آخرین تحولات نظامی سوریه

عصرایران ؛ علی قادری - واحد تحلیل تحولات جنگ سوریه ، از امروز در عصرایران آغاز به کار می کند و هر روز به سراغ "داده های میدانی" رفته و آنها را مورد ارزیابی قرار می دهد.در این سلسله مطالب ، خواهیم کوشید "واقعیت های موجود بر زمین" را آن طور که هست ، نه آن طور که طرفین درگیر می خواهند ، روایت کنیم تا خواننده ایرانی ، تصویری نزدیک و واقعی از رویدادهای این "جنگ نامتقارن" داشته باشد ، جنگی که بنا به طبیعت نامتقارن بودنش ، هر لحظه آبستن حادثه است و مدام گونه به گونه می شود.

  شکست در پشت دروازه های دمشق

تا اوایل بهار امسال، گروه های مسلح در پشت دروازه های دمشق کمین کرده و خود را برای "معرکه نهایی" آماده می کردند.

چندی پیش واشنگتن پست به نقل از منابع نظامی گزارش داد که ستاد مشترک ارتش آزاد، "نسخه شماره پنج نقشه آزاد سازی دمشق" را در اختیار وزارت امور خارجه امریکا قرار داده است اما اقدام پیش دستانه ارتش سوریه در حومه دمشق نه تنها مخالفین مسلح را از پشت دروازه های دمشق پراکنده کرد بلکه به اعتقاد وزارت امور خارجه امریکا، نقشه تصرف پایتخت را بی اعتبار ساخت.

گزارش های رسیده از سوریه نشان می دهد که تحرکات نظامی ارتش و کمیته های دفاع مردمی در حومه دمشق و بطور مشخص منطقه "الغوطه الشرقیه" همچنان ادامه دارد. این منطقه به فرودگاه دمشق اشراف کامل دارد و از اهمیت بسیاری برای طرف های درگیر برخوردار است.

اوایل هفته گذشته ستاد فرماندهی ارتش سوریه گزارش داد که نیروهای نظامی، محاصره این منطقه را به پایان رسانده و در روزهای آینده، پاکسازی روستاهای الغوطه الشرقیه را از شبه نظامیان آغاز خواهد کرد.

آخرین اخبار، حاکی از درگیری شدید ارتش با این شبه نظامیان در روستاهای این منطقه است که به گزارش القدس العربی در محاصره کامل قرار داشته و خطوط پشتیانی آنها نیز به طور کامل قطع شده است.
پیشروی ارتش در حومه دمشق ادامه دارد و بررسی تحولات میدانی در این مناطق نشان دهنده سنگین بودن کفه ارتش بر شبه نظامیان وابسته به ارتش آزاد و القاعده دارد.

  حمص، نبرد سرنوشت گروه های مسلح

در روز های گذشته شتاب تحولات نظامی در استان حمص به اندازه ای بالا رفت که درگیری های حومه دمشق تقریبا در حاشیه ماند.

نگاه به این تحولات بیش از آنکه به بخش قدیمی شهر حمص و بطور مشخص پیشروی ارتش در منطقه "باب هود" جلب شود بر حومه حمص و بطور مشخص منطقه "القصیر" در مجاورت مرزهای لبنان متمرکز گردید ؛ جایی که منبع اصلی تمرکز و تغذیه گروه های مسلح در جبهه غربی و مرکزی درگیری ها است و به اعتقاد کارشناسان نظامی، تسلط بر این منطقه باعث کاهش چشمگیر توان گروه های مسلح در حمص و حومه دمشق خواهد شد و راه پایتخت را به ساحل غربی سوریه تامین خواهد کرد.

تسلط ارتش سوریه بر منطقه استراتژیک "آبل" در حد فاصل "حمص" و "القصیر" و پیشروی در اطراف القصیر با تصرف بلندی های استراتژیک "تل نبی مندو"،" تل حنش" و پست شماره 14 در حاشیه شرقی نهر عاصی آغاز شد که باعث قطع خطوط امداد گروه های مسلح شد.

این بلندی ها مشرف بر حومه القصیر و مرز با لبنان است. آخرین اخبار رسیده از درگیری القصیر حاکی از پیشروی ارتش و کمیته های مردمی در حاشیه غربی نهر عاصی و محاصره کامل القصیر است. گفته می شود پیشروی ارتش در این منطقه به اندازه ای سریع بود که مناطقی مانند الرضوانیه، البرهانیه، عین التنور و سقرجه در کمتر از چند ساعت پاکسازی شدند.

در پاسخ به این حملات ارتش، گروه های مسلح برای کاستن بار فشار از القصیر اقدام به هجوم به فرودگاه "الضبعه" در حاشیه غربی نهر عاصی کردند و بخش هایی از این فرودگاه را تصرف کردند. بی تردید معرکه القصیر برای دمشق و حمص، نبرد سرنوشت گروه های مسلح خواهد بود.

حلب، شکاف در نیمه شرقی

هرچند بر اساس معادلات نظامی موجود در آزاد راه جنوب شمال،با قطع بزرگراه الرقه به حلب و پشتیبانی قوی گروه های مسلح از شمال و مرز با ترکیه، موازنه قوا در حلب همانند حومه دمشق و حمص تغییر نیافته است اما در روزهای اخیر ارتش سوریه توانست با تسلط بر روستای استراتژیک تله العزیزه واقع در حومه جنوب شرقی حلب اولین شکاف را نیمه شرقی شهر ایجاد کند که از مدت ها در اختیار گروه های مسلح قرار دارد.

تله العزیزه مشرف بر مناطق المرجه، صالحین و شیخ سعید در جنوب شرق حلب است که بر اساس گزارش های رسیده از شمال سوریه، ارتش توانست در روزهای گذشته وارد شیخ سعید شود.

  درعا، بازگشت دوباره ناآرامی

درعا در جنوب سوریه، شهری است که اولین شراره های بحران سوریه از آنجا آغاز شد و بی تدبیری مسئولین این شهر نیز به نوبه خود شعله های آن را بر افروخته تر ساخت. با وجود اینکه در ماه های گذشته اوضاع درعا در مقایسه با سایر مناطق سوریه آرام تر بوده است اما بر اساس داده های محلی و منطقه ای به نظر می رسد این منطقه بویژه دشت حوران در هفته های آینده نا امن شود.

ورود پشت پرده اردن به جبهه ضد نظام سوریه که با فشار عربستان و امریکا صورت گرفته است به همراه باز کردن آسمان اردن بروی نیروی هوایی اسراییل جهت شناسایی و اقدامات پیشگیرانه لازم بخشی از این داده هاست.

البته پادشاه اردن به خوبی می داند که قدرت مانور وی در بحران سوریه با محدودیت های داخلی بسیار زیادی روبرو است. اخوان المسلمین، دندانش را برای اردن نیز تیز کرده است. بازگشت ناآرامی ها به درعا نشان می دهد که بحران سوریه هر چند منجر به سقوط نظام نخواهد شد اما تا مدت ها، آرامش را از بلاد شام سلب خواهد کرد.

نبرد آزاد راه

کنترل تردد در آزاد راه جنوب به شمال در نیمه غربی سوریه از اهمیت استراتژیکی برای ارتش و گروه های مسلح برخوردار است.این آزاد راه شهر از درعا در جنوب سوریه آغاز شده و پس از عبور از حومه دمشق، حمص، حماه و ادلب به شهر حلب در شمال سوریه می رسد.تامین کامل حمل و نقل در این آزاد راه برای ارتش سوریه به معنای پشتیبانی لجستیکی از جبهه شمالی درگیری ها و به طور مشخص حلب است.گره این آزاد در استان ادلب است. گروه های مسلح در آذر ماه سال گذشته توانستند کنترل شهر استراتژیک "معره النعمان" در اطراف شهر ادلب را تصرف کنند و علاوه بر قطع آزاد راه جنوب شمال دو پادگان استراتژیک الحامدیه و وادی ضیف را به محاصره درآورند.

طی هفته گذشته، نیروهای ارتش سوریه توانستند با استفاده از خلاء ناشی از جابجایی بخشی از گروه های مسلح متمرکز در اطراف معره النعمان مانند تیپ شهدای شام، احرار شام و صقور شام به جبهه الرقه در شمال شرق سوریه که در اواخر زمستان به تصرف ارتش آزاد و القاعده درآمد، پیشروی قابل ملاحظه ای در این منطقه به دست آورند که علاوه بر شکستن حلقه محاصره از الحامدیه و وادی الضیف تعدادی از روستاهای مشرف بر آزاد راه مانند بابولین و حنش را از کنترل گروه های مسلح خارج کنند.

تا اواخر بهار که قرار است پوتین و اوباما، پرونده های فی مابین روسیه و امریکا را بررسی کنند کمتر از دو ماه باقی مانده است. تا آن زمان، اتفاقات زیادی در سوریه خواهد افتاد که می تواند بر نتایج این مذاکرات تاثیرات جدی بگذارد. نشانه های این تغییرات را باید در استانبول جستجو کرد.