جای احمدی نژاد و چاوز خالی بود

دیپلماسی ایرانی: در حالی که دیپلمات ها در نشست این هفته مجمع عمومی سازمان ملل کلمات نیشداری را به صورت مودبانه با یکدیگر مبادله می کردند، غیبت هوگو چاوز، رئیس جمهور سابق ونزوئلا، "شاه شاهان" سرنگون شده لیبی و محمود احمدی نژاد رئیس جمهور پیشین ایران این تجمعات را از گذشته بی رنگ و لعاب تر کرده بود.

سخنرانی های بسیار دیپلماتیک در حد مراسم اسکار که بسیار حزن انگیز و از پیش نوشته شده هستند و در آن رهبران درباره موضوعاتی مانند یکپارچه بودن، کاهش فقر، نیاز دنیا به صلح و سایر مسائل غیر جنجالی صحبت می کنند. لفاظی های آتشین، اتهامات گزاف و تئوری های توطئه عجیب و غریب کاملا نادر است – واقعیتی تاسف آور برای دیپلمات های رده پائین که مجبور هستند ساعت ها اظهار فضل بی هدف رهبران کشورهای مختلف را تحمل کنند.

برخی از ناظران سازمان ملل می گویند نشست امسال بدون چاوز که رئیس جمهور امریکا را "شیطان" بخواند یا احمدی نژاد که از وقت خودش برای انکار وجود همجنسبازان در ایران استفاده کند، در مقایسه با تجمعات سالهای قبل از جذابیت بسیار کمتری برخوردار بود.

توماس ویس، یک مقام سابق سازمان ملل به الجزیه می گوید: "شخصیت های امسال به صورت قابل ملاحظه ای بدون جذابیت و خسته کنند بودند گرچه موضوع چیز دیگری است. ما به ندرت این تعداد موضوعات مهم را به صورت همزمان روی میز داریم – سوریه، اسرئیل-فلسطین و افغانستان. مردمی که این موضوعات را مطرح می کنند مانند گذشته برای رسانه ها داستان های خوبی نمی سازند."

به آنها اجازه بدهید کیک زردشان را بخورند

حسن روحانی، رئیس جمهور جدید ایران امسال سعی کرد که چهره بین المللی کشورش را بهبود ببخشد و اظهارات تند و زیاده گویی های سلف خود پرهیز کند.احمدی نژاد در سال 2008 ادعا کرد که "تعداد کم اما فریبکاری انسان به نام صهیونیست ها" کنترل مراکز مالی اروپا و ایالات متحده را در اختیار گرفته اند اما روحانی چنین ادعاهایی نکرد. وی در عوض تلفنی با باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده صحبت کرد که ظاهرا اولین ارتباط مستقیم بین روسای جمهور دو کشور پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 و نشانه ای از ذوب شدن یخ روابط است.

نیکلاس مادور، رئیس جمهور ونزوئلا هم به نوبه خود کاملا از نیویورک فاصله داشت. وی ادعا کرده بود که امریکا برنامه ای علیه جان وی طرح ریزی کرده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با سخنرانی خود بیش از هر کسی توجه رسانه ها را به خود جلب کرد. وی گفت: " سوابق ایران با گفته های روحانی در تضاد هستند... او فکر می کند می تواند کیک زرد [اورانیوم غنی شده] داشته باشد و آن را نیز بخورد."

به نظر می رسد از زمانی که رهبران ایران و امریکا به سوی حل و فصل مناقشات حرکت کرده اند مواضع اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی ایران به مواضع کشورهای ثروتمند نفتی خلیج فارس نزدیک تر شده است؛ کشورهای تحت الحمایه غرب که به همسایه وسیع ترشان به چشم تهدید برای رژیم های خود می نگرند. نتانیاهو این گونه نیست اما از فرصت حضور امسال برای تمرین مهارت های هنری خود استفاده کرد.

"لحظه های دراماتیک و خنده دار"

نقاشی پیش پا افتاده ای یک بمب که نتانیاهو سال گذشته بر روی یک مقوا کشید تا رهبران دنیا را وا دارد که اقدامی علیه برنامه هسته ای ایران انجام دهد تعجب دیپلمات های بسیاری را در پی داشت.

آن کوپر، استاد روزنامه نگاری دانشگاه کلمبیا که سالهاست نشست های سازمان ملل را پوشش می دهد به الجزیره می گوید: " یادم می آید که فکر می کردم یک کودک دبستانی در حال نقاشی کشیدن است. لحظات متنوع زیادی در تاریخ نشست مجمع عمومی سازمان ملل وجود داشته است که برخی دراماتیک بوده اند و برخی خنده دار."

از نیکیتا خروشچف رهبر اتحاد جماهیر شوروی که در اعتراض به امپریالیسم امریکا کفش خود را روی میز کوبید گرفته تا کالین پاول که درباره سلاح ها کشتار جمعی وجود نداشته عراق سخن گفت. سازمان ملل بیش از آنکه شاهد اقدامات عملی باشد نظاره گر تصویر سازی بوده است.پس از انقلاب 1959 کوبا، فیدل کاستروی جوان از تجملات هتل والدورف آستوریا و دیگر مکان های مجهز برای روسای جمهور دوری کرد تا وقت خود را با مردم محله هارلم نیویورک بگذراند.یاسر عرفات رهبر فقید فلسطین در اولین سخنرانی سال 1974 در سازمان ملل غلاف اسلحه اش را به همراه خود برد گرچه سلاحی درون آن نبود.محمود عباس سال گذشته تقاضای مهیجی برای عضویت فلسطین در جامعه جهانی ارائه داد. ظاهرا امسال به درخواست امریکا و تلاش ها برای آغاز مذاکرات با اسرائیل محمود عباس سکوت کرد.

عمر البشیر رئیس جمهور سودان زمانی ادعا کرد که اتهام نسل کشی در دارفور تلاشی از سوی صهیونیست ها و غربی ها برای بی اعتبار کردن رژیم وی است. البشیر که با کیفرخواست نسل کشی از سوی دادگاه بین المللی جرائم جنگی روبرو شد امسال در نیویورک حاضر نشد.

معمر قذافی رهبر سرنگون شده لیبی در خلال اولین سفر خود به ایالات متحده در سال 2009، یک نسخه از منشور سازمان ملل را در زمان سخنرانی اش در مجمع عمومی سازمان ملل پاره کرد. سخنرانی وی 6 برابر زمان اختصاص شده به طول انجامید و باعث شد مترجم وی به دلیل خستگی غش کند.او با انتقاد از ایالات متحده به تمجید از باراک اوباما پرداخت و وی را "پسر آفریقا" نامید و خواستار تحقیق درباره ترور جان اف کندی و مارتین لوترکینگ شد.قذافی که خود را "شاه شاهان" نامیده بود خطاب به پنج عضو دائم شواری امنیت گفت: " نباید این شورا را شورای امنیت نامید بلکه باید به آن شورای ترور گفت."

سرخط اخبار بی اهمیت

کوپر با اشاره به توافق برای امحای تسلیجات شیمیایی سوریه و گرم شدن روابط میان امریکا و ایران می گوید: "من فکر می کنم اگر نظرات آتشین را از دست داده باشی امسال برای شما خسته کنند است. اما حقیقتا فکر می کنم دیدن نشانه های خوب برای امکان یافتن دیپلماسی واقعا هیجان آور است."

تحلیلگران بلاتکیف هستند که آیا شخصیت های پر رنگ و لعاب منجر به نتایج دیپلماتیک بهتر و تعاملات همومی بیشتر می شود یا اینکه اظهارات گزاف رهبران جهان باعث می شود که مردم بیشتری در سراسر جهان سوالاتی درباره ارزش سازمان ملل بپرسند.

بسیار از رهبران صحنه های جهانی را بهترین مکان برای قرار گرفتن در صدر خبرها و دفاع از کشورشان می دانند به جای اینکه به دنیال تحسین بین المللی باشند. با این حال اسثنائات زیادی هم وجود داشته است.

زمانی که چاوز در سال 2006 در سازمان ملل سخنرانی کرد و امپریالیسم امریکا را محکوم و توجهات جهانی را به خودش معطوف کرده بود نسخه ای از کتاب تحسین شده نوام چامسکی را به نام "هژمونی یا بقا: تلاش امریکا برای سلطه حهانی" را نشان داد و باعث شد که این کتاب با سرعت موشک به پرفروش ترین کتاب بین المللی تبدیل شود.

ویس معتقد است: "از لحاظ دیپلماسی واقعی، اخبار خیلی بی اهمیت است. اما واقعا آرزو می کنم که چاوز در نشست مجمع عمومی سازمان ملل اشاره ای هم به کتاب من می کرد."

انتشار اولیه: جمعه 12 مهر 1392/ باز انتشار: دوشنبه 15 مهر 1392