دیپلماسی حلقه ای که در 8 سال گذشته مفقود شد

دیپلماسی ایرانی : بیست و سومین جلسه از سلسه نشست های ماهانه دیپلماسی ایرانی در حال حاضر با محوریت تاثیر سیاست خارجی بر انتخابات ریاست جمهوری با میزبانی سایت دیپلماسی ایرانی در محل روزنامه اطلاعات در حال برگزاری است. در حال حاضر نمایندگانی از سوی 5 نامزد انتخابات ریاست جمهوری در این جلسه حضور دارند. نمایندگان آقای رضایی ، غرضی، عارف ، روحانی و قالیباف در نخستین پنل این نشست هرکدام دقایقی برای پاسخگویی به سوال هایی واحد در حوزه سیاست خارجی فرصت دارند. دومین پرسش مطرح شده در این پنل دال بر این است که  آیا گذر زمان در پرونده هسته ای ایران به نفع تهران است یا خیر و آیا نماینده آنها در این انتخابات در صورت پیروزی در جریان مذاکرات 1+ 5 دست به ابتکار جدیدی خواهد زد یا خیر ؟ پاسخ های نمایندگان نامزدها به تفکیک به شرح زیر است:  

علی رضا اکبری نماینده دکتر محسن رضایی:

دستاوردهای هسته ای متعلق به یک دولت خاص نیست

ما ضمن به رسمیت شناختن دستاوردهای دولت های مختلف چه در حوزه فنی و چه دیپلماتیک تا به امروز نقدهایی را هم به این سیستم وارد می دانیم  و البته راهکارهایی هم مدنظر است که پاره ای از آنها تاکنون اعلام هم شده است.  متاسفانه برخی دوستان در پرونده هسته ای به گونه ای تمامی دستاوردها را متعلق به دوران خود می دانند این در حالی است که ما از سال 1363  در تمامی دولت ها تا به امروز دستاوردهایی در حوزه هسته ای داشتیم. در بخش فنی و تکنولوژی ما منحنی داشته ایم که به نفع ما است اما این منحنی در سالهای اخیر با کاهش نرخ رشد همراه بوده است. این در حالی است که با اتخاذ سیاست های درست می توانستیم گام های بلندتری در منحنی رشد هسته ای برداریم. در حوزه حقوقی پیشرفت انرژی هسته ای نیازمند به پشتوانه سیاسی و حقوقی است. متاسفانه در سالهای اخیر فرصت حمایت سیاسی و حقوقی از تلاش های فنی به دست نیامد. ما به تداوم روند مذاکرات اعتقاد داشته  و البته معتقدیم که مذاکره نیازمند عقل ، خرد و پشتیبانی ملی است.

آلادپوش نماینده سیدمحمد غرضی:

در پرونده هسته ای فریب روس ها را خوردیم

در پرونده هسته ای ما سه بخش داریم که شامل بخش های فنی ، حقوقی و سیاسی است . در بخش فنی خوشبختانه تکنولوژی هسته ای هم ما از استعدادهای ملی برخوردار است و این مساله مورد اذعان آژانس هم است. متاسفانه در بخش حقوقی  ما با وجود برخورداری از کارشناسان حقوقی فراوان دچار نقصان بسیار هستیم . ایران در این سالها از ظرفیت  حضور حقوق دان ها به شکل کامل استفاده نکرده است . در حوزه سیاسی نیز هم دستاوردها و هم اشتباهات ما کم نبوده است. به عنوان نمونه تکیه به کشورهایی چون روسیه در این سالها هزینه بسیاری را بر گردن ما انداخته است . ما در این سالها فریب رفقای روس را خوردیم و اما  مرور زمان نشان داد که روس ها هم به دنبال منافع خود در این پرونده هستند.

علی خرم نماینده محمدرضا عارف:

از فقدان دیپلماسی در پرونده هسته ای رنج می بریم

ما در حوزه هسته ای دو عملکرد داریم: عملکرد غرب که حاکی از فشار بر ایران است و این سیاست هم به دلیل نگرانی از منویات ایران است. عدم برخورد شفاف ایران و  حرکت به سمت تسلیحاتی شدن از جمله اتهام های غرب به ایران است. در این سالها غرب از تایید حقوق مسلم ایران در ان پی تی طفره رفته و البته  باید  یادآوری کنم که تهران برای غنی سازی نیازی هم به تایید ان پی تی ندارد چرا که بر اساس مفاد این قانون ما مجاز به غنی سازی اورانیوم هستیم.

اما در حوزه عملکرد ایران چگونگی استتیفای حقوق قابل بحث است. باید توجه داشت که توسل به روش های غیرتعاملی تنها هزینه ساز است . در باب عملکرد ایران ما دچار عدم شفافیت هم نسبت به  محیط خارجی و هم  نسبت به مخاطب داخلی  بوده ایم. در زمان آقای خاتمی با حضور روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی ، ملت گام به گام با دولت در این حوزه قدم برمی داشت. متاسفانه در این هشت سال دولت پرونده هسته ای را تبدیل به مساله ای در اختیار اقلیتی در راس کرده و مخفی کاری هایی صورت گرفته است.

ایراد دوم در نوع برخورد ما است. متاسفانه باید تاکید کنم که ما از فقدان دیپلماسی در پرونده هسته ای در 8 سال گذشته رنج برده ایم. نبود این حلقه در مذاکرات و پرونده هسته ای گره های بسیاری را در کشور بوجود آورده است. دیپلماسی یک فن است و عدم برخورداری از آن  سایر سیاست های ما را به صفر می رساند.در پاسخ به این سوال که  آیا گذر زمان به نفع ما است ؟ باید عرض کنم که  اگر ندانیم به کجا می رویم قطعا گذر زمان به ضرر ما است . یقینا اقای عارف با توجه به حلقه های مفقوده به دنبال ارائه راهکارهایی است . خلاصه کلام این است که در نخستین گام  مواضع ما و 1+ 5 باید کاملا شفاف باشد.

امیرحسین زمانی نیا نماینده حسن روحانی:

دولت در پرونده هسته ای مخفی کاری داشت

در پاسخ به این سوال باید صراحتا تاکید کنم که در پرونده هسته ای گذر زمان به نفع ما نیست . آقای باقری به عنوان سخنگوی آقای جلیلی دو هفته پیش در سخنرانی های خود  اینگونه استدلال می کردند که گذر زمان به نفع ما است چرا که ما در حال پیشبرد برنامه هسته ای خود هستیم. این در حالی است که وضعیت معیشت مردم نشان دهنده شکست در این حوزه است .

در نخستین مرحله آسیب شناسی پرونده  هسته ای ضروری است. در 8 سال گذشته دولت بسیاری از راست ها را به مردم نگفت  که البته در مقام قضاوت چرایی این مساله نیستم و این مخفی کاری می تواند ناشی از بی تجربگی باشد. در این هشت سال گاه  تهدید شورای امنیت را بلوف خواندیم و حتی امکان اعمال تحریم را رد کردیم  در مراحل بعد هم جشنی گرفته شد و گفته شد پرونده هسته ای حل شده است. مدتی از بی اثری تحریم ها سخن گفتیم اما اکنون مشکلت اقتصادی را به گردن تحریم ها می اندازند. ما باید اهداف سیاست خارجی خود را با کاهش هزینه ها و نه افزایش آنها دنبال کنیم.

آرین نژاد نماینده محمدباقر قالیباف:

1+5 به ایران زمان بیشتری نخواهد داد

زمانی گذر زمان در پرونده هسته ای به نفع ما بود اما امروز در  وضعیت موجود 1+5 به این نتیجه رسیده است که مجال فرصت بخشی بیشتر به تهران وجود ندارد . در این میان برخی از عملکرد ضعیف دولت در پرونده هسته ای سخن می گویند. حقیقت این است که  پرونده هسته ای ما از پیچیده گی هایی برخوردار است که تنها به مسائل حقوقی و فنی منتهی نمی شود.