تصویری از خاتمه موضوع هسته‌ای ایران دیده نمی‌شود

۲۲ شهریور ۱۳۸۸ | ۱۹:۳۷ کد : ۱۱۳۲۹ نگاه ایرانی
گفتاری از دکتر داوود هرمیداس باوند، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی ایران برای دیپلماسی ایرانی
تصویری از خاتمه موضوع هسته‌ای ایران دیده نمی‌شود

محمود احمدی نژاد در کنفرانس مطبوعاتی اخیر خود همچون گذشته بر بسته شدن پرونده هسته‌ای ایران تاکید کرد و بلافاصله از ارائه این بسته پیشنهادی به 1+5 اشاره کرد که در دید بسیاری از تحلیل‌گران ارائه پیشنهاد برای ادامه مذاکرات با تاکید بر مختومه شدن پرونده هسته‌ای ایران حاکی از تناقضی آشکار است.

بسته پيشنهادى ايران ساعت 6 عصر روز چهارشنبه توسط منوچهر متکى به سفيران و نمايندگان کشورهاي1+5 مقيم تهران تحويل داده شد.

گفتاری از دکتر داوود هرمیداس باوند، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی ایران:

موضوع هسته‌ای ایران دارای دو جنبه حقوقی و سیاسی است اما به نظر می‌رسد آن چه اکنون اولویت پیدا کرده جنبه سیاسی مسئله است، به همین دلیل نیز این موضوع از سوی شورای حکام به شورای امنیت منتقل شد و این شورای نیز سه قطع نامه علیه ایران صادر کرد.

در این قطع نامه‌ها هر پنج عضو شورای امنیت سازمان ملل از جمله چین و روسیه همچنین آلمان که عضو دائم این شورا نیست اما در گروه 1+5 حضور دارد، بر ادامه داشتن مسئله هسته‌ای ایران و پایان نیافتن آن صحه گذاشتند.

به این ترتیب بدهی است موضوع هسته‌ای ایران از نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی، شورای امنیت سازمان ملل متحد و اعضای گروه 1+5 تمام شده نیست. از سوی دیگر با توجه به بسته پیشنهادی اول ایران، بسته‌ای که گفته می‌شود برای ارائه به گروه 1+5 آماده است و پیشنهاد اولیه تهران مبنی بر تشکیل کنسرسیوم بین المللی در ایران برای غنی سازی اورانیوم که هنوز نیز به آن اشاره می‌شود، همگی نشان از آن دارد که مساله هسته‌ای ایران پایان نیافته و دیپلماسی ایران در موضوع هسته‌ای همچنان در راه است.

 لذا اظهار نظر آقای احمدی نژاد مبنی بر این که پرونده هسته‌ای ایران بسته شده است احتمالا برای مستمعین داخل کشور است چراکه در نظر طرف‌های ایران و در مجامع بین المللی، موضوع فعالیت‌های هسته‌ای ایران همچنان در دستور کار است و نیاز به گفت و گوی سازنده دارد.

تناقض در اظهارات آقای احمدی نژاد زیاد دیده می‌شود اما ارتباط میان ایران و طرف‌های مذاکره کننده از جمله آژانس و شورای امنیت سازمان ملل به عنوان دو نهاد مهم بین‌المللی نشان می‌دهد که حداقل موضوع هسته‌ای ایران از نظر آنها خاتمه نیافته است و به نظر نمی‌رسد مقامات ایرانی هم به صورت یک تصمیم نهایی چنین تلقی از وضعیت هسته‌ای کشور داشته باشند.

گروه 1+5 و پیشنهادات ایران

آن چه مورد نظر شورای امنیت، آژانس و نهایتا اعضای گروه 1+5 در مورد ایران است تکنولوژی هسته‌ای این کشور و سیستم موشکی و دفاعی آن است. این سه موضوع در قطع نامه‌های شورای امنیت نیز مشخصا مورد اشاره قرار گرفته است، اما مسائل دیگری هم هست که خارج از این چارچوب بوده و ممکن است ارتباط جانبی با این موارد پیدا کند، مسائلی چون حمایت از تروریسم بین المللی یا مسائل خاورمیانه.

به نظر می‌رسد که ایران تلاش دارد در بسته‌های پیشنهادی خود مسائل کلی‌تری را که به مشکلات روابط ایران و قدرت‌های بزرگ قابل تسری است عنوان کند. مسائلی مانند عدم گسترش سلاح‌های کشتار جمعی، مبارزه با تروریسم بین المللی یا چگونگی استقرار صلح و ثبات بین المللی، این مسائل رابطه غیر مستقیم و حاشیه ای با اصل موضوع دارد.

شاید طرح این مسائل پاسخ‌گوی متقن اصل موضوع هسته‌ای برای طرف‌های ایران تلقی نشده و استقبالی نیز از سوی این طرف‌ها صورت نگیرد. تاکید طرف‌های مذاکره با ایران این است که اصل موضوع باید مورد اشاره مستقیم در پیشنهادات و مذاکرات قرار گیرد.


نظر شما :