ایران با تحریم های جدید به دور از هیجان برخورد کند

جاوید قربان اوغلی، مدیرکل وزارت خارجه در دوران اصلاحات و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در یادداشتی برای روزنامه بهار با اشاره به مصوبه جدید کنگره آمریکا در اعمال تحریم های شدیدتر علیه کشورمان معتقد است برخورد دولت جدید با این مصوبه باید با تأنی و به دور از هرگونه افراط و هیجان باشد. متن این یادداشت در زیر آمده است:

مصوبه جدید کنگره آمریکا در اعمال تحریم های شدیدتر علیه کشورمان در شرایطی صورت می گیرد که فردا حسن روحانی رییس جمهوری منتخب پس از مراسم تحلیف اداره امور اجرایی کشور را در دست خواهد گرفت. این مصوبه با واکنش کاخ سفید روبه رو شد و سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا ضمن تاکید بر تعهد این کشور در اعمال تحریم های جامع علیه ایران نگرانی های دولت اوباما درباره محتوای طرح جدید مجلس کنگره را بیان کرد. واکنش دیگر کشورهای جهان به این طرح کنگره نیز نمایانگر مخالفت جامعه جهانی در انتخاب این روش و فشار به ایران از طریق اعمال تحریم های شدیدتر در شرایطی است که با انتخاب حسن روحانی امیدواری های زیادی برای انتخاب سیاست تعامل با جهان از سوی دولت جدید ایران و بهبود روابط ایران با کشورهای غربی و به خصوص پیشرفت در مذاکرات هسته ای ایجاد شده است.

در میان استقبال وسیع و چشمگیر جهان از انتخابات اخیر و رای مردم به حسن روحانی و پیامی که انتخابات 92 بدون هیچ متنی به جهان مخابره کرد ، موضع شاذ رژیم صهیونیستی و نخست وزیر آن نتانیاهوست که با ادبیاتی سخیف که حقد، کینه و نفرت از آن می بارید رییس جمهوری منتخب ایران را به باد انتقاد گرفت. روشن است که این واکنش عجولانه و کینه تورانه نمایانگر نگرانی رژیم صهیونیستی از تغییر شرایط روابط ایران با جهان و ایجاد فضایی مثبت در سطح بین المللی نسبت به کشورمان است. اسرائیلی ها به خوبی درک کرده اند که با انتخاب روحانی، ایران همانند انتخابات 1376 جایگاه خود را در جامعه جهانی باز خواهد یافت، روابطش را با جهان ترمیم خواهد کرد و در مهم ترین چالش سیاست خارجی خود یعنی پرونده هسته ای خواهد توانست فارغ از سیاست های جنجالی و عوام فریبانه هشت سال گذشته با منطقی محکم و ادبیاتی فاخر راهکارهایی را برای برون رفت این پرونده از بن بستی که در آن گرفتار شده است فراروی جامعه جهانی قرار دهد. تردید نباید کرد که سیاست های ماجراجویانه دولت نهم بهترین فرصت را برای منزوی کردن ایران در سطح جهان ایجاد کرد و در این میان لابی نیرومند رژیم صهیونیستی توانست از این فرصت به بهترین وجه استفاده کند.
پر واضح است که افول آن سیاست در ایران و بازگشت به راهبرد تنش زدایی، اعتمادسازی و تعامل با جهان از سوی کشورمان مطلوب رژیم صهیونیستی نیست. آمریکا جامعه ای است باز و متکثر که «لابی ها» نقش مهمی را در شکل دهی افکار سیاستمداران، قانونگذاران و رسانه های جمعی که افکار عمومی را شکل می دهند ، ایفا می کنند. هیچ کس نمی تواند نقش نیرومند شبکه وسیع صهیونیست ها در صحنه سیاست داخلی آمریکا را انکار کند. بنابراین به جرأت می توان ادعا کرد که جای پای آی پک و همفکران رژیم صهیونیستی در مصوبه اخیر کنگره آمریکا به وضوح قابل رویت است.

به نظر می رسد برخورد دولت جدید با این مصوبه که باید در ماه سپتامبر به تصویب سنا رسیده و پس از امضای رییس جمهور باراک اوباما اجرایی شود باید با تأنی و به دور از هرگونه افراط و هیجان باشد. روشن است این مصوبه باید مورد انتقاد قرار گیرد و اوباما نمی تواند از مسئولیت عواقب اجرایی شدن آن شانه خالی کند ولی در این راه نیز نباید از حد اعتدال که گفتمان حسن روحانی در دولت جدید است، فراتر رفت. لحن کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا و انتقاد ولو ملایم از این مصوبه حتی اگر به معنای اختلاف در درون حاکمیت واشنگتن در قبال دولت جدید ایران نباشد، نمایانگر سردرگمی این کشور در قبال انتخاب مردم ایران در 24 خرداد 92 است. شاید به همین دلیل است که برخی از رسانه های جهان این انتخاب را نتیجه تحریم های اعمال شده در چند سال گذشته دانسته و ادعا کرده اند ایران برای برون رفت از بحران تحریم ها حاضر به پذیرش روحانی برای تصدی بالاترین مقام اجرایی کشور شده است.

 پس از انتخاب حسن روحانی ولی نصر، مشاور پیشین کاخ سفید ، در مقاله ای که در فارن پالسی به چاپ رسید، در تحلیل انتخابات ایران و تاثیر آن بر پرونده هسته ای نوشت: «ایران با این انتخاب تمایل خود را به تعامل در پرونده هسته ای نشان داد و این آمریکاست که باید گام نخست را بردارد.» به یقین مصوبه اخیر کنگره برخلاف این راهبرد و انتظاراتی است که بیش از 180 نفر از سیاستمداران آمریکا داشته و در نامه ای به اوباما خواستار آغاز مذاکرات سازنده با ایران شده بودند. به صورت عرفی دوره دوم ریاست جمهوری آمریکا ، زمان انتخاب ریسک های بزرگ است زیرا برای هیچ رییس جمهوری در آمریکا انتخاب برای دوره سوم متصور نیست. اوباما باید بداند که زمان اتخاذ این ریسک که بسیاری از سیاستمداران آمریکایی که مصالح کشورشان را بر منافع رژیم صهیونیستی ارجح می دانند ،خواهان آن هستند فرا رسیده است. ویلیام برنز معاون سابق وزیر خارجه آمریکا چندی قبل پیشنهاد کرد اوباما باید کانال مستقیم و بی واسطه ای را برای گفت وگو با تهران ایجاد کند. او یکی از دلایل این پیشنهاد را «گرفتن قدرت عمل پرونده هسته ای ایران از اسراییل» ذکر کرده بود. بر این باورم که اتخاذ سیاست های مسئولانه و به دور از افراط و تندروی از سوی واشنگتن و تهران می تواند راهبردی برای استفاده از فرصتی باشد که با انتخابات 92 فراهم شده است. هرگونه اقدام تند و افراطی از سوی هریک از دوطرف ایجاد فرصتی برای گرایش هایش افراطی و جنگ افروزانه است.