بحران سوریه وارد 15 دقیقه پایانی شد

عصرايران- مخالفین نظام سوریه تا کنون نه توانسته اند زیر یک پرچم جمع شوند و نه توانسته اند با زبان واحد با یکدیگر صحبت کنند. آنها علاوه بر اینکه در دو اردوگاه "جنگ" و "گفتگو" با نظام پراکنده شده اند ، بلکه در داخل هر اردوگاه نیز با اختلافات زیادی روبرو هستند.
این اختلافات به ویژه در میان آنهایی که همچنان بر طبل جنگ می زنند و هرگونه گفتگو با نظام را قبل از کناره گیری بشار اسد رد می کنند عیان تر است.

در جبهه سیاسی اردوگاه جنگ که محوریت آن را شورای ملی سوریه بر عهده دارد، جناح سکولار، که خود به دو شاخه برهان غلیون (رئیس سابق شورا) و شاخه عبدالباسط سیدا (رئیس کنونی شورا) تقسیم می شود، جناح اخوان المسلمین را متهم به انحصار طلبی و سیطره بر این شورا می کند.

در داخل جناح اخوان المسلمین نیز یک شاخه ، متاثر از حزب عدالت و پیشرفت ترکیه است و شاخه ای دیگر متمایل به اخوان المسلمین مصر است.

این اختلافات باعث انشقاق عده زیادی از شورای ملی سوریه شده است که می توان به جناح هیثم مالح اشاره کرد که پس از جدایی از این شورا اقدام به تشکیل دولت موقت در قاهره نمود که با واکنش منفی شورای ملی سوریه مواجه گردید.

غیر از شورای ملی سوریه و جریان های داخلی آن، شخصیت های سیاسی و نظامی دیگری وجود دارند که با وجود تایید راه حل نظامی علیه نظام، خارج از دایره این شورا قرار دارند، اشخاصی مانند سرهنگ مناف طلاس، ریاض سیف و ریاض حجاب که در ماه های گذشته از نظام خارج شده اند نیز با شورای ملی سوریه همسو نیستند.

اختلافات میان جبهه نظامی اردوگاه جنگ که شامل ارتش آزاد، شورای نظامی و چندین تشکیلات نظامی دیگر می شود و جبهه سیاسی این اردوگاه نیز تا اندازه ای است که گروه های مسلح وابسته به این ساختارهای نظامی، سیاسیون و افسران منشق از نظام را متهم به ترک جنگجویان و خوش گذرانی در هتل های استانبول و دوحه می کنند در حالیکه آنان درگیر یک جنگ مسلحانه دشوار با ارتش سوریه هستند.

در داخل جبهه نظامی اردوگاه جنگ اوضاع بهتر از جبهه سیاسی آن نیست. اختلافات داخلی گروه های مسلح و عدم هماهنگی میان آنها که در مواردی به درگیری انجامیده است در نهایت به سود جریان جهادی سلفی و القاعده تمام شده است ، به طوری که در حال حاضر سازمان یافته ترین تشکیلات نظامی که با ارتش سوریه درگیر است القاعده و گروه های جهادی سلفی هستند و نه ارتش آزاد! 

عدم مدیریت گروه های مسلح و استقلال عمل گسترده آنها باعث بروز هرج و مرج های فراوانی در مناطق تحت سیطره آنها شده است.
قانون گذاری های خود مختارانه که از یک منطقه به منطقه دیگر تغییر می کند به همراه دادگاه های خیابانی و اعدام طرفداران نظام ، بخشی از اقداماتی است که این گروه ها مرتکب می شوند، اقداماتی که با واکنش مجامع جهانی مواجه شده است.

این آشفتگی سیاسی و نظامی در اردوگاه جنگ باعث شده که مدیریت بحران سوریه از کنترل ایالات متحده خارج شود.

اظهارات اخیر وزیر امور خارجه امریکا درباره شورای ملی سوریه را می توان در این راستا ارزیابی کرد. هیلاری کلینتون هفته گذشته اعلام کرده بود که این شورا قادر نیست نقش نمایندگی مخالفان نظام سوریه را ایفا نماید.

موضع کلینتون علامتی بود که نشان می داد که غرب تلاش دارد سازماندهی جدیدی در آرایش این اردوگاه ایجاد کند ، آرایشی که بتواند در شرایط جدید، آن را برای معامله در مقابل شرق قرار دهد.

اجلاسی که در حال حاضر با حضور مخالفین وابسته به این اردوگاه در دوحه برگزار می شود در راستای رسیدن به این آرایش جدید است.

ایالات متحده تلاش می کند تا با ایجاد جبهه حداکثری از مخالفان نظام سوریه (احزاب و شخصیت های سیاسی مخالف) و برقراری تعادل میان این نیروها، برقرای موازنه میان عوامل منطقه ای موثر در این اردوگاه از مخالفین، جبهه یکپارچه جدیدی در برابر نظام سوریه و متحدین منطقه ای و بین المللی اش ایجاد کند که سر تا سر این جبهه از استراتژی واحدی پیروی نمایند.

البته همه مخالفین نظام سوریه زیر چتر اجلاس دوحه جمع نشده اند. هیئت هماهنگی، جریان بناء الدوله و منبر دموکراسی به همراه مخالفین سرشناس متعددی مانند میشل کلیو از مشارکت در این اجلاس امتناع ورزیده اند.

اجلاس دوحه تلاش می کند پس از ایجاد هماهنگی میان مخالفین و تشکیل هیئت ملی مخالفین متشکل از 60 عضو، دولت موقت سوریه را تشکیل دهد که گفته می شود ریاض سیف گزینه مورد تایید امریکا و کشورهای غربی برای ریاست این دولت است.

سیف که 66 سال دارد از شخصیت های سیاسی مخالفی است که در خرداد ماه گذشته از نظام سوریه جدا شد.

البته شورای ملی سوریه و اعضای بلند پایه آن نظیر برهان غلیون با انتخاب ریاض سیف به این سمت موافق نیستند.
 این مخالفت ها از آنجا ناشی می شود که این افراد نگرانند که فشارهای غرب برای تغییر آرایش اردوگاه جنگ، منجر به عبور از شورای ملی سوریه گردد. 

استراتژی که ایالات متحده پس از انتخاب مجدد اوباما در قبال بحران سوریه پیگیری می کند بر فشار از پایین و چانه زنی از بالا استوار است.

 به گزارش روزنامه گاردین امریکا، بریتانیا و دولت های غربی دیگر از طرح قطر برای متحد کردن مخالفین حمایت می کنند.

 بر اساس این طرح که مبتنی بر پیشنهاد رابرت فورد-ریاض سیف، سفیر امریکا در دمشق تهیه شده است، هیئت مخالفین خروجی اجلاس دوحه، در نهایت به سمت مذاکره با نظام سوریه به رهبری بشار اسد خواهند رفت که در صورت شکست این مذاکرات، حمایت های نظامی سازمان یافته ای از گروه های مسلح به عمل خواهد آمد.
گفتنی است که همزمان با برگزاری اجلاس دوحه، نمایندگان گروه های مسلح نیز در لندن جمع شده اند تا در زمینه این حمایت های نظامی بحث و گفتگو نمایند.

اما شرط موفقیت این طرح به اتحاد مخالفینی بستگی دارد که در پایتخت قطر جمع شده اند چرا که در غیر این صورت همین نشست ها منجر به ریزش هایی در قطار مخالفان خواهد شد.

 آنچه مشخص است ، شورای ملی سوریه به شدت با اصل این طرح مخالف است چرا که قرار است بر مبنای این طرح تشکیلات جدیدی تحت عنوان هیئت ملی ایجاد شود که بخشی از این شورا، بخشی از این تشکیلات را تشکیل خواهد داد که این امر منجر به کاهش نفوذ شورای ملی سوریه خواهد شد.

اخباری که از دوحه به گوش می رسد حاکی از این است که مذاکرات فشرده ای در جریان است نا شورای ملی سوریه را به قبول طرح فورد-سیف واردار کند.

تا روز جمعه کلیت این طرح با مخالفت شورای ملی سوریه به بن بست رسیده و فقط تغییراتی در بدنه شورا صورت گرفته بود

 به گزارش روزنامه السفیر چاپ بیروت، بر اساس این تغییرات که به سیطره بیشتر اخوان المسلمین بر شورای ملی سوریه انجامیده است، شخصیت های لیبرال این شورا مانند برهان غلیون از ورود به شورای مرکزی بازماندند.

 البته این تغییرات منجر به استعفاء دسته جمعی بیش از 20 تن از شورای ملی گشته که در میان این افراد نام هایی مانند یارا نصیر و فراس قصاص به چشم می خورد.

هر چند گزارش ها از فشار شدید ترکیه و قطر به مخالفین برای قبول طرح فورد-سیف حکایت دارد اما در چنین شرایطی که فضای اختلاف در این اجلاس حاکم است بسیار بعید است که مخالفین بتوانند متحدتر از گذشته از دوحه خارج شوند، چالشی که در قطب مقابل از مخالفین متشکل از هیئت هماهنگی، جریان بناء الدوله و منبر دموکراسی دیده نمی شود. این قطب از مخالفین با رد راهکار نظامی، آمادگی خویش را برای مذاکرات جدی با نظام سوریه اعلام کرده اند.

شکست احتمالی طرح فورد-سیف در قطر برای شورای ملی سوریه و حامیان منطقه ای این شورا بدون هزینه نخواهد ماند.

 کاهش قابل توجه حمایت های مالی عربی و تشکیک در حمایت های نظامی غربی که در اجلاس لندن پیگیری می شد و بلافاصله در سخنان وزیر دفاع انگلیس آشکار شد از نتایج شکست این طرح خواهد بود. این امر سنگینی بار این شورا را بر دوش ترکیه سنگین تر خواهد کرد مساله ای که آنکارا به تنهایی حاضر به پذیرش آن نیست. 

همه این هزینه ها باعث شده است تا سرنشینان سوری دوحه درباره عواقب وخیم مخالفت های خویش با طرح فورد-سیف بیندیشند چرا که در غیر این صورت در یک بازه زمانی کوتاه مدت منزوی خواهند شد.
به گزارش خبرگزاری آناتولی، اولین نشانه های پذیرش طرح فورد-سیف با ایجاد پاره ای از تعدیلات از سوی شورای ملی سوریه آشکار شده است.
 هر چند در این طرح از دولت موقت و اداره مناطق تحت کنترل ارتش آزاد توسط این دولت سخن به میان آمده است اما باطن پذیرش این طرح به این معنا است که که شورای ملی سوریه پذیرفته است که در نهایت چاره ای جز مذاکره با اسد وجود ندارد. بحران سوریه وارد 15 دقیقه پایانی خویش شد.