سلاح‌های شیمیایی بهانه‌ای برای حمله نظامی؟

دیپلماسی ایرانی: برای بار چهارم است که واشنگتن به دمشق هشدار می دهد که مبادا از سلاح های شیمیایی خود استفاده کند. بارها از زبان باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا شنیده ایم که این مساله خط قرمز است و هر گونه تخطی از آن واکنشی قوی و سریع در پی خواهد داشت، اما این بار باید این هشدار را به دو دلیل جدی و بی سابقه بدانیم:

اول این که امریکا پیش از این به روسیه، حامی نخست نظام اسد، هشدار داده بود که مسئولیت هر گونه افزایش تنش در این زمینه خواهد بود، با توجه به این که مسکو خود نیز به دمشق هشدار داده است که اگر دست به چنین کاری بزند دیگر کاری از دستش بر نمی آید. برای همین سوریه فورا روز گذشته این اظهارات غرب را رد کرد و گفت که به هیچ وجه قصد استفاده از سلاح های شیمیایی را ندارد.

اما دلیل دوم، به تحولات میدانی سوریه باز می گردد، گفته می شود مخالفان اسد توانسته اند پیشرفت های تازه ای داشته باشند و در انتقال درگیری ها به دمشق، مرکز نهادهای دولتی، موفقیت هایی کسب کنند، به خصوص که سازمان ملل نیز فعالیت بیشتر کارکنان خود در سوریه را به حالت تعلیق در آورده و هیئت اروپایی نیز از فعالیت های خود در سوریه کاسته است. این نشان می دهد که برای نظام، همان طور که نبیل العربی گفته است، در هر لحظه احتمال دارد که اتفاقی پیش بینی نشده رخ دهد.

هشداری که برای استفاده از سلاح های شیمایی به دولت سوریه داده شده است، بسیار بیش از این ها جدی است، به خصوص که گفته می شود به رغم نگرانی های امریکا، غرب و اسرائیل، نظام حاکم بر سوریه بخشی از انبارهای تسلیحات شیمیایی خود را به جاهای دیگر به خصوص خارج از کشور انتقال داده و حتی خبرهایی شنیده می شود که افراد تندرو مثل القاعده نیز بر بخشی از آنها مستولی شده اند در حالی که دولت سوریه کنترل خود را بر بخشی از آنها از دست داده است.

هشدارهای امریکا که آخرین آن هشدارهای هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه این کشور بوده، متوقف نشده است و آنها پشت سر هم مشغول صدور بیانیه هستند. چند ماهی است که گفته می شود یک برنامه نظامی جدی برای حمله نظامی فوری به سوریه تدارک دیده شده و نام آن نیز "شیر غران" است.

پیش از این مجله اشپیگل در ابتدای سال جاری میلادی گزارش داده بود که نظام سوریه آزمایش هایی را برای انتقال موفقیت آمیز سلاح های شیمیایی در منطقه صحرایی "الدریهم" در نزدیکی مرکز "الشناصیر" انجام داده بود و ظاهرا این آزمایش ها زیر نظر برخی از نیروهای خارجی حامی اسد صورت گرفته اند.

پس از آن روزنامه تایمز لندن مصاحبه ای را با سرهنگ جدا شده سوری، علی سیلو، مسئول سابق در اداره تسلیحات شیمیایی سوریه انجام داد که در آن ذکر شد که در دمشق این بحث بسیار جدی در سطح عالی حکومت جریان دارد که آیا ارتش از این سلاح ها به عنوان انتخاب آخر استفاده کند یا خیر، و آیا این مواد شیمیایی بر موشک های آماده موجود سوار شوند تا به دست مخالفان منطقه ای اسرائیل در کشورهای عربی برسد تا آنها در موقع لزوم از آنها برای حمله و ویران کردن اسرائیل استفاده کنند یا خیر؟

صرف نظر از این که آیا این اظهارات صحیح هستند یا خیر، آن چه معروف است این است که ماهواره های امریکایی 24 ساعته انبارهای سلاح های شیمیایی سوریه را زیر نظر دارند. این حقیقت نیز مخفی نیست که طرح "شیر غران" از ابتدای ژوئیه گذشته برای حمله از خاک اردن آماده شده است، هدف اصلی آن طرح جلوگیری از انتقال سلاح های شیمیایی از سوریه به دست شورشیان تندروی مخالف اسد است و یا این که در صورت لزوم این سلاح های شیمیایی را از بین ببرند.

بر اساس گزارش موسسه "ماپل کرافت" امریکا و 18 کشور دیگر در این برنامه نظامی مذکور شرکت دارند که از جمله آنها می توان به ترکیه که اکنون تلاش دارد نیروی هوایی خود را با حمایت موشک های پاتریوت در مرز خود با سوریه تقویت کند، نیز اشاره کرد. بی شک در سفر اخیر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه از ترکیه و دیدار او با رجب طیب اردوغان نیز به طور مفصل درباره موضوع سلاح های شیمیایی سوریه بحث شده است.

نویسنده: راجح الخوری / منبع: النهار

تحریریه دیپلماسی ایرانی