سال 2013، سال بحران اقتصادی خاورمیانه

دیپلماسی ایرانی: هنگامی که دنیا صفحه گذشته خود را می بندد و وارد سال جدید می شود مردم امیدوارند که سال جدید سالی بهتر برای آنها باشد. به خصوص که سال گذشته سرشار از نگرانی و اضطراب بود و انتظار دارند که سال جدید از این نگرانی ها و اضطراب هایشان بکاهد. در این میان خاورمیانه در سال 2012 سرشار از حوادث خاص بود، در حالی که دنیا از بحران شدید اقتصادی رنج می برد.

حقیقت این است که سه سال اخیر شاهد حوادثی بی سابقه در جهان و منطقه بوده ایم. نهادهای مالی همگی به سمت فروپاشی حرکت کرده اند به گونه ای که حتی کسی باور نمی کرد روزی این نهادها یک شبه به فروپاشی برسند. نهادهایی که حجم مالی شان بیشتر از حجم مالی برخی کشورهای کوچک جهان است. بحران های مالی تا آن جا پیش رفته است که ناآرامی ها و اعتصاب های عمومی را در بسیاری از کشورهای بحران زده اروپای غربی رقم زده اند به گونه ای که برخی از آنها شاهد رکودی بی سابقه طی سی سال اخیرشان بوده اند. همچنین در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، دومین اقتصاد بزرگ جهان شاهد هستیم که دائما از صندوق بین المللی پول وام می گیرند و کمک های مالی در قالب قرض دریافت می کنند تا بتوانند از بحران های جاری شان خلاص شوند، این در حالی است که سوالات بسیاری درباره وضعیت یورو مطرح است.

در منطقه خاورمیانه، دیدیم که تحولات 2012 در امتداد حوادث 2011 ادامه داشتند. سالی که مرحله انتقالی نام گرفت و سرشار از اضطراب ها و ناآرامی ها بود. ناآرامی هایی که هنوز آرام نشده اند و همچنان بر اقتصاد منطقه فشارهای سنگینی وارد می کنند و بحران های سنگینی را بر ساختارهای اصلی اقتصادی شان وارد می کنند، نرخ بیکاری به شدت بالا است، و علاوه بر آن، بحران شدید موجود در سوریه نیز بیش از هر زمانی رنگ و بوی خون به خود گرفته است، این مساله سبب شده تا همچنان دود جنگ از منطقه و آینده سیاسی آن بالا باشد و آینده اقتصادی اش نیز در هاله ای از ابهام قرار بگیرد.

سال 2013، سال اقتصاد خواهد بود، نه فقط منطقه ای بلکه جهانی نیز هست، در این میان کشورهای عربی که دوران انتقالی خود را سپری می کنند در صدر قرار دارند، آنها نیازمند بازبینی اقتصادی با هدف ایجاد تحول و یافتن پویایی مجدد اقتصادی هستند، این مساله شامل اقتصادهای جهانی نیز می شود با توجه به این نکته که کشورهای عربی خواه ناخواه جزئی از اقتصاد جهانی محسوب می شوند و کشورهای جهان همگی بر یکدیگر تاثیرات مستقیم می گذارند. بر کسی پوشیده نیست که جهان تا همین شب گذشته مراقب خبرهای خوش اقتصادی بود. حتی باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا شب را تا صبح نخوابید با این امید که شاید بتواند با رقبای حزبی اش بر سر آن چه "پرتگاه مالی" خوانده شده و نجات ملی اقتصاد کشورش به توافق برسد.

راه خیلی ساده برای توصیف سال 2013 را می توان از گزارش های نهادهای اقتصادی جهانی فهمید، بنا به این گزارش ها اقتصاد کشورهای غربی در این سال از حالت رکود خارج خواهد شد و تا سال 2017 پویایی اقتصادی خود را باز خواهند یافت، مساله ای که انعکاسی گسترده بر بحران اقتصادی کشورهای دیگر در جهان خواهد گذاشت و بحث سرمایه گذاری های خارجی در کشورهای مختلف جهان را نیز تقویت خواهد کرد. در این میان معضل بزرگی که کشورهای جهان، چه غربی چه کشورهای درگیر دوران انتقالی، با آن دست به گریبان هستند، صبر و شکیبایی شهروندان عادی است که نه کار دارند و نه درآمدی که بتوانند از پس هزینه های روزمره زندگی شان برآیند. ما دیدیم که بسیاری از کشورهایی که در گذشته از وضعیت اقتصادی بسیار بهتری نسبت به بسیاری از کشورهای عربی برخوردار بودند، مانند یونان، اسپانیا و ایتالیا در سال گذشته میلادی شاهد چه بحران های گسترده اجتماعی که متاثر از بحران های اقتصادی است، بودند، برای همین نیز پیش بینی می شود اتفاقاتی به مراتب از آنها سخت تر برای کشورهای عربی مذکور رخ دهد.

نویسنده: علی ابراهیم / منبع: الشرق الاوسط   

تحریریه دیپلماسی ایرانی