صدها شرکت ایرانی در مقابل 36 کمپانی آلمانی در ترکیه صف کشیدند
افزایش ریسک درگیری آنکارا با غرب بر سر تجارت با تهران
وجود اختلاف نظر های سیاسی و استراتژیک ایران و ترکیه، آن بخشی از این رابطه که به مباحث اقتصادی و سود آور مربوط می شود، همچنان به قوت خود باقی است. ترکیه همچنان با وجود فشاری که آمریکا بر مشتریان نفتی ایران به منظور کاهش خرید نفت اعمال می کند؛ به واردات نفت و گاز از ایران ادامه می دهد.
دیپلماسی ایرانی: تردیدی وجود ندارد که بهار عربی در خاورمیانه و شمال آفریقا، مناسبات ایران و ترکیه را که می رفت در سال گذشته شکل دوستانه تری به خود بگیرد تحت تاثیر قرار داده و به خصوص بحران در سوریه به شکاف بین تهران و آنکارا منجر شده است.
اما با وجود اختلاف نظر های سیاسی و استراتژیک ایران و ترکیه، آن بخشی از این رابطه که به مباحث اقتصادی و سود آور مربوط می شود، همچنان به قوت خود باقی است. ترکیه همچنان با وجود فشاری که آمریکا بر مشتریان نفتی ایران به منظور کاهش خرید نفت اعمال می کند؛ به واردات نفت و گاز از ایران ادامه می دهد و حتی بانکی در ترکیه نیز دهلی نو را در جهت پرداخت پول نفت به جمهوری اسلامی یاری می رساند.
البته این همه ماجرا نیست، چرا که رو به افول گذاشتن بازار تجارت و صادرات مجدد ایران در دوبی، رونق بازار ترکیه برای تاجران ایرانی را به همراه داشته است. همسایگی ترکیه با ایران و شرایط آسان تر تجارت از این طریق موجب شده که در سال های اخیر شمار شرکت های خارجی که با سرمایه ایرانی فعالیت می کنند در ترکیه چندین برابر شود و این امر نگرانی برخی مقامات آنکارا را به همراه داشته است چرا که ایالات متحده به عنوان دوست نزدیک ترکیه و متحد این کشور در ناتو خواستار پرهیز آنکارا از برقراری روابط نزدیک با ایران است. روابطی که در سال 2010 با پادرمیانی ترکیه به عنوان میانجی در بن بست هسته ای ایران بسیار صمیمانه بود و حتی موجب شد که آنکارا به قطعنامه چهارم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران رای منفی بدهد.
این رویکرد ترکیه در آن زمان نگرانی عمیق مقامات در کاخ سفید را برانگیخته کرد و اینگونه تعبیر شد که آنکارا به غرب پشت کرده و سیاست نگاه به شرق را برگزیده است. اما سیر تحولات پس از سال 2010 و آغاز بهار عربی در سال 2011 فضای حاکم بر روابط تهران – آنکارا را به گونه ای دیگر رقم زد و همانگونه که آمریکا امیدوار بود ترکیه و ایران در شماری از مسائل منطقه ای و فی مابین از یکدیگر فاصله گرفتند.
اما اکنون شمار روز افزون شرکت ها با سرمایه ایرانی در ترکیه به موضوعی دردسرساز برای آنکارا تبدیل شده آن هم در شرایطی که مقامات خزانه داری آمریکا بارها در مورد روابط اقتصادی ترکیه با ایران هشدار داده اند.
برخی مقامات ترک بر این باورند که تعدادی از شرکت های خارجی تاسیس شده در ترکیه با سرمایه ایران می توانند نقش شرکت های پوششی را ایفا کنند که هدف آن کمک به دور زدن تحریم ها برای جمهوری اسلامی است.
حتی روزنامه زمان، چاپ ترکیه نیز موضوع افزایش قارچ گونه شرکت های ایرانی در این کشور را مورد توجه قرار داده و پیش بینی کرده است که این فعالیت های می تواند ریسک درگیری ناخواسته آنکارا با متحدان غربی اش را به همراه داشته باشد، چرا که فعالیت این شرکت ها می تواند ناقض تحریم های یکجانبه و دوجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی باشد.
یک مقام دولتی در گفت و گو با زمان خاطرنشان کرد که دولت به دقت عملیات شرکت های خارجی تاسیس شده با بودجه ایران را زیر نظر دارد که مبادا این اقدامات خلاف قوانین بین الملل و قوانین ترکیه باشد. وی تصریح کرد که ترکیه اجازه نخواهد داد که هیچ شرکتی منافع ملی ترکیه را تهدید کند.
این در حالی است که به گزارش اتحادیه بازرگانی و مبادله کالا ترکیه، در سال 2011 تعداد شرکت های خارجی که با بودجه ایران تاسیس شده اند با رشد 41 درصدی نسبت به سال 2010 به 590 شرکت رسیده و شمار کل شرکت های ایرانی که با بودجه ایران در ترکیه فعالیت می کنند نیز 2 هزار و 140 شرکت است. در سال جاری نیز ایران تا کنون در خواست ثبت 63 شرکت را ارائه داده است.
برخی بر این باورند که تعداد این شرکت ها با سطح روابط تجاری کنونی ایران و ترکیه همخوانی ندارد. در سال گذشته ارزش روابط تجاری ایران و ترکیه حدود 16 میلیارد دلار برآورد شده که بخش عمده ای از آن به صادرات گاز و نفت از ایران به ترکیه اختصاص داشته است. ترکیه حدود 30 درصد از منابع مورد نیاز نفتی خود را از ایران وارد می کند که حدود 200 هزار بشکه در روز برآورد می شود و 7 درصد صادرات کلی جمهوری اسلامی را شامل می شود. همچنین ایران یک سوم نیاز گاز ترکیه را نیز برآورده می کند.
اما نکته قابل توجه این است که آلمان به عنوان بزرگترین شریک تجاری ترکیه با ارزش روابط تجاری 37 میلیارد دلاری در بخش هایی غیر از انرژی، تنها 36 شرکت به ثبت رسیده در ترکیه دارد و به این ترتیب هدف تعداد بسیار زیاد شرکت های خارجی که با سرمایه ایران در ترکیه فعالیت می کنند، مورد تردید قرار گرفته است.
در صورتی که نقش این شرکت ها در دور زدن تحریم ها به منظور کمک به تسهیل تجارت بین المللی ایران به اثبات برسد، آنگاه ترکیه نیز می تواند مانند دوبی تحت فشار فزاینده آمریکا و تهدید تحریم سیستم بانکی اش قرار گیرد. موضوعی که به نظر نمی رسد مقامات آنکارا با توجه به استراتژی تنش صفر در روابط سیاسی خود به دنبال آن باشند.
ترجمه:تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10
اما با وجود اختلاف نظر های سیاسی و استراتژیک ایران و ترکیه، آن بخشی از این رابطه که به مباحث اقتصادی و سود آور مربوط می شود، همچنان به قوت خود باقی است. ترکیه همچنان با وجود فشاری که آمریکا بر مشتریان نفتی ایران به منظور کاهش خرید نفت اعمال می کند؛ به واردات نفت و گاز از ایران ادامه می دهد و حتی بانکی در ترکیه نیز دهلی نو را در جهت پرداخت پول نفت به جمهوری اسلامی یاری می رساند.
البته این همه ماجرا نیست، چرا که رو به افول گذاشتن بازار تجارت و صادرات مجدد ایران در دوبی، رونق بازار ترکیه برای تاجران ایرانی را به همراه داشته است. همسایگی ترکیه با ایران و شرایط آسان تر تجارت از این طریق موجب شده که در سال های اخیر شمار شرکت های خارجی که با سرمایه ایرانی فعالیت می کنند در ترکیه چندین برابر شود و این امر نگرانی برخی مقامات آنکارا را به همراه داشته است چرا که ایالات متحده به عنوان دوست نزدیک ترکیه و متحد این کشور در ناتو خواستار پرهیز آنکارا از برقراری روابط نزدیک با ایران است. روابطی که در سال 2010 با پادرمیانی ترکیه به عنوان میانجی در بن بست هسته ای ایران بسیار صمیمانه بود و حتی موجب شد که آنکارا به قطعنامه چهارم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران رای منفی بدهد.
این رویکرد ترکیه در آن زمان نگرانی عمیق مقامات در کاخ سفید را برانگیخته کرد و اینگونه تعبیر شد که آنکارا به غرب پشت کرده و سیاست نگاه به شرق را برگزیده است. اما سیر تحولات پس از سال 2010 و آغاز بهار عربی در سال 2011 فضای حاکم بر روابط تهران – آنکارا را به گونه ای دیگر رقم زد و همانگونه که آمریکا امیدوار بود ترکیه و ایران در شماری از مسائل منطقه ای و فی مابین از یکدیگر فاصله گرفتند.
اما اکنون شمار روز افزون شرکت ها با سرمایه ایرانی در ترکیه به موضوعی دردسرساز برای آنکارا تبدیل شده آن هم در شرایطی که مقامات خزانه داری آمریکا بارها در مورد روابط اقتصادی ترکیه با ایران هشدار داده اند.
برخی مقامات ترک بر این باورند که تعدادی از شرکت های خارجی تاسیس شده در ترکیه با سرمایه ایران می توانند نقش شرکت های پوششی را ایفا کنند که هدف آن کمک به دور زدن تحریم ها برای جمهوری اسلامی است.
حتی روزنامه زمان، چاپ ترکیه نیز موضوع افزایش قارچ گونه شرکت های ایرانی در این کشور را مورد توجه قرار داده و پیش بینی کرده است که این فعالیت های می تواند ریسک درگیری ناخواسته آنکارا با متحدان غربی اش را به همراه داشته باشد، چرا که فعالیت این شرکت ها می تواند ناقض تحریم های یکجانبه و دوجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی باشد.
یک مقام دولتی در گفت و گو با زمان خاطرنشان کرد که دولت به دقت عملیات شرکت های خارجی تاسیس شده با بودجه ایران را زیر نظر دارد که مبادا این اقدامات خلاف قوانین بین الملل و قوانین ترکیه باشد. وی تصریح کرد که ترکیه اجازه نخواهد داد که هیچ شرکتی منافع ملی ترکیه را تهدید کند.
این در حالی است که به گزارش اتحادیه بازرگانی و مبادله کالا ترکیه، در سال 2011 تعداد شرکت های خارجی که با بودجه ایران تاسیس شده اند با رشد 41 درصدی نسبت به سال 2010 به 590 شرکت رسیده و شمار کل شرکت های ایرانی که با بودجه ایران در ترکیه فعالیت می کنند نیز 2 هزار و 140 شرکت است. در سال جاری نیز ایران تا کنون در خواست ثبت 63 شرکت را ارائه داده است.
برخی بر این باورند که تعداد این شرکت ها با سطح روابط تجاری کنونی ایران و ترکیه همخوانی ندارد. در سال گذشته ارزش روابط تجاری ایران و ترکیه حدود 16 میلیارد دلار برآورد شده که بخش عمده ای از آن به صادرات گاز و نفت از ایران به ترکیه اختصاص داشته است. ترکیه حدود 30 درصد از منابع مورد نیاز نفتی خود را از ایران وارد می کند که حدود 200 هزار بشکه در روز برآورد می شود و 7 درصد صادرات کلی جمهوری اسلامی را شامل می شود. همچنین ایران یک سوم نیاز گاز ترکیه را نیز برآورده می کند.
اما نکته قابل توجه این است که آلمان به عنوان بزرگترین شریک تجاری ترکیه با ارزش روابط تجاری 37 میلیارد دلاری در بخش هایی غیر از انرژی، تنها 36 شرکت به ثبت رسیده در ترکیه دارد و به این ترتیب هدف تعداد بسیار زیاد شرکت های خارجی که با سرمایه ایران در ترکیه فعالیت می کنند، مورد تردید قرار گرفته است.
در صورتی که نقش این شرکت ها در دور زدن تحریم ها به منظور کمک به تسهیل تجارت بین المللی ایران به اثبات برسد، آنگاه ترکیه نیز می تواند مانند دوبی تحت فشار فزاینده آمریکا و تهدید تحریم سیستم بانکی اش قرار گیرد. موضوعی که به نظر نمی رسد مقامات آنکارا با توجه به استراتژی تنش صفر در روابط سیاسی خود به دنبال آن باشند.
ترجمه:تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10
نظر شما :