بیروت مجروح ؛ اعراب به دنبال درمان زخم لبنان
در حالی درگیری دو روز اخیر میان طرفداران جریان مقاومت به رهبری حزب الله و جنبش امل با طرفداران دولت با سخنرانی و پیشنهاد فئواد سنیوره نخست وزیر لبنان به پایان رسید و مقاومت پذیرفت در مقابل بازگشت رئیس فرودگاه بین المللی بیروت، خیابانهای پایتخت را تخلیه کند، این بار درگیریها در طرابلس توسط جریان 14 مارس آغاز شد که در این درگیریها 14 نفر کشته شدند.
در جریان درگیریهای تازه در طرابلس یک مرکز درمانی وابسته به حزبالله و دفتر آیت الله سید حسین فضل الله یکی از مراجع شیعه لبنان در آتش سوختند. گفته میشود در جریان این درگیریها یک زن نیز کشته شده است.
در همین حال «ولید جنبلاط» رهبر حزب سوسیالیست پیشرو لبنان و یکی از رهبران برجسته جریان 14 مارس نیز در پی کشته شدن دو نفر از طرفداران حزب الله در درگیری با طرفداران حزبش در شهرک عالیه در شرق بیروت، خواستار دوری از فتنه و شناسایی عاملان این حادثه شد.
جنبلاط پس از متهم کردن حزب الله به کشته شدن این دو نفر، در جریان یک کنفرانس خبری خواستار پیگیری قضایی این حادثه شد و ادعا کرد، در صورتی که این اتهام صحیح باشد ما به دادگاه می رویم و من شخصا مسئولیت این حادثه را با هدف جلوگیری از وقوع فتنه بر عهده خواهم گرفت.
حزب الله لبنان روز گذشته در بیانیه ای اعلام کرده بود، عناصر وابسته به ولید جنبلاط در منطقه «عالیه» سه نفر از افراد این جنبش را ربوده که از این سه نفر دو نفر به ضرب گلوله کشته شده و سرنوشت نفر سوم نیز در هالهای از ابهام قرار دارد.
حزب الله لبنان این جنایت وحشیانه را امری خطرناک به شمار آورد و جنبلاط را مسئول قتل این افراد و مفقود شدن یکی از طرفداران حزب الله دانست.
آرامش در بیروت
با تمام این احوال ارتش لبنان اعلام کرد، موضوع شبکه ارتباطات تلفنی حزب الله را به گونه ای که زیانی به منافع عمومی و امنیت مقاومت وارد نشود، رسیدگی خواهد کرد.
فرماندهی ارتش لبنان اعلام کرد، بعد از واگذار شدن تصمیمهای اخیر مورد اختلاف میان دولت فواد سنیوره و حزب الله به ارتش، موضوع شبکه ارتباطات تلفنی را به گونهای که به منافع عمومی و امنیت مقاومت زیان وارد نشود، بررسی خواهد کرد.
فرماندهی ارتش همچنین اعلام کرد، تصمیم گرفته است از همه گروهها بخواهد از حضور مسلحانه خودداری، افراد مسلح را از خیابانها خارج و جادهها را بازگشایی کنند.
فرماندهی ارتش لبنان در بیانیه خود تصمیم گرفت «وفیق شقیر» رئیس دستگاه امنیتی فرودگاه بین المللی بیروت را تا هنگام پایان تحقیقات مربوط به این پرونده در پست خود ابقا کند.
نيروهاى مخالف دولت لبنان تحت رهبرى حزب الله نیز عصر شنبه اعلام کردند، در پى اقدام ارتش براى لغو دستورات دولت عليه آنها، به اعتراضاتشان پايان مى‌دهند.
فواد سنيوره نخست وزير لبنان نیز مسووليت حل بحران به وجود آمده در بيروت را به ارتش اين کشور واگذار کرده است.
دولت فواد سینوره نخست وزیر لبنان در جلسه هفته گذشته شب خود شبکه ارتباطات تلفنی حزب الله این کشور را غیرقانونی و ناقض حاکمیت این کشور دانسته بود. این دولت همچنین تصمیم گرفت تا شقیر را از سمت خود برکنار و به پست خود در ارتش لبنان بازگرداند.
فرماندهى ارتش لبنان همچنين متعهد شد، براى حفظ امنيت، گردان‌هايى را برای ادامه تدابير امنيتى در بيروت مستقر کند.
در همین حال ایالات متحده آمریکا از تصمیم مخالفان دولت لبنان برای تخلیه خیابانهای کشور استقبال کرد. «گوردون جاندرو» سخنگوی کاخ سفید در این باره گفت: «آنچه برای ایالات متحده آمریکا مهم است، پایان یافتن درگیریها علیه ملت لبنان است که ظاهرا اتخاذ چنین تصمیمی آغاز شده است.»
وی در ادامه مدعی شد، اما این بدان معنا نیست که دغدغه ایالات متحده پایان یافته زیرا همچنان تهدید بر هم خوردن استقرار لبنان که از سوی ایران و سوریه حمایت میشود، وجود دارد.
مواضع مجامع بینالمللی
نشست فوق العاده وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه عرب درباره لبنان امروز با محوریت طرح عربستان و مصر در قاهره برگزار میشود که در آن بر حمایت قاطع از دولت سنیوره و مخالفت با خواسته حامیان مقاومت تاکید شود. ریاست این نشست را جیبوتی بر عهده دارد.
بنا به گزارش روزنامه عکاظ چاپ عربستان، طرح عربستان و مصر شامل بندهای مهمی می شود که از جمله آن توقف هرچه سریعتر ناآرامی هایی است که لبنان در دو روزگذشته شاهد آن بوده و به رسمیت نشناختن اقدامات حزب الله و متحدانش در بیروت است.
از دیگر بندهایی که در طرح عربستان و مصر برآن تاکید شده، لغو فوری همه اقدامهای حزب الله، احترام گذاشتن به حاکمیت لبنان و کابینه سنیوره و همچنین بازگشت اوضاع به وضعیت پیشین است.
تاکید بر اجرای طرح کاری اتحادیه عرب به عنوان تنها راه حل موجود برای حل بحران لبنان و انتخاب سریع رئیس جمهوری در اسرع فقط ممکن به عنوان تنها اقدامی که در به رسمیت شناختن موسسات قانونی سهم دارد، از دیگر مواردی است که درطرح عربستان و مصر برآن تاکید می شود.
در همین حال دبیرکل اتحادیه عرب درباره اوضاع بحرانی لبنان هشدار داد و بر ضرورت اتخاذ موضع عربی یکپارچه درباره لبنان تاکید کرد.
دبیرکل اتحادیه عرب در ادامه تصریح کرد، مهم این نیست که وضعیت درحال حاضر به چه شکلی است، بلکه مهم آن است که اوضاع بدتر از وضعیت موجود نشود.
عمرو موسى دبير کل اتحاديه عرب همچنین گفت: «هيچ گونه تغييرى در طرح سه ماده‌اى اتحاديه عرب براى حل و فصل بحران لبنان به وجود نیامده است. توافق درباره اين طرح وجود دارد و تنها برخى اختلاف نظرها به تاخير در اجراى اين طرح منجر شده است. به اعتقاد ما طرح اتحاديه عرب همچنان بهترين طرح براى حل و فصل بحران لبنان است.»
وى در ادامه افزود: «ارتش لبنان نقش گسترده‌اى را در حفظ امنيت و وحدت لبنان ايفا مى‌کند و من در تماس با ميشل سليمان فرمانده ارتش لبنان، فئواد سنيوره نخست وزیر، نبيه برى رييس پارلمان، تعدادى از رهبران سياسى اين کشور، وزیران امور خارجه عرب و برخى مسوولان حزب الله لبنان به بررسى راهکارهاى موجود برای حل و فصل بحران اين کشور پرداختم.»
دبير کل اتحاديه عرب خاطرنشان کرد، آنچه در چند روز گذشته در بيروت روى داد بسيار خطرناک بود. همه احزاب لبنانى بايد در قبال اين مساله مسوولانه برخورد کنند تا تضمين لازم براى عدم تکرار اين اقدامات به وجود آ‌يد.
وى تاکید کرد، هر چند اين تحولات داخلى است اما بر کشورهاى منطقه نيز تاثيرگذار خواهد بود. نجات لبنان يک مسووليت بزرگ است که بر دوش کشورهاى عربى بويژه اتحاديه عرب نهاده شده است.
«هشام يوسف» رييس دفتر دبير کل اتحاديه عرب و فرستاده ويژه دبيرکل به لبنان نیز تاکيد کرد، پيشنهادهای کشورهاى عربى در تماس‌هاى مکرر عمرو موسى با وزیران امور خارجه اين کشورها بررسى شده است.
وى ابراز اميدوارى کرد شرکت کنندگان در نشست امروز قاهره بتوانند به ديدگاه مشترکی براى حل بحران لبنان دست يابند.
يوسف در خصوص عدم موفقيت اتحاديه عرب در اجراى طرحش و افزايش بحران در لبنان گفت: «اتحاديه عرب تا کنون در حل و فصل بحران لبنان و اجراى طرح پيشنهادى‌اش موفق نبود و اين يکى از عوامل افزايش بحران شد و اتحاديه عرب نيز پيش از اين نسبت به اين مساله هشدار داده بود.»
وى متهم کردن حزب يا گروه خاصی در لبنان را به مانع‌تراشى در رايزنى‌ها و تلاش‌هاى اتحاديه عرب رد کرد و افزود: «بهتر است به دنبال راهکارى براى حل بحران باشيم.»
در همین حال «عبدالولى الشميرى» نماينده يمن در اتحاديه عرب نيز تاکيد کرد، کشورش يک طرح پنج ماده‌اى براى حل و فصل بحران لبنان به نشست قاهره ارايه مى‌دهد.
وى درباره طرح پنج ماده‌اى کشورش گفت: «در این طرح نخست باید ميشل سليمان فرمانده ارتش لبنان و نامزد رياست جمهورى اين کشور اداره مذاکرات با تمام احزاب سياسى اين کشور را به دست بگيرد. دوم، دولت سنيوره به عنوان دولت موقت تا انتخاب رييس‌جمهور به فعاليتش ادامه دهد. سوم دولت از تصميم خود مبنى بر از بين بردن شبکه مخابراتى حزب الله لبنان صرف نظر کند. چهارم تحصن‌ها در بيروت خاتمه يابد و اوضاع اين شهر به وضعيت عادى باز گردد و در نهایت تغييراتى در بندهاى طرح اتحاديه عرب ايجاد شود.»
کشورهای کویت، یمن، مصر، عربستان و اردن حضور خود را در این نشست اعلام کردهاند. اما «طارق مترى» کفيل وزارت امور خارجه لبنان در این نشست شرکت نخواهد کرد.
همچنین روز شنبه گفته میشد به جای «ولید معلم» وزیر امور خارجه سوریه معاونش ریاست هیات سوری در نشست فوق العاده وزیران امور خارجه اتحادیه عرب درباره لبنان را بر عهده خواهد گرفت، اما صبح یکشنبه گفته شد، سطح حضور سوریه در این نشست باز هم تقلیل یافته و سفیر این کشور در مصر به عنوان نماینده سوریه در نشست فوقالعاده قاهره شرکت خواهد کرد.
«يوسف احمد» سفير سوريه در قاهره و نماينده دايم اين کشور در اتحاديه عرب گفت: «معلم به دليل مشغله کارى نمى‌تواند در اين نشست حضور يابد و به همين دليل وى رياست هيات سورى در نشست قاهره را بر عهده خواهد گرفت.»
وى درباره طرح احتمالى سوريه براى حل بحران لبنان تاکيد کرد، ما همچنان معتقديم طرح اتحاديه عرب بهترين طرح براى حل و فصل بحران لبنان است اما در عين حال پيشنهادها و ديدگاه‌هاى خودمان را نيز بيان مى‌کنيم.
«خالد زياده» سفير لبنان در قاهره نيز تاکيد کرد، کشورهاى عربى بايد برای حل بحران به وجود آمده در لبنان مسوولانه‌تر عمل کنند.
نخست وزیر قطر درباره نشست امروز وزیران امورخارجه اتحادیه عرب گفت: «این نشست بدون توافق لبنانی ها فایدهای نخواهد داشت.»
در حالی که هنوز سرونوشت بحران جاری در لبنان مشخص نیست و به رغم اعلام چند باره آتش بس توسط گروههای درگیر در لبنان، زد و خوردها در منطق مختلف این کشور ادامه دارد، اتحادیه عرب در قاهره نشست فوقالعاده برگزار کرد، شاید بتواند برون رفتی از وضعیت بشدت بحرانی کنونی لبنان بیابد.
وزيران امور خارجه اتحاديه عرب در پايان این نشست یک کميته وزارتى هفت عضوى تشکيل دادند و اين کميته را موظفف کردند، هر چه سريعتر براى حل بحران لبنان راهى اين کشور شود.
وزيران امور خارجه اتحاديه پس از این نشست با صدور بیانیهای به شدت از تحولات خطرناک لبنان ابراز نگرانى کرده و توقف هرچه سريعتر خشونت‌ها در اين کشور را خواستار شدند.
وزيران امور خارجه عرب همچنين ضمن تاکيد بر ضرورت ايفاى نقش هر چه بيشتر ارتش در حل و فصل بحران بوجود آمده در اين کشور از ارتش لبنان در اين خصوص اعلام حمايت کردند.
در اين بيانيه بر ضرورت اجراى طرح سه جانبه اتحاديه عرب مبنى بر انتخاب توافقى «ميشل سليمان» به عنوان رييس جمهوری اين کشور، تشکيل دولت متحد ملى و وضع قانون جديد انتخابات تاکيد شده است.
قرار است ریاست این کمیته هفت جانبه بر عهده «شيخ حمد بن جاسم بن جبر آل ثانى» وزير امور خارجه قطر و متشکل از وزيران امور خارجه الجزاير، يمن، جيبوتى، اردن، امارات و مغرب با حضور «عمرو موسى» دبير کل اتحاديه» عرب باشد. اين کميته مکلف است در سريعترین زمان ممکن به لبنان سفر کرده و براى حل بحران موجود در اين کشور با رهبران سياسى اين کشور گفت‌وگو کنند.
وزيران امور خارجه اتحاديه عرب همچنين از «نبيه برى» رييس پارلمان «فواد سنيوره» نخست وزير، «سعد حريرى» رهبر اکثريت پارلمان، «ميشل عون» رهبر مارونى‌هاى لبنان، «سيد حسن نصرالله» دبير کل حزبالله و «امين جميل» رييس جمهوری اسبق لبنان خواستند در جلسات ويژه نشست با اين کميته نظارتى حضور يافته و هر چه سريعتر نسبت به اجراى طرح اتحاديه عرب برای کنترل اوضاع خطرناک بوجود آمده در لبنان اقدام کنند.
شوراى وزارتى اتحاديه عرب در اين بيانيه مخالفتش را با استفاده از خشونت‌هاى مسلحانه برای تحقق اهداف سياسى اعلام کرده و آن را خارج از چارچوب قانونى دانسته است.
در اين بيانيه بر ضرورت تخليه خيابان‌هاى لبنان از وجود شبه نظاميان تاکيد شده است.
وزيران امور خارجه اتحاديه عرب همچنين از اقدام دولت لبنان مبنى بر واگذارى تصميم‌گيرى‌هاى مربوط به سازمان‌هاى امنيتى فرودگاه بيروت و شبکه مخابراتى حزبالله لبنان به ارتش اين کشور استقبال کردند.
در اين بيانيه اقدام دولت لبنان مبنى بر اينکه کنترل امنيت و اوضاع کشور را به ارتش واگذار کرده اقدامى مثبت تلقى شده است.
وزيران امور خارجه اتحاديه عرب همچنين حمله شبه نظاميان به رسانه‌ها و شبکه‌هاى راديويى - تلويزيونى لبنان را محکوم کردند.
در اين بيانيه نسبت به پيامدهاى خطرناک ناشى از تداوم بحران کنونى لبنان بر امنيت و ثبات اين کشور و تاثير آن بر اوضاع منطقه هشدار داده شده و بر احساس مسووليت هر چه بيشتر کشورهاى عربى در قبال لبنان و کمک به حل بحران اين کشور در نزديک‌ترين زمان ممکن تاکيد شده است.
روزنامه الشرق الاوسط به نقل از منابع آگاه اعلام کرد، صدور بيانيه پايانى اين نشست به دليل انتقاد‌هاى مستقيم از حزبالله لبنان در متن بيانيه اول با تاخير روبه‌رو شد، زيرا تعدادى از کشورهاى عربى از جمله سوريه اين متن را محکوم کرده و آن را اقدامى در راستاى تخريب تلاش‌ها و رايزنى‌هاى کشورهاى عربى براى حل مسالمت آميز بحران لبنان دانستند.
عمرو موسى، دبير کل اتحاديه عرب نيز در پايان اين نشست در کنفرانس مطبوعاتى مشترک با «محمود على يوسف» وزير امور خارجه جيبوتى که رياست دورهای شوراى وزيران امور خارجه اتحاديه عرب را بر عهده دارد، از توافق وزيران امور خارجه کشورهاى عربى در خصوص حل بحران لبنان خبر داد.»
وى با اشاره به تشکيل کميته هفت جانبه تصريح کرد، اين کميته در نزديک‌ترين زمان ممکن و پس از توافق بر سر موعد دقيق به لبنان سفر خواهد کرد.
دبير کل اتحاديه عرب بار ديگر بر ضرورت اجراى طرح اين اتحاديه جهت حل بحران لبنان تاکيد کرده و خاطر نشان کرد: توافق موجود بر سر مفاد اين طرح مى‌تواند به حل و فصل بحران لبنان کمک کند.
وى عنوان داشت: امکان تغيير بندهاى سه گانه اين طرح وجود ندارد، اما ما مخالفتى با اضافه کردن بندهاى جديد به طرح مذکور نداريم.
عمرو موسى تاکيد کرد: کميته هفت جانبه همچنين در نشست‌هايى با مقام‌هاى ارتش لبنان ضمن گوش دادن به درخواست‌هاى آنها هر گونه حمايت لجستيکى لازم را برای بالا بردن سطح توانمندى‌هاى امنيتى ارتش به عمل خواهد آورد.
وزير امور خارجه جيبوتى نيز اظهار داشت: شوراى اتحاديه عرب با قرار دادن هر گونه شروط از پيش تعيين شده براى مذاکرات احزاب لبنانى مخالف است.
وى همچنين مخالفت اين شورا را با رد و بدل کردن اتهامها بين احزاب و گروه‌هاى لبنانى اعلام کرده و آن را عاملى برای از بين بردن فضاهاى مناسب براى انجام مذاکرات دانست.
از سوى ديگر وزير امور خارجه قطر يکشنبه شب در تماس تلفنى جداگانه با نخست وزير و رييس پارلمان لبنان آنها را در جريان نتايج نشست اضطرارى وزيران امور خارجه اتحاديه عرب قرار داد.
پيش از نشست اصلى وزيران امور خارجه اتحاديه عرب نشست‌هاى دو جانبه و سه جانبه‌اى بين وزيران امور خارجه اين اتحاديه پشت درهاى بسته انجام شد.
در لبنان چه میگذرد
در حالی درگیری دو روز اخیر میان طرفداران جریان مقاومت به رهبری حزب الله و جنبش امل با طرفداران دولت در بیروت با سخنرانی و پیشنهاد فئواد سنیوره نخست وزیر لبنان به پایان رسید و مقاومت پذیرفت در مقابل بازگشت رئیس فرودگاه بین المللی بیروت، خیابانهای پایتخت را تخلیه کند، این بار درگیریها در طرابلس توسط جریان 14 مارس آغاز شد که در این درگیریها 14 نفر کشته شدند.
در جریان درگیریهای تازه در طرابلس یک مرکز درمانی وابسته به حزبالله و دفتر آیت الله سید حسین فضل الله یکی از مراجع شیعه لبنان در آتش سوختند. گفته میشود در جریان این درگیریها یک زن نیز کشته شده است.
با تمام این احوال و با دخالت ارتش لبنان قائله طرابلس نیز به پایان رسید در حالی که جبهه نبرد این بار از طرابلس به کوههای جنوب شرقی بیروت کشیده شد. این بار عمده درگیریها در مناطق دروزینشین صورت میگرفت. شبکه خبری العربیه گزارش داد، حزبالله برای دفاع از خود این بار از سلاح سنگین و توپخانه استفاده کرده است. در درگیری میان دروزیها با حزبالله نیز دست کم 15 نفر کشته و دهها تن زخمی شدند.
«ولید جنبلاط» رهبر حزب سوسیالیست پیشرو و رهبر دروزیهای لبنان با صدور بیانیهای مدعی شد، حزب الله قصد دارد پس از تصرف بیروت کوههای اطراف بیروت را نیز به تصرف خود در آورد.
در همین حال و یکی از رهبران برجسته جریان 14 مارس نیز در پی کشته شدن دو نفر از طرفداران حزب الله در درگیری با طرفداران حزبش در شهرک عالیه در شرق بیروت، خواستار دوری از فتنه و شناسایی عاملان این حادثه شد.
جنبلاط همچنین پس از متهم کردن حزب الله به کشته شدن دو نفر از یارانش در جریان یک کنفرانس خبری خواستار پیگیری قضایی این حادثه شد و ادعا کرد، در صورتی که این اتهام صحیح باشد ما به دادگاه می رویم و من شخصا مسئولیت این حادثه را با هدف جلوگیری از وقوع فتنه بر عهده خواهم گرفت.
حزب الله لبنان روز گذشته در بیانیه ای اعلام کرده بود، عناصر وابسته به ولید جنبلاط در منطقه «عالیه» سه نفر از افراد این جنبش را ربوده که از این سه نفر دو نفر به ضرب گلوله کشته شده و سرنوشت نفر سوم نیز در هالهای از ابهام قرار دارد.
حزب الله لبنان این جنایت وحشیانه را امری خطرناک به شمار آورد و جنبلاط را مسئول قتل این افراد و مفقود شدن یکی از طرفداران حزب الله دانست.
در همين حال «اميل لحود» رييس جمهوری سابق لبنان نيز از احزاب سياسى اين کشور خواست براى حل بحران بوجود آمده به مذاکره روى آورند.
وى همچنين از ارتش لبنان خواست، مسئوليت‌هاى امنيتى در سراسر اين کشور را بدون هيچ قيد و شرطى برعهده بگيرد.
لحود تصريح کرد، ارتش تنها موسسه ملى در لبنان است که مورد حمايت و قبول تمام لبنانى‌ها است.
از سوی دیگر نشست هیات دولت لبنان برای بازگشت «وفیق شقیر» رئیس برکنار شده فرودگاه بینالمللی بیروت و اجازه دادن به حزب الله برای تامین شبکه ارتباطیش تا آمدن هیات ویژه اتحادیه عرب به لبنان به تعویق افتاد.
دولت فواد سینوره نخست وزیر لبنان در جلسه هفته گذشته شبکه ارتباطات تلفنی حزب الله این کشور را غیرقانونی و ناقض حاکمیت این کشور دانسته بود. این دولت همچنین تصمیم گرفت تا شقیر را از سمت خود برکنار و به پست خود در ارتش لبنان بازگرداند. موضوعی که باعث شد تا آتش درگیریها در لبنان شعلهور شود. شنبه شب سنیوره موافقت کرده بود در قبال بازگشت شقیر به سمتش و برقرار شبکه ارتباطات تلفنی ویژه حزب الله آرامش به بیروت باز گردد.
در همین حال ناو آمریکایی یو اس اس کول از تنگه سوئز عبور کرد تا خود را به سواحل بیروت برساند.
یکی از مقامهای عالیرتبه وزارت امور خارجه آمریکا که نخواست نامش فاش شود نیز در گفت و گو با رادیو سوا گفت: «قرار است پس از نشست فوقالعاده وزیران امور خارجه اتحادیه عرب ایالات متحده مذاکرات گستردهای را با آنان انجام دهد.»
وی در ادامه افزود: «قرار است بلافاصله پس از نشست قاهره تماسهای تلفنی 15 کشور و سازمان عربی متحد آمریکا با واشنگتن انجام شود تا واشنگتن بطور کامل و جزئی در جریان نشست قرار گیرد. همچنین قرار است این موضوع در جلسه شورای امنیت در نیویورک نیز مورد بررسی قرار گیرد.»
نظر شما :