خاورمیانه جدید خوب می‌داند دوست و دشمن کیست
دیپلماسی ایرانی: آنچه در خاورمیانه جدید شاهدیم خاورمیانه جدید است. خاورمیانه‌ای که در آن دموکراسی قرار است حرف اول را بزند و دیگر جایی برای نظام‌های غیر دموکراتیک و استبدادی نیست. خاورمیانه‌ای که کلید آن را تونس زد به مصر رسید و اکنون سراسر جهان عرب را مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر خود قرار داده است. دنیای عربی جدیدی شکل گرفته که در آن معادلات و معاهدات نیز تغییر کرده است. از یک سو دیگر ایران دشمن دیرینه نیست و از سوی دیگر ترکیه نیز رقیبی نیست که می‌خواهد امپراتوری عثمانی را احیا کند.
روزنامه النهار، چاپ لبنان در یادداشتی به این موضوع پرداخته و نوشته است: مبالغه نیست، طوفان تغییر سراسر جامعه عربی را در نوردیده و قرار است حکومت‌های عربی کنونی را به تاریخ بسپارد. خاورمیانه عربی جدید عنوان دموکراسی، آزادی و عدالت را برای خود برگزیده است. خاورمیانه‌ای که با نظام‌های استبدادی گذشته که در آن کودتاها، تانک‌ها، کاخ‌ها و درباری‌ها حرف اول را می‌زدند تفاوت دارد. قرار است این منطقه دموکراتیک دوست و دشمن را نیز تشخیص دهد. قرار است کشورهای همسایه قدیم ما دیگر دشمن و دل‌سوزان ما نیز دیگر رقیب نباشند. قرار است ایران دوست و متحد ما باشد و ترکیه نیز نه یک رقیب بلکه هم‌پیمان منطقه‌ای ما شود. یعنی کاری که مصری‌ها و تونسی‌ها آغاز کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود دیگر کشورهای عربی انقلابی نیز همین رویه را اتخاذ کنند.
در ادامه این یادداشت می‌خوانیم: بسیاری از تحلیلگران مسائل خاورمیانه بر این باورند که انقلاب ملی که باعث وحدت جهان عربی شد را جوانان دموکراسی‌خواه جامعه عربی رقم زدند. شعارها و اهداف را آنها طراحی کردند و سر دادند و نظام‌های تمامیت‌خواه و مستبد را نیز هم آنها برچیدند، اکنون هیچ کشوری از این قاعده مستثنی نیست و نمی‌تواند گمان کند که با بستن راه‌ها بر روی حرکت این جوانان از لرزش عرش حکومتی خود می‌تواند جلوگیری کند. هیچ راه بازگشتی جز اصلاحات نیست. اصلاحاتی که به رغم این که در جامعه‌ای با جامعه دیگر تفاوت دارد ولی برای هیچ کس استثنا قائل نیست. چیزی است که پای همه روسای جمهور، امرا و پادشاهان عرب نوشته شده و راه گریزی از آن نیست.
نویسنده این یادداشت سپس به تفاوت خاورمیانه جدید با خاورمیانه قدیم می‌پردازد و می‌نویسد: خاورمیانه جدید فقط یک عبارت گذرا یا یک عنوان جذاب نیست. خاورمیانه جدید حتی خاطره‌ای نیست که بگوییم روزی کوندالیزا رایس، وزیر امور خارجه سابق امریکا درباره آن سخن گفت و وقتی هم که از پستش کنار رفت، تمام شد و دیگر کسی سراغ آن را نگرفت. این خاورمیانه واقعا جدید است ولی با آن خاورمیانه کاملا تفاوت دارد. حتی با آن خاورمیانه‌ای که هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه امریکا از آن گذری صحبت کرد نیز تفاوت دارد. خاورمیانه جدید خاورمیانه‌ای است که بر خلاف خاورمیانه رایس دشمن ندارد. ایران در آن دشمن نیست. بلکه بر عکس ایران الهام‌بخش بسیاری از انقلاب‌های و تحرکات دموکراتیک خاورمیانه جدید است. حتی نظام‌های سلطنتی آن نیز باید تغییر کند، اگر قرار نیست از ایران الهام بگیرند حداقل باید به شکل و سیاق حکومت‌های مشروطه شبیه بریتانیا و اسپانیا و دانمارک و غیره در آیند. به یاد می‌آوریم روزی که رژیم صهیونیستی به لبنان در سال 2006 حمله کرد و کاندولیزا رایس گفت، دروازه خاورمیانه جدید از لبنان باز می‌شود. خاورمیانه جدید شکل گرفت ولی دروازه آن نه از لبنان باز شد و نه دوستان امریکا آن را رقم زدند. اتفاقا خاورمیانه جدید دقیقا از جایی آغاز شد که دوستان امریکا بر آن کشورها حکومت می‌کردند. خاورمیانه جدید قرار نیست با دوستان امریکا دوست باشد و با دشمنان امریکا دشمن. بلکه بر عکس این خاورمیانه دوست و دشمنش را خودش تشخیص می‌دهد و خوب می‌داند که این دوست و دشمن چه کسی خواهد بود.
النهار یادداشت خود را این گونه به پایان می‌رساند: حکومت‌های مستبد، فاسد و بی‌اخلاق و قانون‌شکن عربی به آخر خط رسیده‌اند. حکومت‌هایی که دیگر در هزاره سوم به بدترین نوع حکومت‌های موجود کره خاکی تبدیل شده بودند. دیگر عصر آزادی و دموکراسی فرا رسیده است اگر چه ده‌ها سال تاخیر داشت ولی بالاخره آمد. به هیچ کس هم نمی‌توان اتهام توطئه زد، این انقلاب‌ها بر خواسته از بطن جامعه عربی است. پس بهتر است آن را درک کنیم قبل از آن که به حساب و کتاب دشمنان خود بنشیند.
نظر شما :