اردوغان، پیام اسراییلی ها را به سرزمین شام می برد

سرانجام پس از گذشت چند روز از اظهارات اهود اولمرت دررشته مصاحبه هائی با رسانه های اسرائیل  مبنی بر اینکه به دنبال صلح با سوری ها است، و با میانجیگری یک کشورمنطقه در حال ردو بدل کردن پیام هایی  با رییس جمهوری سوریه است. بشار اسد نیز در گفتگویی با روزنامه قطری الوطن دریافت پیام اسراییلی ها از طریق رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه را مورد تایید قرار داد.

 

آقای اردوغان در تماس خود با بشار اسد بر آمادگی اسرائیل برای عقب نشینی کامل از بلندیهای جولان در ازای برقراری صلح با دمشق تاکید کرده است. بشار اسد نیز در واکنش به درخواست اسراییل برای مذاکره با سوریه اعلام کرده است که آزادی بلندی های اشغالی جولان از سوی اسرائیل شرط مذاکره با این رژیم است.

 

روزنامه ترک زبان صباح نیز نوشت که نخست وزیر این کشور در سفر به سوریه پیام‌های اسراییل را به مسئولین سوری می‌رساند. بنابه نوشته این روزنامه اولمرت در پیام خود اعلام کرده است که اسراییل در مقابل واگذاری تپه‌های جولان آماده یک صلح پایدار با سوریه است.

 

رییس جمهور سوریه همچنین گفته است که تن به مذاکرات پنهانی با اسرائیل نخواهد داد و اگر این مذاکرات صورت بگیرد آشکار و علنی خواهد بود و از طریق طرف ترکی نخواهد بود. این در حالی است که طرف اسراییلی رسما به این اخبار واکنشی نشان نداده و سکوت در پیش گرفته است.

 

میانجیگری های میان سوریه و اسراییل در حالی صورت می گیرد که تحلیل گران مسایل امور خاورمیانه بر این عقیده اند که اسراییل در شرایطی پیشنهاد عقب نشینی داده است که در دو جبهه جنوب لبنان و غزه در شرایط سختی قرار دارد به همین دلیل رهبران اسرائيل  می خواهند با دادن این هزینه، سوريه را از هم پيمان استراتژیک آن ، ايران دورکند و همچنین دست ازحمايت گروه های مبارز فلسطينی و حزب الله لبنان بردارد.

 

بنابر گزارش های رسانه ای که روزنامه اسراییلی "هاآرتص" نیز آن را منتشر کرده است، مذاکرات اخیر منافع دو طرف را تامین خواهد کرد، بر اساس این مذاکرات ارتش اسراییل و سوریه از مرزهای یکدیگر عقب نشینی خواهند کرد. تنها اختلاف بر سر مدت زمان اجرای توافقنامه است که سوری ها برای آن 5 سال در نظر گرفته اند، اما طرف اسراییلی حداقل 15 سال درخواست کرده است.

 

در آخرین مذاکراتی که در آنکارا جریان داشته است، ابراهیم سلیمان بازرگان آمریکایی سوری تبار از جانب دمشق شرکت داشته است. پیشتر سلیمان در دیداری که از قدس داشت پیغام سوری ها را مبنی بر آمادگی آنها برای رسیدن به یک صلح پایدار به اطلاع مسوولین رده بالای وزارت خارجه اسراییل رسانده بود.

 

سلیمان با توجه به روابطی که در واشنگتن دارد بنابه درخواست مقامت سوری تلاش زیادی کرده است تا روابط واشنگتن – دمشق را به یکدیگر نزدیک کند، مانند لغو تحریم ها علیه سوریه و خارج کردن این کشور از انزوا.

 

برخی منابع شروع مذاکرات را آگوست 2005 می دانند، که با سفر جیمی کارتر به منطقه بحث آن داغ و جدی تر می شود. او پس از دیدار با بشار اسد، رئیس جمهور سوریه گفت که هشتاد و پنج درصد اختلافات میان سوریه و اسرائیل حل شده است. او افزود که تنها اختلاف عمده این است که اسرائیل تمایلی ندارد گفتگوهای صلح را علنی کند اما سوریه می گوید که این مذاکرات نباید محرمانه باشند. حتی برخی رسانه ها از تهیه و تنظیم نسخه نهایی توافقنامه در گفت وگوهای مقدماتی سخن به میان آورده اند.

 

اهود اولمرت نیز در گفت وگویی با روزنامه اسراییلی يديعوت احارونوت گفته است که سوری ها به خوبی می دانند که اسراییل از آنها چه می خواهد همانطور که اسراییلی ها می دانند خواسته های سوریه چیست.

 

اسرائیل و سوریه به صورت رسمی از سال ۱۹۶۷ که اسراییل بلندی های جولان را به اشغال خود درآورد، در حال جنگ به سر می برند.  دو کشور تاکنون چندین بار با یکدیگر مذاکره داشتند، که بیشتر این مذاکرات مخفیانه و به دنبال عدم دستیابی به توافق بر سر مساله بلندی های جولان، با بن بست مواجه شد.

 

جولان در جنوب غربی سوریه در استان قنیطره واقع شده است که از لحاظ موقعیت جغرافیایی شرایط حساسی دارد، که مهترین و استراتژیک ترین  قسمت آن که بلندی های جولان است که در مربع مرزی سوریه، لبنان، اردن و اسراییل قرار دارد، که در سال 1967  در جریان جنگ شش روزه توسط اسراییل اشغال شد. مساحت جولان 1860 کیلومتر مربع است،که مثابه پلی به شمار می رود که سوریه را به کشورهای فلسطین، اردن و لبنان متصل می کند.

 

تسلط اسراییلی ها بر بلندی های جولان ارتش این کشور را از لحاظ نظامی در موقعیت ویژه ای قرار داده است. به این ترتیب که درحال حاضر سرزمین های اطراف دمشق پایتخت سوریه به شدت از سوی ارتش اسراییل زیر نظر است. هچنین با نصب دستگاه های هشدار دهنده بر بلندی های جولان، کوچک ترین تحرک نظامی سوریه مراقبت می شود.

 

جولان به خاطر فراوانی آب موجود در آن نیزاهمیت زیادی برای سوریه و اسراییل دارد که در آینده کمبود آب آنها را دچار مشکل می سازد.  بلندی های جولان که بالغ بر 1250 کیلومتر مربع می باشد بیش از 67 درصد کل جولان را شامل می شود.

اسرائیل سالیانه بیش از 500 میلیون متر مکعب از آب های جولان را مورد استفاده قرار می دهد که، این بیش از هفت برابر مقداری است که سوریه از آب های این منطقه استفاده می کند.

 

اسرائیل در سال ۱۹۸۱ بلندی های جولان را به خاک خود ضمیمه کرد، امری که از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است.

 

تا سال 1967 جولان در حدود 135 هزارنفر جمعیت داشت، که پس از اشغال این منطقه به دست اسراییل، بیشتر اهالی جولان که عرب ها، درزی ها، چرکس ها و علوی ها بودند، این منطقه را ترک و به حومه شهر دمشق پایتخت سوریه پناه بردند.

 

امروزه جمعیت  بخش اشغال شده جولان حدود 40 هزار نفر است که از این تعداد حدود 20 هزار نفر آن عرب (که ار لحاظ دینی 18.5 هزار نفر درزی و 2500 نفر علوی) و 17.5 هزار اسرائیلی هستند.  

 

از سویی مقامات سوريه بارها هشدار داده اند که، اسراييل بر خلاف خواست بين‌المللى براى منع گسترش سلا‌ح‌هاى هسته ای زباله هاى هسته‌اى خود را دربلندى هاى اشغالى جولان دفن مى‌کند، هرچند که اسراییل این ادعاها را رد می کند.