بهترین راه تعامل با مردم است

آقای سبحانی نیا، به نظر می‌رسد سخنان اخیر باراک اوباما نشانه ای از تغییر سیاست خارجی آمریکا در قبال تحولات خاورمیانه است. این تغییر موضع به چه معناست و چه تاثیری در مسئله بحرین ایجاد خواهد کرد؟
 

آن چه امروز در برخی کشورهای خاورمیانه می گذرد و به خصوص بحرین را درگیر کرده است، با هیچ منطقی قابل دفاع نیست. تفاوت‌ها و تبعیض‌هایی که در سیستم اجرایی وجود دارد و عدم رعایت حقوق حداقلی و حداکثری مردم در بحرین و دیگر مسائل نشان دهنده این مسئله است که عملکرد دولت بحرین قابل دفاع نبوده و نیست.

اگر در گذشته هم امریکا و غرب از شرایط موجود حمایت کردند، به دلیل نگرانی‌هایی بود که از تغییرات سیستم سیاسی در بحرین و تاثیر آن در به هم خوردن معادلات منطقه از نگاه آن‌ها و احیانا آسیب رسیدن به منافع آن‌ها در این منطقه داشتند.

ادامه حمایت از سرکوب‌های مردمی قطعا به ضرر غرب تمام می شود و بیشتر از این پایگاه آن‌ها را در منطقه متزلزل می کند. در این تردیدی نیست که حاکمیت آینده از آن ملت‌ها و مردم است و این مردم هستند که تعیین کننده اند. بنابراین باید کشورهای منطقه و حکام مستبد منطقه هم این واقعیت را درک کنند که امروز دیگر تمایلات قرن نوزدهم و گرایش‌های استبدادی که هر چه امیر بخواهد و شاه بخواهد باید انجام شود محلی از اعراب نخواهد داشت و این افراد چاره ای نخواهند داشت جز تمکین به اراده ملت‌ها.

به دلیل وجود آن فضا،‌ کشورهای غربی برای حفظ موقعیت‌های خود در آینده، چنین چرخشی را در سیاست خارجی خود انجام داده اند. البته این به خاطر دلسوزی برای مردم و حل مشکل مردم در منطقه نبوده است. چنین چرخشی هم به دلیل منافع دراز مدت خود کشورهای غربی است و این کشورها به این جمع بندی رسیده اند که هر چه زودتر تمام پل‌های پشت سر را ویران نکنند.

توصیه کشورهای غربی به پادشاه بحرین برای اتخاذ رویکرد اصلاحات در این کشور و برآوردن حداقلی از خواسته‌های مردم، در حقیقت تلاش برای حاکم کردن یک دموکراسی هدایت شده در بحرین است. این چیزی است که این کشورها امروزه به آن اذعان کرده اند. البته این همه آن چه که خواسته اند و می خواهند نخواهد بود و این اقدامات خواسته مردم را تامین نمی کند اما حداقلی است که فعلا کشورهای غربی به اجماع برآن رسیده اند.

آقای سبحانی نیا در این راستا ممکن است کشورهای غربی به عربستان فشار بیاورند که نیروهای خود را از بحرین خارج کند؟

بالطبع اگر عزم اصلاحات در بحرین جدی باشد و بخواهند اصلاحاتی را در این کشور انجام دهند که مردم هم عکس العمل تندی در مقابل آن نداشته باشند، همین کار را انجام خواهند داد. یعنی با برقرار بودن حکومت نظامی در منامه، اصلاحات معنایی نخواهد داشت. اصلاحات این است که به خواسته‌های مردم توجه کنند و حداقل خواسته مردم این است که از زیر فشار اشغالگران عربستانی خارج شوند و بعد از آن در یک فضای آماده تری دست به انجام اصلاحات بزنند.

طبیعتا در این روند خروج نظامیان عربستان از جمله مواردی خواهد بود که هم برای عربستان و هم برای بحرین قابل توجه خواهد بود. عربستان دنبال چنین بهانه ای می گردد به این دلیل که تا به حال هم هزینه زیادی کرده و برای عربستان اشغال بحرین گران تمام شده است و حضور نیروهای سعودی در بحرین به عربستان در میان کشورهای منطقه چهره بدی داده است. بنابراین عربستان هم به دنبال بهانه ای است تا بتواند از بحرین خارج شود و بیش از این هزینه خود را در منطقه افزایش ندهند.

آیا ممکن است آل خلیفه باز هم با این اصلاحات مخالفت کند و به سرکوب مردم ادامه دهد؟

آل خلیفه عامل است و چندان از خود اختیاری ندارد. کسی که زیر پرچم عربستان و امریکا و انگلیس زندگی می کند، نه اقتداری دارد، نه موقعیتی و نه وجهه ای در میان مردم. بالطبع تا الان هم اگر آل خلیفه سر پا مانده است به دلیل حمایت‌هایی بوده است که از ناحیه غرب و امریکا و با هدایت آن‌ها انجام گرفته است. اگر آن‌ها بر آل خلیفه فشار آورند،‌ این‌ها قدرت مقاومت ندارند و باید تمکین کنند. اما اگر این خواسته‌ها به این طریق محقق نشود، از ناحیه خود مردم به آن‌ها تحمیل خواهد شد.

رویکرد ایران به این مسئله چگونه است؟

رویکرد جمهوری اسلامی این بوده است که به خواسته مردم توجه شود و تبعیض‌هایی که وجود دارد رفع شود و به مطالبات مردمی توجه شود. از اول هم این توصیه‌ها و تاکیدات از سوی جمهوری اسلامی با حفظ عدم مداخله در امور داخلی کشورها انجام می شد. همان طور که تاکید جمهوری اسلامی در مصر، یمن و دیگر کشورها هم بر همین بوده است.

نهایتا باید به نحوی این اقدامات صورت بگیرد که مورد قبول خود مردمی که در صحنه هستند، باشد. ‌یعنی باید به نحوی باشد که گروه‌ها و جریان‌های داخلی بحرین آن اصلاحات را قبول داشته باشند. اگر چنین باشد، می‌توان به حل مشکلات در این کشور امیدوار بود. جمهوری اسلامی هم از گذشته بر این تاکید داشته است که راه تعامل با مردم و تامین مطالبات آن‌ها بهترین راه و کم هزینه ترین راه برای حکام بحرین است. این که اقلیتی بخواهند بر اکثریتی با زور گلوله و زندان و تبعید و شکنجه حکومت کنند،‌ پایدار نخواهد بود. لذا مصلحت آن‌ها هم در این خواهد بود که با پذیرش خواسته‌های منطقی مردم به حاکمیت مردم تمکین کنند.