اما تحلیلگران واقع بین تر از مدت ها پیش اشاره می کنند که نظام جمهوری اسلامی به هر حال پایدار خواهد ماند. با این وجود، از آنجا که توافق ژنو شانس وقوع جنگ را از میان برده، مقامات اسرائیلی حس می کنند که گزینه آن ها برای براندازی این نظام از طریق مداخله خارجی نیز از میان رفته است.

از همین نکته می توان دلیل رویکرد حداکثرطلب دولت نتانیاهو نسبت به تحریم های ایران را نیز دریافت: از دید تل آویو، تحریم ها تنها ابزاری برای تسلیم کردن ایران در زمینه هسته ای نیستند؛ بلکه در واقع ادامه همان سیاست قبلی هستند تا ایران را به مفهوم کلی – هم به عنوان یک ملت و هم به عنوان یک دولت – پژمرده و فرسوده سازند.

در ماه های آینده و به موازات تلاش جامعه بین المللی برای رسیدن به تواقفی جامع بر سر موضوع هسته ای ایران، بی تردید رژیم اسرائیل به تلاش های خود برای ضربه زدن به توافق نهایی شدت خواهد بخشید. مهمترین شکل این تلاش ها نیز در قالب طرح ادعاهایی مبنی بر پیمان شکنی ایران در زمینه توافق ژنو نمودار خواهد شد.

اما چالش بزرگ تر این است که آیا دولت اوباما خواهد توانست در شرایطی که مذاکرات هسته ای با ایران همچنان ادامه دارد، از تصویب تحریم های جدید ضد ایرانی در کنگره جلوگیری کند یا خیر.