سومین یادداشت از سلسله نوشتههای جدید سرکیس نعوم
اوباما به هیچ وجه قصد تغییر نظام ایران را ندارد
امسال نیز نعوم همانند سالهای گذشته در همان زمان همیشگی به ایالات متحده امریکا رفته و مشابه همان گفت وگوها را انجام داده است و اکنون که به لبنان بازگشته این یادداشتها را یک به یک در روزنامه النهار منتشر کرده است. دیپلماسی ایرانی نیز به رویه سال گذشته تلاش میکند، همگی این یادداشتها را ترجمه و منتشر کند.
در این جا سومین بخش از این سلسله یادداشتها پیش رویتان قرار میگیرد:
با همان دیپلمات امریکایی کارکشته و بازنشسته و کارشناس در امور خاورمیانه که اکنون کارهای پژوهشی انجام میدهد درباره اسرائیل و هشدارهای امریکا بر سر حمله نظامی به ایران پرسیدم؛ گفت: «ایران امروز عراق آن زمانی که اسرائیل تاسیسات هستهایاش در اوزیراک را با جنگندههایش بمباران کرد، نیست. ایران سوریهای که اسرائیل تاسیسات هستهایاش را در همان ابتدای تاسیس، همین چند وقت پیش بمباران کرد هم نیست. عراق و سوریه به این حملات پاسخی ندادند. گمان نمیکنم اسرائیل کاری مشابه آن را علیه ایران انجام دهد. رئیس جمهوری امریکا هشدارهای صریحی را به اسرائیل داده و هشدارهای رسمیای نیز بر سر عدم حمله نظامی به ایران داده است. فکر نمیکنم که اسرائیل لجبازی کند. اما اگر ایران کاری کرد که اسرائیل عملا احساس ناامنی کند، اسرائیل این کار را خواهد کرد. قطعا امریکا، به عنوان یک کشور، تمامی طرحهای لازم برای مواجهه با ناآرامیهای نظامی با ایران را در نظر گرفته است که یکی از آنها حمله نظامی است. اما این حمله را اجرا نخواهد کرد مگر این که ببیند مصالح حیاتی و استراتژیکش به خطر افتاده است. در سال انتخابات ریاست جمهوری پیش رو اوباما به ایران حمله نظامی نخواهد کرد مگر این که مجبور شود.»
پرسیدم اگر ناگهان اسرائیل اوباما را شوکه کرد و به ایران حمله کرد چه؟ او چه کار خواهد کرد در سالی که انتخابات ریاست جمهوری امریکا پیش رو است و او نیز یکی از نامزدهای آن است؟ جواب داد: «آنگاه مجبور خواهد شد که وارد یک جنگ یا عملیات نظامیای که خودش خواهان آن نیست، بشود. اما در آن حالت هم ورودش محدود خواهد بود تا یک جنگ تمام عیار با ایران در نگیرد. او به هیچ وجه قصد تغییر نظام در ایران را ندارد بلکه میخواهد اصلاحطلبان ]… [ایران را تحریک کند. آنچه برای او مهم است دور ساختن خطر از عربستان، امارات، قطر، کویت و تنگه هرمز است. به هر حال اوباما تا حالا موفق شده است که اقتصاد کشورش را بهبود ببخشد و از میزان بیکاری بکاهد. ارتش کشورش از عراق خارج شدند و برای همین امریکا تصمیم ندارد خود را درگیر یک جنگ دیگر کند. با علم بر این روابط امریکا با اسرائیل نیز در صورت وقوع حمله نظامی به ایران بدون موافقت امریکا بسیار آسیب خواهد دید.»
پرسیدم درباره عراق نظرت چیست؟ گفته میشود نوع تازهای از جنگ داخلی را با اسلوب بمبگذاریها، ترورها، خودروهای بمبگذاری شده و عملیات انتحاری به روی خواهد دید. این هم گفته میشود که منطقه سنی عراق به سنیهای سوریه کمک میکنند و شیعیان به نظامی که برشان حاکم است. گفت: «شاید این اتفاق بیفتد ولی خیلی خطرناک است. امریکا دیگر اجازه نمیدهد که القاعده دوباره به عراق برگردد و دوباره مکان خطرناک جنگی شود تا این دشمنان به خلیج فارس هم نزدیکتر شوند. اما این که جنگ داخلی در عراق در بگیرد، من بعید میدانم؛ کما این که تجزیه عراق را هم بعید میدانم. قطعا در این مرحله تمایل نوری مالکی، نخستوزیر عراق به ایران بیشتر است. اما در عین حال تلاش هم میکند که نظر امریکا را هم داشته باشد. شاید درگیری تازهای رخ دهد این بار این درگیری شیعی خواهد بود. اما آیا میتوانیم با این وضعیت تعامل داشته باشیم؟ شاید. این دیگر به ظرفیتها بستگی دارد. به ما میگویند که به مردم سوریه سلاح بفرستید. آنها گناه دارند که کشته شوند. برای چه کسی اسلحه بفرستیم؟ در آنجا یک نیروی نظامی جدی جنگجو وجود ندارد که بخواهیم به آن کمک کنیم. ارتش آزادیبخش سوریه به نظر من یک ارتش مقاومت مردمی هست اما از ترکیه. من از این بابت عذرخواهی میکنم ولی این واقعیتی است. در آنجا نه یک اپوزسیون یکپارچه و جدی وجود دارد و نه یک مقاومت نظامی منظم.»
نظر دادم: جنگ داخلی بیشک ارتش و مقاومت نظامی و تحرکات حرکت مخالفان را یکپارچه خواهد کرد.
این دیپلمات کارکشته دیگر جوابی نداد و حرف خود را این گونه به پایان رساند که «اوباما حساب اسرائیل را بعد از انتخابات خواهد رسید.»
نظر شما :