آیا این مرد معادلات اوباما را بر هم می ریزد؟

دیپلماسی ایرانی: جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا در حالی قدم به خاورمیانه می گذارد که موضوع سوریه در راس مذاکرات او در خاورمیانه قرار دارد. گفته می شود کری در این سفر قصد دارد حمایت خود را از مخالفان اسد اعلام کند اگر چه این خبر نیز به گوش می رسد که قرار است کری قصد دارد درباره طرح هیلاری کلینتون – دیوید پترایوس برای حل بحران سوریه نیز مذاکره کرده و دوباره آن را احیا کند.

به گزارش روزنامه القدس العربی، چاپ لندن، کری ترجیح می دهد که از تجربه استفاده از نیروی نظامی شبیه همان تجربه ای که خود در جنگ ویتنام تجربه کرده بود، این بار برای سوریه استفاده کند. او از افزایش نیروهای نظامی امریکا در افغانستان و جنگ در لیبی حمایت کرد اما اکنون سوال این است که آیا وی سیاست خارجی امریکا را در قبال سوریه تغییر خواهد داد و مشابه همان سیاست را برای این کشور نیز تجویز خواهد کرد؟

برخی کارشناسان می گویند که کری تمایل چندانی ندارد که امریکا را درگیر جنگ سوریه کند. مثلا روزنامه ایندیپندنت می نویسد که کری مثل اوباما بر دور ساختن کشورش از درگیر شدن در بحران سوریه تمرکز خواهد کرد. اما کری خود می گوید که برای سوریه برنامه دارد. او می خواهد هفته آینده در رم، پایتخت ایتالیا با مخالفان اسد دیدار کند و همچنین با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در همان کشور به مذاکره بنشیند. کشوری که در حال حاضر پرونده سوریه را خود به دست گرفته و به تنهایی در حال اداره آن است. روسیه تلاش دارد تا مخالفان و طرفداران نظام را به مذاکره وادار کند و آنها را مجبور کند که یک طرح صلح را بپذیرند. روس ها همچنین می خواهند که یک معادله تازه ای تعریف شود که راه حلی دیپلماتیک برای حفظ اسد در قدرت بیابند.  

کری در چارچوب تلاش هایش به مصر و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز سفر خواهد کرد. در پایتخت های این کشورها وی قصد دارد درباره مسلح ساختن مخالفان و مخاطرات حمایت تسلیحاتی از آنان که می تواند حمام خون به راه انداخته و کشتار کنونی را دو چندان کند نیز به بحث و تبادل نظر بنشیند.

ناظران منکر این حقیقت نیستند که اوباما مدت مدیدی است که منتظر راه حل سریعی برای حل بحران سوریه است. اما اکنون که مجددا انتخاب شده است نگرانی برای آینده سیاسی خود ندارد و چون کاخ سفید را تحت کنترل خود می بیند، پنهان نمی کند که نمی خواهد خود را درگیر بحران سوریه کند.  انتخاب های اخیر او برای تشکیل دولت، از پست های وزارت امور خارجه گرفته تا دفاع و حتی سازمان امنیت (سی آی ای) همگی نشان می دهند که او مخالف قاطع درگیری نظامی و مسلح ساختن مخالفان سوریه است و احتمالا به زودی شاهد تغییری در سیاست های امریکا در قبال سوریه خواهیم بود. دقیقا از همین جا است که بسیاری می گویند به زودی طرح کلینتون، پترایوس و لئون پانه تا که تابستان گذشته مطرح شد و به دلیل مخالفت توماس دانیلون، مشاور امنیت ملی و ژوزف بایدن، معاون رئیس جمهوری امریکا رد شد، دوباره احیا خواهد شد.

در این میان عده ای می گویند که اگر جان کری نتواند در دیپلماسی خود موفق شود، به ویژه که بشار اسد بر این اعتقاد است که می تواند بر مخالفان غلبه کند و کار را به نفع خود خاتمه دهد، هیچ بعید نیست که شکافی تازه در دستگاه دیپلماسی امریکا به وجود آید و اوباما مجبور شود تصمیمی غیر از راه حل سیاسی اتخاذ کند.

دویل ماکمانوس نیز دو روز پیش به نقل از فردریک هوف، مسئول پرونده سوریه در وزارت امور خارجه امریکا در روزنامه لوس آنجلس تایمز نوشت که وی به تصمیم گیران سیاست خارجی امریکا توصیه کرده است که واشنگتن فورا از جریان های معتدل درون مخالفان اسد حمایت تسلیحاتی کند اما دولت امریکا با این پیشنهاد مخالفت کرده است.

در همین حال گفته می شود که کری در سفر خود به خاورمیانه از اسد دعوت خواهد کرد که پای میز مذاکره بنشیند و از روس ها نیز خواهد خواست که حمایت خود از او را متوقف کنند و اگر تلاش هایش در این زمینه به نتیجه نرسد به هنگام بازگشت به واشنگتن خواهد گفت که اکنون موقع احیای طرح کلینتون – پترایوس برای حمایت تسلیحاتی از مخالفان اسد است. در این صورت اوباما دوباره خود را در تنگنا خواهد دید به این دلیل که این احتمال قوت خواهد گرفت که جنگ به کشورهای همسایه سوریه انتقال خواهد یافت.

تحریریه دیپلماسی ایرانی

انتشار اولیه: دوشنبه 7 اسفند 1391 / باز انتشار: جمعه 11 اسفند 1391