مبارزه با تروریسم با همراهی عمر البشیر!

دکتر علی بیگدلی، استاد دانشگاه و تحلیل گر سیاست خارجی در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به برگزاری اجلاس مبارزه با تروریسم در تهران می پردازد و معتقد است اگر به جای این اجلاس، اجلاس حمایت از حقوق بشر برگزار می شد بیشتر منافع ایران را تامین می کرد.

اجلاس بین المللی مبارزه جهانی با تروریسم امروز در تهران آغاز به کار کرد. به نظر می رسد یکی از دلایل برگزاری این اجلاس، بهبود وضعیت ایران در فضای بین المللی باشد. یعنی ایران با برگزاری این اجلاس تلاش می کند ضمن این که نشان دهد تلاش غرب برای منزوی ساختن ایران موثر نبوده است، موجی ایجاد کند که بر امواجی که علیه ما به وجود آمده است غلبه کند. با این وجود باید به این نکته اشاره کرد که اگر چه نفس برگزاری چنین کنفرانس هایی می تواند به این هدف کمک کند ولی در شرایط فعلی بحث تروریسم مسئله اصلی ما در محافل بین المللی نیست و اتهام تروریسم چندان در مورد ایران مطرح نمی شود. به عبارت دیگر در حال حاضر مشکل ما مشکل اتهامات تروریستی نیست که با برگزاری این نشست به دنبال رفع آن باشیم.

در حال حاضر ما دو مشکل با غرب و جامعه جهانی داریم؛ اول، مسئله اتهام نقض حقوق بشر از سوی جمهور اسلامی ایران و دوم، مسئله فعالیت های هسته ای ایران. آمریکا و کشورهای غربی به اهداف برنامه هسته های ایران مشکوک هستند و به این دلیل پرونده هسته ای ایران را از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت منتقل و تاکنون چندین قطعنامه در این مورد صادر و تحریم هایی را علیه کشورمان اعمال کرده اند.

با این وجود به نظر می رسد در ماههای گذشته مسئله حقوق بشر بیشتر مورد توجه غرب قرار گرفته است و هر روز خبری در مورد نقض حقوق بشر در ایران از سوی رسانه های پرخواننده جهانی و همینطور سازمان های مختلف منتشر می شود. تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر از سوی شورای حقوق بشر آخرین نمونه ای است که نشان می دهد تمرکز جامعه جهانی بر مسئله حقوق بشر در ایران بیش از پیش شده است و حتی به نظر می رسد پرونده هسته ای ایران در سایه مسئله حقوق بشر بسیار کم رنگ و تقریبا ناپدید شده است.

بنابر این به این دلیل که اتهام تروریسم چندان در درجه اول اتهامات علیه ایران نیست برگزاری این کنفرانس چندان نمی تواند در تغییر فضای کنونی علیه کشورمان تاثیر گذار باشد. در مقابل به این دلیل که تمرکز غرب بر مسئله حقوق بشر در ایران افزایش یافته است و ایران را به بی توجهی به رعایت حقوق بشر متهم می کنند برای کاهش فشارهای کنونی بهتر بود که به برگزای کنفرانس حمایت از حقوق بشر اقدام می کردیم. البته لازمه آن این است که بعد از این الگوهای حمایت حقوق بشر در جامعه ما بیشتر به اجرا گذاشته شود. بنابراین اگر قرار بود تلاشی در جهت خروج از انزوا انجام دهیم و تلاش کنیم جایگاه خود را در نظام بین الملل بهبود ببخشیم به جای این که کنفرانس بین المللی تروریسم را برگزار کینم، شاید بهتر بود کنفرانس حمایت از حقوق بشر را برگزار کنیم.

از سوی دیگر حضور فردی چون عمر البشیر که متهم به نسل کشی است در کنفرانس مبارزه جهانی با تروریسم هم می تواند موجب تخریب وجهه ایران شود هم از موقعیت و اثر گذاری این کنفرانس در راستای ذکر شده بکاهد. حکم بازداشت عمر البشیر، رئیس جمهور سودان سه سال پیش به اتهام ارتکاب جرائم ضد انسانی و جنایات جنگی در دارفور از سوی دادگاه بین‌المللی لاهه صادر شد و کمتر کشوری در جهان حاضر به پذیرش او است. اتهام تروریست و جنایتکار جنگی علیه او را یک کشور وارد نکرده بلکه مسئله ای بود که از سوی نهادهای معتبر بین المللی صادر شده است. هرچه قدر هم که این نهادها و خصوصا سازمان ملل  را ضعیف و  تحث تاثیر قدرت های بزرگ بدانیم به هر حال باید توجه کرد که قطعنامه ها و احکام آن در نظام بین الملل اثر گذار است و بی توجهی به احکام و قطعنامه های صادره از سوی این نهادها و سازمان های پذیرفته شده جهانی نتیجه ای جز کاهش موقعیت ما به دنبال نخواهد داشت. بنابر این حضور فردی چون عمر البشیر در این کنفرانس قطعا از اعتبار این کنفرانس می کاهد و حتی پژواک جهانی آن می تواند به زیان ما هم باشد. چرا که ما خودمان را به کسی متصل کردیم که نه یک کشور که جامعه جهانی او را به عنوان تروریست و جنایتکار جنگی معرفی می کند و این موضوع قطعا اهداف ما را در برگزاری اجلاس مبارزه با تروریسم زیر سوال می برد.