هنوز راه فرار از تحریم‌ها وجود دارد
آنچه مسلم است تاثیر بانک مرکزی ایران به گستردگی آن مربوط است. اگر در همین حدی باشد که الان وجود دارد، یعنی فقط دولت انگلستان دست به این اقدام زده است و کشورهای اروپایی دیگر، هنوز با اعمال چنین تحریمی‌علیه ایران موافقت نکرده اند، تاثیر چندانی نخواهد داشت. چرا که انگلستان معاملات مالی چندانی با ایران ندارد که با تحریم بانک مرکزی امکان این مبادلات نباشد. اگر هم ایران و انگلستان مبادلاتی داشته باشند می‌توانند از طریق کشورهای دیگر با بانک مرکزی ما در تماس باشند. بنابراین تحریم انگلستان به تنهایی تاثیر چندانی ندارد. اما اگر چنین تحریمی‌گسترده شود ایران را در مخمصه قرار می‌دهد. در چنین شرایطی ایران باید تلاش کند که این تحریم را دور بزند. دور زدن چنین تحریمی‌به این نحو خواهد بود که باید با یکی از کشورهایی که حاضر نیست در تحریم ایران شرکت کند، وارد تعامل شود و کار بانک مرکزی را به این کشور محول کند. یعنی بانک مرکزی آن کشور به جای بانک مرکزی ایران ایفای نقش کند.
سنای آمریکا نیز مصوبه ای مشابه تصویب کرده است. آیا این به معنای گستردگی این مسئله است؟
آنچه که سنا تصویب کرده است باید هم به تصویب مجلس نمایندگان آمریکا برسد و هم باید امضای رئیس جمهور برسد. ظاهرا باراک اوباما با چنین اقدامی‌مخالفت کرده است و ممکن است شرایطی ایجاد شود که کنگره دولت را ملزم به انجام این تحریم نکند اما به او چنین اختیاری بدهند که می‌تواند تحریم بانک مرکزی را اعمال کند. در واقع تصمیم گیری در این مورد را به اوباما محول کنند که هر زمان صلاح دید دست به اعمال تحریم علیه بانک مرکزی ایران بزند.
اگر آمریکا در نهایت دست به چنین کاری بزند چه تاثیری خواهد داشت؟
اگرآمریکا هم چنین تحریم‌هایی را تصویب کند همانند انگلیس است. چرا که ما تجارت بسیار محدودی با آمریکا داریم. اما مسئله اصلی این است که تحریم‌های آمریکا به این نحو است که به کشورهای دیگر می‌گوید اگر با ایران معاملات بانکی داشته باشند مورد تحریم آمریکا قرار می‌گیرند و آمریکا معاملات خود را با این کشورها قطع می‌کند. تحریم‌های آمریکا همواره به این نحو بوده است. در این شرایط نیز کشورهایی که با آمریکا معامله چندانی ندارند و یا به لحاظ اقتصادی می‌توانند در مقابل آمریکا ایستادگی کنند و با ایران روابط عادی دارند می‌توانند این تحریم‌ها را دور بزنند و تاثیر چندانی نخواهد داشت. اما اگر کشورهایی مثل چین، که بخش عمده مبادلات ما با این کشور است و کشورهایی نظیر ژاپن، کره، هند و ترکیه که بیشترین حجم مبادلات ایران با آنهاست، دست به چنین کاری بزنند و به طور سفت و سخت ایران را تحریم کنند آنگاه شرایط دشواری برای ایران ایجاد خواهد شد.
منظور شما شرایطی است که سازمان ملل دست به تحریم بانک مرکزی بزند؟
اگر از طریق سازمان ملل یعنی با تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت چنین مسئله ای شکل گیرد. در واقع این به این معنی است که چین و روسیه چنین قطعنامه ای را وتو نکنند. به علاوه تصویب قطعنامه یک مسئله است و اجرای آن مسئله دیگری است. تاکنون چهار قطعنامه در شورای امنیت علیه ما صادر شده است و تحریم‌هایی علیه کشورما اعمال شده است ولی کشورهایی هستند که در اجرای این قطعنماه‌ها جدی نیستند و با ایران معامله می‌کنند. یعنی حتی اگر با قطعنامه شورای امنیت بانک مرکزی مورد تحریم قرار گیرد باز ایران راههای مفری دارد. البته این به شیوه اجرای این قطعنامه بستگی دارد و این که آیا کشورهایی پیدا می‌شوند که با ایران همکاری کنند؟ اگر کشورهایی حاضر باشند که این قطعنامه را اجرا نکنند در این صورت راه مفر ایران باز خواهد بود.
نظر شما :