تابوی مذاکره با کردها شکست

دیپلماسی ایرانی: دولت رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه عزم خود را برای مصالحه با کردها جزم کرده است. به گزارش رویترز، هیاتی به نمایندگی از دولت مرکزی در آنکارا با رهبر کردهای مخالف دولت که در زندان به سر می برد، دیدار کرده است. درگیری میان دولت های متفاوت مرکزی در ترکیه از سال 1984 تا به امروز حداقل 40 هزار قربانی گرفته است. محور اصلی این مذاکرات خلع سلاح کردها در مقابل اعطای آزادی های بیشتر به اقلیت کردی در ترکیه است.

بر اساس این گزارش هیاتی اطلاعاتی از سوی دولت با عبدالله اوجالان در زندانی در نزدیکی استانبول دیدار داشته اند. طرح ارائه شده برای پایان دادن به تنش سیاسی میان دولت و کردها و پایان یافتن مبارزه مسلحانه پ ک ک ، شامل چهار مرحله است. مذاکرات قبلی با پ ک ک همواره در خفا انجام گرفته بود با اینهمه تحلیل گران اعتقاد دارند که اعلام این دور از مذاکرات با رهبر کردهای مخالف حاکمیت می تواند بر خوش بینی طرفداران این مصالحه بیفزاید. با اعلام رسمی این مذاکرات اکنون حزب مدافع کردها در پارلمان ترکیه هم می تواند دست بالا در مذاکرات را داشته باشد.رهبر حزب صلح و دموکراسی در این خصوص می گوید: دیدار با اوجالان گام بسیار مثبتی است. این حرکت هم منطقی و هم مناسب بود. تنها راهکار رسیدن به صلح در ترکیه از همین مجرا می گذرد.

بر اساس گزارش روزنامه ترکی رادیکال ، پس از توافق مقدماتی برای پایان دادن به بحران، نیروهای مسلح پ ک ک از خاک ترکیه خارج خواهند شد. در مرحله بعد خلع سلاح آنها آغاز می شود و البته این خلع سلاح پیش از مرحله نهایی مذاکره برای واگذاری تمامی تسلیحات در اختیار کردها به دولت مرکزی ترکیه است. اوجالان در این فاصله زمانی 4 نامه برای ارائه رویکرد تازه خود جهت پایان دادن به تنش با دولت مرکزی منتشر خواهد کرد. مخاطب های این 4 نامه اعضای حزب او در پارلمان، فرماندهان پ ک ک در شمال عراق و کردهای مستقر در کشورهای اروپایی  و البته افکار عمومی ترکیه خواهند بود. بر اساس این نقشه راه صدها نفر از فعلان کرد هم از زندان های ترکیه آزاد خواهند شد. تصحیح قانون اساسی به منظور برداشتن موانع بر سر راه حقوق کردها و اعطای حقوق شهروندی کامل به این اقلیت در ترکیه مانند دیگر شهروندان ترک نیز در زمره مفاد این توافقنامه است.

رادیکال در این خصوص می نویسد: درخواست های  اوجالان از دولت ترکیه چندان غیرطبیعی و بی شمار نبوده است. وی خواهان کردستان مستقل نیست بلکه به دنبال نوعی خودمختاری مستقل یا حکومت فدرالی است. در حالی که آنکارا مذاکرات خود را با کردها آغاز کرده و این خبر را رسما هم اعلام می کند اما درگیری میان نیروهای دولتی و پ ک ک همچنان در مناطق جنوب شرقی ترکیه ادامه دارد. در آخرین سلسله از این درگیری ها چهارده کرد و یک سرباز ترک جان خود را از دست دادند. از زمان سلاح به دست گرفتن کردها در کوه های جنوب شرقی ترکیه در سال 1984 تا به امروز  این منطقه مشترک با ایران ، عراق  و سوریه آبستن تحولات نظامی بسیار بوده است.ترکیه ، آمریکا و اتحادیه اروپا پ ک ک را گروهی تروریستی می دانند. هرگونه مذاکره با اوجالان در سطحی که امروز اخبار آن را می شنویم تا چند سال پیش در ترکیه تابویی غیرقابل شکستن بود. اوجالان در میان افکار عمومی ترکیه مسبب اصلی خونریزی ها در دو دهه گذشته است. بسیاری از ترک ها هنگام بازداشت وی در سال 1999 توس نیروهای ویژه ترکیه در کنیا نتوانستند شادی خود را پنهان کنند. محاکمه وی به شکل زنده از تلویزیون رسمی ترکیه پخش شد و قاضی در حالی که مردم بیرون از دادگاه فریداد می کشیدند: اعدام باید گردد، اوجالان را به اعدام محکوم کرد. 

پیش از این نخست وزیر ترکیه رجب طیب اردوغان هرگونه امتیازدهی فردی به اوجالان را تکذیب کرده بود. دولت ترکیه در این سالها همواره اوجالان را برای وادار کردن کردها به مصالحه با دولت تحت فشار گذاشته بود. انتخابات سراسری آتی در ترکیه در سال 2014 خواهد بود و بی شک در آن انتخابات اصلی ترین دغدغه امنیت داخلی ترک ها ، مساله فعالیت های نظامی کردهای مسلح خواهد بود. گفته می شود که اوجالان در 16 ماه گذشته فرصت دسترسی به وکلای خود را نداشته اما با برخی سیاستمداران کرد دیدار داشته است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی