حريرى هيچ اختيارى از خود ندارد

دیپلماسی ایرانی: سرانجام تلاش‌های ترکیه و قطر نیز شکست خورد تا لبنان مرحله جدید سیاسی خود را سخت‌تر از گذشته تجربه کند. وزرای امور خارجه ترکیه و قطر در حالی بیروت را ترک کردند که نیروهای سیاسی درگیر در لبنان تلاش‌های سوریه و عربستان را که این دو کشور تلاش به احیای آن داشتند، شکست خورده دانستند و به دنبال راه سومی برای نجات از این وضعیت هستند.

تنش‌های لبنانی‌ها زمانی رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفت که سعد حریری، در نشست جریان المستقبل همچنان بر نامزدی خود برای رسیدن به پست نخست‌وزیری تاکید کرد و گفت: «جریان 14 مارس همچنان اکثریت را در اختیار دارد و همچنان ریاست تشکیل دولت را حق خود می‌داند.»

اگر تا دیروز این عراق بود که تحولات در آن ساعت به ساعت تغییر می‌کرد، حال این اتفاق برای لبنان در حال تکرار است. صبح روز جمعه 21 ژانویه، منابع خبری رسما اعلام کردند که ترکیه و قطر تلاش‌های خود را فعلا متوقف کرده‌اند و منتظرند ببینند که اوضاع این کشور به کدام سمت و سو حرکت خواهد کرد.

شبکه خبری العربیه به نقل از منابع نزدیک به مذاکرات قطر و ترکیه گزارش داد که طرف‌های ترکی و قطری در دیداری که با سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله و سعد حریری، رئیس فراکسیون جریان 14 مارس و نامزد بالقوه نخست‌وزیری مجدد لبنان داشته‌اند، پیشنهادهایی را مبتنی بر تلاش‌های سوریه و عربستان ارائه داده‌اند که هر دو طرف آن پیشنهادها را رد کرده‌اند.

در همین رابطه روزنامه الحیات چاپ لندن گزارش داد، وزرای امور خارجه قطر و ترکیه به هنگام ترک بیروت نیمه‌های شب چهارشنبه با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند که فعلا مذاکرات خود را در بیروت به دلیل برخی ملاحظات متوقف می‌کنند ولی بر این نکته به توافق رسیده‌اند که از نخست‌وزیری سعد حریری حمایت نکنند و به گمانش بهترین گزینه در شرایط فعلی که لبنانی‌ها نیز بر سر آن توافق دارند، عمر کرامی است. شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر ضمن ابراز گلایگی از سعد حریری گفت: «فکر نمی‌کردم سعد حریری تا این اندازه بی‌اختیار باشد. ظاهرا او فقط اسما نخست‌وزیر است.»

هم داوود اوغلو و هم شیخ حمد در دیدار با حسن خلیل، معاون نبیه بری رئیس پارلمان لبنان، تاکید کردند که دیگر حریری را مناسب برای مذاکره نمی‌دانند و از نخست‌وزیری او نیز حمایت نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند از تلاش‌های جریان 8 مارس برای تصاحب پست نخست‌وزیری حمایت کنند.

در همین رابطه عربستان سعودی، رسما اعلام کرده است که کاری به لبنان ندارد و دیگر خود را در امور مربوط به آن وارد نمی‌کند. موضعی که بیشتر بوی قهر از لبنانی‌ها تا بی‌میلی به دخالت در امور داخلی آنها دارد. سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان در گفت‌وگوی خود با شبکه العربیه گفت: «تلاش‌های ما در لبنان به شکست انجامید و ما دیگر کاری به این کشور نداریم.»

عربستانی‌ها از تحرکات حریری به هیچ وجه رضایت ندارند ولی خود را ناچار به حمایت از او می‌دانند. تاکید سعود الفیصل در گفت‌وگوی تلویزیونی‌اش نیز دلیلی بر این ادعاست. فیصل گفت: «ما همچنان از اکثریت در پارلمان لبنان حمایت می‌کنیم.» حمایت عربستان سعودی از جریان 14 مارس صرفا جنبه سنتی دارد و آنها خود را مجبور به حمایت از این جریان می‌دانند. در مقابل فیصل، محمد بن نایف، معاون وزیر کشور عربستان، سعد حریری را کودکی دانست که هنوز به بلوغ سیاسی نرسیده است.

در این میان ولید جنبلاط، قصد دارد به زودی معادلات را در لبنان تغییر دهد. وی که بلافاصله پس از استعفای وزرای مقاومت از کابینه حریری به دیدار سید حسن نصرالله رفته و پس از آن به سرعت به سوریه سفر کرده بود، اکنون به نظر می‌رسد فکرهایش را انجام داده و به زودی حمایت خود را از جریان مقاومت ابراز خواهد داشت. وی قرار است ساعاتی دیگر جلوی دوربین‌های خبری و در حضور خبرنگاران رسما پیوستن خود را به جریان 8 مارس اعلام کند که بدین ترتیب حق تشکیل دولت از آن جریان 8 مارس خواهد شد. عمر کرامی، نامزد بالقوه این جریان خود در گفت‌وگو با روزنامه لبنانی الاخبار احتمال انتخابش به سمت نخست‌وزیری را بسیار بالا دانسته و گفته است که احتمالا به زودی نخست‌وزیر لبنان خواهد شد.

با این حال ولید جنبلاط، به شدت تحت فشار فرانسوی‌ها و امریکایی‌ها است که از پیوستن به جریان مقاومت منصرف شود. تا بدین لحظه وی عزم خود را جزم کرده که به هر ترتیبی شده جریان 8 مارس را به اکثریت برساند. رسانه‌های عربی، جنبلاط را مرد سرنوشت‌ساز لبنان توصیف کرده‌اند.  

پیش‌بینی می‌شود در صورت اعلام حمایت ولید جنبلاط از جریان 8 مارس نخست‌وزیر جدید لبنان تا روز دوشنبه 24 ژانویه یعنی هفته آینده اعلام شود.

برخی تحلیلگران سیاسی بر این اعتقادند که در صورتی که جریان 8 مارس پست نخست‌وزیری را به دست گیرد، فشارهای خارجی به خصوص ایالات متحده امریکا و اروپا به ویژه فرانسه به لبنانی‌ها افزایش خواهد یافت و این موضوع باعث ایجاد شکاف‌های بیشتر میان جریان 8 مارس با جریان 14 مارس خواهد شد و در صورت تداوم این شکاف‌ها ممکن است لبنان مجددا وارد درگیری‌های نظامی داخلی شود.