در سوریه از ایران کمک بگیرید

دیپلماسی ایرانی: توماس فریدمن، روزنامه نگار و نویسنده مشهور امریکایی در تازه ترین یادداشت خود در روزنامه نیویورک تایمز، از دولت کشورش خواست که نقش ایران در حل بحران سوریه را به رسمیت بشناسد و از این که سوریه به یک افغانستان جدید تبدیل شود، خودداری کند.

وی در این یادداشت تاکید می کند، هیچ وسیله ای که تضمین کند در صورتی که نیروهای امریکایی از افغانستان عقب نشینی کنند، امنیت امریکا تامین می شود، وجود ندارد، جز ایران  که بی شک مهره مهم این بازی محسوب می شود. ایران با جریان های شیعی افغان که عموما در هرات افغانستان متمرکز هستند، روابط نزدیکی دارد و این مساله عامل اصلی نفوذ ایران در آن کشور است.

فریدمن تاکید می کند، باید بپذیریم که ایران بازیگری جدی در سیاست های افغانستان محسوب می شود، ایرانی که سنی ها آن را بزرگترین دشمن خود می دانند، همکاری های گسترده ای را در حمله امریکا به افغانستان برای سرنگونی حکومت طالبان انجام داد و در حال حاضر نیز در کنار امریکا تلاش می کند که از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان جلوگیری کند.

او همچنین درگیری های جدید در سوریه را فصلی جدید از درگیری های شیعه و سنی در خاورمیانه دانست و نوشت که این جنگ به نمایندگی از قطر و عربستان از یک سو با ایران و علوی های سوریه از سوی دیگر در حال انجام است.

فریدمن تاکید می کند، این مساله باعث می شود تا ژنرال های اسرائیلی این حقیقت را دریابند که ادامه جنگ در سوریه خطری استراتژیک برای اسرائیل محسوب می شود و این خطر به هیچ وجه دست کمی از خطر ایران هسته ای که اسرائیل دائما از آن دم می زند، ندارد. در صورتی که سوریه به افغانستانی جدید در مرزهای اسرائیل تبدیل شود، اسلام گرایان رادیکال در سوریه به سرعت به سلاح های شیمیایی و موشک های زمین به هوای این کشور دست خواهند یافت و آنگاه قادر خواهند بود تا این سلاح ها را به سرعت در سراسر منطقه پخش کنند.

وی تاکید می کند، افرادی هستند که امیدوارند ایالات متحده امریکا بتواند با سرنگونی نظام بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه و خارج کردن آن از محور ایرانی – روسی و کشاندن آن به محور سنی عربستانی – امریکایی از بروز فاجعه و فروپاشی ای بزرگ در سوریه جلوگیری کنند. وقوعی چنین اتفاقی بسیار سخت خواهد بود و تصور این که بدین ترتیب بحران سوریه پایان می یابد، بسیار سخت تر، چرا که در صورت سقوط اسد سوریه به سرعت به سمت تجزیه به دو منطقه سنی و علوی پیش خواهد رفت و اگر چنین اتفاقی بیفتد، ایران نیز به سرعت به سمت تغییر اوضاع در بحرین و عراق حرکت خواهد کرد و آن دو کشور را مستقیما به عضویت جبهه خود در خواهد آورد.

فریدمن در بخش دیگری از یادداشت خود می نویسد که برخی دیپلمات های عربی در سازمان ملل بر این اعتقاد هستند که یک راه حل میانه برای پایان دادن به بحران سوریه وجود دارد که نیازمند مداخله امریکا است و آن این که حکومت انتقالی ای در سوریه با صلاحیت های کامل تشکیل شود که در آن نمایندگان علوی ها و انقلابیون سهمی یکسان داشته باشند. اجرای این طرح تا زمانی که حمایت روسیه را پشت سر خود نداشته باشد، چندان آسان نخواهد بود، آنها هم به این سادگی ها نمی پذیرند که امریکا وساطت کند و چنین نسخه ای را به تنهایی بپیچد برای همین چاره ای نمی ماند جز این که امریکا به مخالفان معتدل و سکولار در سوریه اسلحه بفرستد!

فریدمن در پایان یادداشت خود می نویسد: ما باید از بحران عراق که جریان های مختلف سنی عرب در برابر شیعیان و کردها صف آرایی کردند، درس بگیریم، در سوریه نیز دقیقا همین بازی حاکم است، سوریه و عراق یک وجه از یک بازی هستند، حل بحران سوریه تنها در صورتی ممکن است که طرحی از سوی سازمان ملل با حمایت روسیه ارائه شود و جریان های درگیر نیز بپذیرند که با این طرح کنار بیایند، این حال و روز خاورمیانه است، چاره ای نیست جز این که معادله های جاری در آن را بپذیریم.  

تحریریه دیپلماسی ایرانی

انتشار اولیه: سه شنبه 24 بهمن 1391 / باز انتشار : شنبه 28 بهمن 1391