لبنان در آتش و خون

تحولات لبنان وارد فاز تازه­ای شد. هم به گفته سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان، و هم به گفته ولید جنبلاط، رهبر دروزی ها، رهبر حزب سوسیالیست پیشرو و از رهبران 14 مارس، لبنان وارد مرحله تازه­ای شده است.

 

مرحله­ای که با حضور نظامی نیروهای حزب الله و جنبش امل در بیروت که منجر به آتش زدن دفاتر روزنامه المستقبل و شبکه خبری آن شد و در نهایت به کشته شدن حدود 18 نفر انجامید، رسما کلید خورده است.

 

تحولات لبنان به اندازه­ای ناگهانی و غیر قابل باور بود که بهت جهانیان را برانگیخت. به گونه­ای که کشورهای عربی تصمیم گرفتند برای بررسی بحران، یکشنبه 10می وزیران امور خارجه خود را به درخواست مصر و عربستان سعودی به قاهره بفرستند تا در نشستی اضطراری تحولات لبنان را بررسی کنند و به موضعی واحد در برابر آن برسند.

 

يک مقام رسمى عربستانی تاکيد کرد:" رياض با توجه به بحران بوجود آمده در لبنان برگزارى هرچه سريعتر اين نشست را طی دو روز آينده خواستار شده است که احتمال مى‌رود اين نشست روز يکشنبه برگزار شود."

 

يک مقام مسئول در وزارت امور خارجه مصر نيز تاکيد کرد:" قاهره پس از انجام مذاکرات با عربستان، برگزارى اين نشست را برای پيگيرى اوضاع لبنان خواستار شده است."

 

وى افزود:" قاهره طرح‌ها و پيشنهاداتى براى حل و فصل بحران لبنان دارد که در اين نشست مطرح خواهد کرد."

 

احمد ابوالغيظ، وزير امور خارجه مصر، نيز جلوگيرى از وقوع جنگ طايفه‌اى و مذهبى در لبنان را خواستار شد.

 

وى همچين اجراى طرح اتحاديه‌ عرب و انتخاب هر چه سريعتر ميشل سليمان، فرمانده‌ ارتش لبنان، را به عنوان رييس جمهوری اين کشور در نزديکترين زمان ممکن خواستار شد.

 

در صنعا نيز على عبدالله صالح، رييس جمهوری يمن، در تماس با احزاب لبنانى، حسنى مبارک، رييس جمهوری مصر، و ملک عبدالله بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان، پيشنهاد انجام مذاکرات ملى را براى توقف خشونت‌ها در لبنان خواستار شد.

 

در بیروت چه گذشت  

بنا به گزارش­ها معارضان لبنانى به فرماندهى حزب‌الله لبنان و جنبش امل به طور کامل غرب بيروت را تحت کنترل خود در آورده­اند. تاکنون در جريان اين درگيرى‌ها که از جمعه آغاز شده و تا شب نيز به طور پراکنده ادامه داشت، دست کم 18 تن کشته و 38 تن ديگر مجروح شدند که هفت تن از آنها در درگيرى‌هاى روز جمعه کشته شدند.   

 

در این میان یک زن و شوهر در شهر عرمون و دو نفر از اعضای حزب دموکراتیک وابسته به طلال ارسلان، نماینده سابق پارلمان لبنان، در ورودی جنوبی شهر بیروت کشته شده­اند.

 

اين در حالى است که محل زندگى فواد سنيوره، نخست وزير، سعد حريرى، رهبر حزب اکثريت، و وليد جنبلاط، رهبر دروزى‌هاى لبنان، به همراه 30 نفر از نمایندگان لبنان وابسته به جریان المستقبل نيز تحت محاصره قرار گرفته است.

 

مدتی است که نمایندگان لبنانی از ترس ترور و تهدیدهایی که در این باره دائما متوجه آنها بوده در هتلی در بیروت مستقر شده­اند.

 

خيابان‌ها و راه‌هاى اصلى بيروت و فرودگاه بين‌المللى اين شهر نيز هم چنان بسته است.

 

شبکه تلويزيونى الجزيره نيز گزارش داد، ارتش لبنان کنترل اوضاع را در بيروت در دست گرفته است.

 

یکی از مقام­های امینی جنبش امل تاکید کرد:" مخالفان دولت به محاصره و قطع راه­ها ادامه خواهند داد تا زمانی که دولت از اقدامات متضاد با امنیت حزب الله دست بکشد."

 

روز جمعه پس از حمله حزب­الله، جنبش المستقبل تمام موسسات و رسانه­های جمعی خود را به ارتش لبنان تسلیم کرد تا بدین ترتیب حمایت ارتش را برای حفظ سلامت کارکنان و رسانه­های خود تضمین کرده باشد.

 

در همين حال گروه 14 مارس نيز نشستى را بدون حضور سعد حريرى و وليد جنبلاط برگزار کرد و در آن کنترل معارضان بر غرب بيروت را دليلی محکم براى غير قانونى بودن سلاح حزب‌الله دانست.

 

گروه 14 مارس همچنين از کشورهاى عربى و جامعه بين‌المللى خواست، براى حل بحران موجود وارد عمل شده و از دولت لبنان حمايت کنند.

 

نخست وزير لبنان نيز در تماس با تعداد زيادى از مسوولان عرب و غیر عرب از جمله آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، عمرو موسى، دبير کل اتحاديه‌ عرب، و سعود الفيصل، وزير امور خارجه عربستان، آنها را در جريان آخرين تحولات بيروت قرار داد.

 

کابينه لبنان نیز با صدور بیانیه­ای پس از نشست فوق­العاده خود اعلام کرد:" اشغال بخش‌هاى اعظم غرب بيروت توسط شبه‌نظاميان يک کودتاى خونين است."

 

در ادامه این بیانیه آمده است:" کودتاى مسلحانه و خونينى که هم اکنون در جريان است با هدف بازگرداندن سوريه به لبنان و افزايش نفوذ ايران اجرا مى‌شود."

 

ائتلاف دولت که مورد حمايت غرب است مدعى شد:" اين عمليات با هدف افزايش نفوذ ايران و احياى نفوذ سوريه صورت مى‌گيرد."

 

سمير جعجع، رهبر حزب فالانژهای لبنان، نيز درگيرى‌هاى اخير در بيروت را کودتاى حزب‌الله و معارضان عليه دولت سنيوره دانست. وى هم‌چنين مدعى شد، هدف از اين اقدام بازگرداندن سوريه به لبنان و گسترش حکومت ایران در سواحل دریای مدیترانه است.

 

وى خاطر نشان کرد:" استفاده از سلاح عليه لبنانى‌ها براى هيچ کس پيروزى محسوب نمى‌شود."

 

رهبر فالانژ‌هاى سابق لبنان از دولت سنيوره خواست، هرگز تحت تاثير اعمال فشارهاى موجود استفعا ندهد.

 

اين در حالى است که يکى از وزراى کابينه‌ى سنيوره از احتمال استعفاى وى خبر داده بود.

 

وليد جنبلاط نيز در گفت‌وگو با روزنامه الشرق الاوسط تاکيد کرد:" موضوع استعفاى دولت لبنان مطرح نيست و ما منتظر پاسخ معارضان به پيشنهاد سعد حريرى هستیم."

 

جنبلاط خاطر نشان کرد، وى و سعد حريرى تصميم عاقلانه‌اى اتخاذ کرده‌اند و طرح مناسبى را به معارضان پيشنهاد داده‌اند.

 

وى که در محل اقامتش در بيروت محاصره شده و تحت تدابير امنيتى شديد ارتش لبنان قرار دارد تاکيد کرد که هرگز از بيروت خارج نخواهد شد.

 

در همین حال مروان صعب، مسئول امنيتى حزب جنبلاط، نيز خود را تسلیم معارضان لبنانى کرده و از هم­حزبی­های خود نیز خواست، همانند وى عمل کنند.

 

امين جميل، رييس جمهور اسبق لبنان، نيز در يک کنفرانس خبرى در پاريس اظهار داشت:" سيطره شبه نظاميان وابسته به احزاب معارض بر غرب بيروت هرگز معادله سياسى در اين کشور را تغيير نخواهد داد و ما هرگز از برنامه‌ها و اهداف خود مبنى بر تحکيم موسسات و سازمان‌هاى ملى و قانونى در لبنان چشم پوشى نخواهيم کرد."

 

وى هم چنين از اقدامات حزب‌الله لبنان انتقاد کرده و پايبندى اين حزب به قانون را خواستار شد.

 

از سوی دیگر نبيه برى، رييس پارلمان لبنان، نيز در گفت‌وگوى تلفنى با روزنامه الشرق الاوسط گفت:" ما همچنان بر موضع خود مبنى بر وجود راه‌ کار مناسب جهت حل بحران لبنان تاکيد داريم. معارضان براى تحقق اهداف خاصى به خيابان‌ها نيامده‌اند بلکه اين وضعيت را دولت غير قانونى لبنان به آنها تحميل کرده است."

 

برى از اقدام عجولانه‌ دولت مبنى بر برکنارى وفيق شقير مسوول بخش امنيتى فرودگاه لبنان، انتقاد کرد.

 

رييس پارلمان لبنان تاکيد کرد که به عمرو موسى پيشنهاد داده است، يک کميته سه يا شش جانبه براى ايفاى نقش و کمک‌هاى متوازن کشورهاى عربى به احزاب لبنانى تشکيل شود.

 

برى با اشاره به حمايت‌هاى جامعه بين‌المللى از جمله کاندوليزا رايس وزير امور خارجه‌ ایالات متحده آمریکا از دولت لبنان، گفت:" حمايت‌ها هرگز موجب تقويت دولت نمى‌شود، بلکه تنها فتنه و آشوب داخلى در لبنان ايجاد خواهد کرد."

 

رايس جمعه شب با صدور بيانيه‌اى ضمن محکوم کردن خشونت‌ها در لبنان، حمايت همه جانبه‌ آمريکا از دولت سنيوره را اعلام کرد.

 

وى تاکيد کرد، هيچ کس حق ندارد لبنانى‌ها را از حقوق و آزادى‌هاى سياسى و اقتصاديشان محروم سازد.

 

رايس اعلام حمايت آمريکا از دولت را نشانه پايبندى اين کشور به حقوق مردم لبنان دانست و افزود:" ما همچنان در کنار دولت و ملت لبنان خواهيم ايستاد."

 

گوردون جاندرو، سخنگوى کاخ سفيد، نيز اعلام کرد، جورج بوش، رييس جمهوری آمريکا، در حاشيه‌ نشست اقتصادى در شرم‌الشيخ که روزهاى 17 و 18 ماه مه برگزار مى‌شود، با سنيوره ديدار خواهد کرد.

 

برنار کوشنر، وزير امور خارجه فرانسه، نيز با صدور بيانيه‌اى اعلام کرد که کشورش در قبال حوادث لبنان دست بسته نخواهد نشست.

 

وى اوضاع لبنان را خطرناک توصيف کرده و افزود:" فرانسه در ماه‌هاى اخير تمام تلاشش را برای نزديک کردن احزاب لبنانى به کار بست و هم چنان معتقد است، راهکارى جز راهکار سياسى براى حل و فصل بحران لبنان وجود ندارد و درگيرى نظامى در خيابان‌هاى بيروت براى هيچ يک از احزاب لبنانى دستاورد و پيروزى محسوب نخواهد شد."

 

محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطين، نيز با گروه‌هاى سازمان آزادى بخش فلسطين در رام‌الله يک نشست اضطرارى بر قرار کرد و در آن يک کميته اضطرارى براى پيگيرى اوضاع لبنان تشکيل داد.

 

وى نيز از احزاب لبنانى خواست براى سرکوب هرگونه آشوب و فتنه و حفظ ثبات کشورشان به مذاکره روى آورند.

 

محمود عباس از گروه‌ها و آوارگان فلسطينى موجود در لبنان خواست از هر گونه جانبدارى از حزبى خاص در لبنان خوددارى کنند.

 

وى تاکيد کرد، هدف ما کمک به برادران لبنانى‌مان جهت پايان دادن به اختلافات موجود به دور از اتخاذ هر گونه موضع جانبدارانه است، زيرا منافع لبنان منافع فلسطين و جهان عرب محسوب مى‌شود.

 

اکمل الدين احسان اوغلو، دبير کل سازمان کنفرانس اسلامى، نيز از تمام احزاب لبنانى خواست، خويشتندارى کرده و براى حل و فصل بحران اين کشور به مذاکرات مسالمت آميز روى آورند.

 

از سوى ديگر، بشار اسد، رييس جمهور سوريه، در ديدار با حمد بن خليفه آل ثانى، امير قطر، در واکنش به بحران لبنان اين موضوع را يک مساله داخلى توصيف کرد.

 

ميشل عون، رهبر مارونى‌هاى لبنان، نيز حوادث و تحولات بيروت را يک پيروزى براى لبنان دانست و گفت:" اين حوادث موجب شد که قطار منحرف شده به ريل بازگردد."

 

وى افزود:" به مردم لبنان اطمينان مى‌دهم که هيچ کس در اين کشور در معرض خطر نيست و بيروت امن باقى خواهد ماند و ما بايد به دنبال راهکارى براى حل کامل بحران باشيم."

 

عون تصريح کرد:" امروز روز بازگشت به پيمان ملى، قانون اساسى و توازن سياسى بين تمام احزاب لبنانى است که تاکنون به دليل مشکلات سياسى و دخالت‌هاى بين‌المللى وجود نداشته است."

 

فتحى يکن، رييس جبهه کار اسلامى لبنان، نيز تاکيد کرد:" معارضان لبنانى بارها به حزب حاکم هشدار دادند، روى حمايت آمريکا حساب باز نکند و بداند که اين حمايت‌ها براى آنها سودى را به دنبال نخواهد داشت."

 

وى افزود:" عاملان فتنه و آشوب از گروه 14 مارس آلت دست و مترسک‌هاى آمريکا و صهيونيست‌ها هستند که سعى دارند لبنان را به سرنوشت عراق دچار کنند."

 

يکن تصريح کرد:" حزب حاکم هر آنچه را که در توان داشت براى شکست مقاومت و خلع سلاح آن جهت جلب رضايت آمريکا و اسراييل و خدمت به منافع آنها به کار بست و حتى از هيچ اقدام تحريک آميزى عليه سوريه فروگذار نکرد، اما امروز زمان آن رسيده که از لبنان رخت بر بندد."

 

ابوزهرى، سخنگوى جنبش مقاومت اسلامى فلسطين (حماس)، نيز تاکيد کرد:" اسراييل تنها کسى است که از بحران لبنان سود مى‌برد و از لبنانى‌ها خواست، راه را بر تلاش‌هاى دولت آمريکا برای غرق کردن اين کشور در آشوب و فتنه ببندند."