آقای گل چرا حماس اسرائیل را به رسمیت بشناسد؟

در این میان نکته شگفت‌آور، اظهارات عبدالله گل، رئیس جمهوری ترکیه بود که گفت: حماس باید اسرائیل را به رسمیت بشناسد. ایراد چنین اظهار نظری از رئیس جمهور کشوری که از معدود حامیان حماس در جهان محسوب می‌شود و اعتبار منطقه‌ای کشورش را به دلیل حمایت از این جنبش و جدا شدن از اسرائیل به دست آورده، عجیب به نظر می‌رسد.

روزنامه الشرق الاوسط در یادداشتی به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: خالد مشعل، دبیر کل حماس سیاست پراگماتیک بسیار روشن و ستودنی را دنبال می‌کند. او با همین دیدگاه توانست با جنبش فتح پس از سال‌ها اختلاف به تفاهم برسد. باور نمی‌کردیم خالد مشعل تا این اندازه تیزهوش و واقع‌بین باشد.

نویسنده این یادداشت سپس می‌نویسد: از سویی دیدیم که چگونه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نسبت به سخنرانی باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا بر سر مرزهای 1967 واکنش نشان داد و حتی دیدیم که مذاکراتشان در کاخ سفید تا چه اندازه تحت فضای سنگین و اختلاف‌ نظرهای صریح قرار داشت تا آنجا که نتانیاهو به اوباما گفت آنچه مطرح می‌کنی غیر واقعی است. البته بر کسی پوشیده نیست که روابط نتانیاهو با اوباما از نخستین روزی که رئیس جمهوری امریکا سکان‌دار کاخ سفید شد، تیره بود. از سویی بعید هم نیست که باراک اوباما دوباره برای دور دوم ریاست جمهوری امریکا انتخاب شود. در عین حال همه اینها در سایه تغییر اوضاع امروزی منطقه در تمامی جهت‌ها است که البته همه این تغییرات هم سلبی نیست.

در ادامه این یادداشت به نگرانی رو به رشد اسرائیلی‌ها اشاره شده و آمده است: امروزه اسرائیلی‌ها بیش از هر روز نگرانند. برخی از جریان‌های امریکایی متمایل با اسرائیل نیز همین نگرانی را دارند. نگرانی‌ها نزد آنها زمانی افزایش می‌یابد که می‌بینند ممکن است محمود عباس در رفتن به شورای امنیت و طرح کشور مستقل فلسطینی بتواند موفقیت لازم را به دست آورد. شاید محمود عباس در این کار شکست بخورد ولی مسئله این است که اسرائیل نیز قطعا در بعد بین‌المللی تضعیف خواهد شد. هنگامی که می‌گوییم ظرفیت‌ها در منطقه تغییر کرده فقط به دلیل انقلاب‌ها نیست به این دلیل هم است که می‌بینیم عبدالله گل مجددا از خالد مشعل می‌خواهد که اسرائیل را به رسمیت بشناسد، در حالی که همه می‌دانیم چقدر ترکیه با حماس منعطف است و هم از آن حمایت می‌کند و هم در مقاطع مختلف به حمایت از آن برخواسته است. با این حال پس چرا عبدالله گل چنین تقاضایی از مشعل می‌کند؟

نویسنده یادداشت در پاسخ به این سوال دلایلی می‌آورد که بیش از آن که قانع‌کننده باشد، مبهم است. وی می‌نویسد: یک تحلیل این است که برخی می‌گویند این اظهارات عبدالله گل در راستای همان سیاست هوشمندانه خالد مشعل است تا بدین ترتیب جایگاه فلسطینی‌ها به ریاست محمود عباس تقویت شود تا او راحت‌تر بتواند پرونده فلسطین را در سازمان امنیت شورای ملل مطرح کند و موضعی محکم در آن جا داشته باشد.

وی در نهایت تاکید می‌کند: بی‌شک آنچه از خالد مشعل انتظار می‌رود به رسمیت شناختن اسرائیل بدون دریافت هیچ ثمنی نیست. بلکه اگر خواسته‌ای از او خواسته می‌شود باید قطعا در راستای منافع فلسطینیان باشد. آنچه از مشعل انتظار می‌رود پذیرفتن مذاکره عباس با اسرائیلی‌ها با حفظ تمامی حقوق آنها از بازگشت پناهندگان گرفته تا اعلام کشور مستقل فلسطینی، اعلام بیت المقدس به عنوان پایتخت فلسطینیان و دریافت همه زمین‌های اشغالی است. ولی آیا واقعا عباس می‌تواند از چنین موقعیتی بهره‌مند شود؟