فصل جدید حضور روسیه در طرح‌های نفتی ایران

دیپلماسی ایرانی: پس از ورود شرکت های گازپروم، لوک اویل، سیبور و تات نفت روسیه به طرح های مختلف نفت، گاز و پتروشیمی ایران، یک شرکت دولتی روسیه هم برای مشارکت در صنعت نفت ایران اعلام آمادگی کرده است.

تیر ماه سال گذشته شرکت "زاروبژنفت" روسیه خواستار امضای قرارداد انجام امور اکتشافی در منطقه جنوبی دریای خزر با ایران شد و اعلام کرد: پیش بینی می شود به زودی توافق نهایی با طرف ایرانی برای امضای این قرارداد انجام شود.

حالا به گفته یوینی فشنکو مسئول بخش بین الملل شرکت دولتی زاروبژنفت روسیه، این شرکت برای مشارکت در طرح های بالادستی و پایین دستی صنعت نفت ایران اعلام آمادگی کرده است. طبق اعلام این مقام نفتی روسیه، به زودی گروهی از کارشناسان زاروبژنفت برای بازدید و بررسی زمینه های همکاری در پروژه های نفت و گاز ایران به ایران می آیند و دفتر نمایندگی زاروبژنفت نیز در تهران گشایش می یابد.

مطابق اخبار اعلام شده، قرار است شرکت زاروبژنفت در همه بخش های ممکن اعم از اکتشاف، حفاری، استخراج، طراحی پالایشگاه و پالایش نفت با وزارت نفت ایران همکاری کند. همچنین گفتگو و مذاکراتی با طرف های ایرانی برای دور زدن تحریم های بین المللی علیه صنعت نفت ایران انجام شده است. در همین راستا تأمین قطعات و منابع مالی مورد نیاز برای فعالیت های شرکت های روسی در صنعت نفت ایران در دستور کار قرار گرفته است.

فشنکو همچنین از آمادگی زاروبژنفت برای انتقال دانش فنی برای افزایش بهره وری میدان های نفتی قدیمی ایران خبر داده و گفته است: زاروبژنفت در زمینه افزایش بهره وری میدان های نفتی فرسوده یک مؤسسه تحقیقاتی دارد و از این رو امکان همکاری با مؤسسه های مرتبط در ایران وجود دارد.

علاوه بر این پس از سفر وزیر خارجه ایران به ترکمنستان برای شرکت در یازدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکمنستان با محوریت توسعه همکاری های دو کشور برای تبادل، ترانزیت و سوآپ گاز طبیعی در عشق آباد، خبر رسیده است که مقام های دو کشور روی فرمول جدید فروش گاز و افزایش سقف تبادلات سالانه گازی به توافق رسیده اند.

ترکمنستان از 15 سال گذشته تاکنون در قالب قراردادی متعهد شده است تا صدور گاز به ایران را با قیمت ثابت و به تدریج تا سقف سالانه هشت میلیارد متر مکعب افزایش دهد، ضمن اینکه در سال 2007 نیز متعهد شد سالانه 14 میلیارد متر مکعب گاز به ایران تحویل دهد.

تاکنون این حجم صدور گاز با ساخت خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به ایران موسوم به "کربچه – کردکوی" به طول تقریبی 200 کیلومتر انجام شده و به استناد قرارداد پیشین، کربچه به عنوان نقطه آغاز طرح در خاک ترکمنستان و کردکوی نیز به عنوان نقطه تحویل گاز در خاک ایران مشخص شده بودند. به این ترتیب واردات گاز ایران از ترکمنستان از سال 1376 شمسی آغاز شد و به تدریج تا سال 1379 به 3.3 میلیارد متر مکعب و در سال های اخیر به بیش از شش میلیارد مترمکعب افزایش یافته است.

 در همین حال، همزمان با ساخت فاز دوم خط لوله گاز وارداتی ترکمنستان، مذاکرات دو همسایه برای افزایش حجم واردات گاز طبیعی تا سقف 20 میلیارد متر مکعب در سال آغاز شده است.

مهم ترین برنامه وزارت نفت در برنامه پنجم توسعه افزایش 8 تا 9 درصدی سهم ایران در تجارت جهانی گاز طبیعی است به طوری که تا سال 1393 باید سهم دومین دارنده ذخایر گاز جهان در تجارت این کالای استراتژیک به بیش از 10 درصد افزایش یابد.

در حال حاضر مذاکرات با کشورهای مصرف کننده و صادرکننده گاز طبیعی توسط ایران آغاز شده که با تکمیل خط لوله شمال و شمالشرق کریدور جدیدی برای ترانزیت گاز به بازارهای بزرگ مصرف همچون هند، چین، پاکستان و بنگلادش در شرق آسیا، ترکیه، عراق، سوریه، کشورهای اروپایی و حاشیه جنوبی خلیج فارس بازگشایی شده است.

جواد اوجی مدیرعامل شرکت ملی گاز پیشتر از امکان اتصال شبکه گاز ایران به شش کشور همسایه خبر داده و گفته بود: ایران به زودی به هاب گازی در سطح منطقه تبدیل می شود.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه اخیرا مجوز ترانزیت گاز از کشورهای عراق و ترکیه گرفته شده است، گفته بود: ترانزیت و انتقال گاز از مسیر ایران برای تمامی مصرف کنندگان و تولیدکنندگان دارای توجیه اقتصادی بوده به طوری که واردات گاز از ایران هزینه انتقال و ترانزیت را به شدت کاهش می دهد.

 بررسی روند تولید و مصرف گاز طبیعی در بازارهای منطقه و فرا منطقه ای نشان می دهد که ایران با در اختیار داشتن 33.1 تریلیون متر مکعب ذخایر گاز و برنامه تولید بیش از یک میلیارد متر مکعب تولید این حامل انرژی تا چهار سال آینده در ردیف یکی از قطبهای جدید بازار گاز جهان قرار خواهد گرفت.