از تعدیل تحریم ها خبری نیست

دیپلماسی ایرانی: دیوید کهن، دستیار خزانه داری آمریکا در امور مالی و تروریسم در یادداشتی برای وال استریت ژورنال مدعی شده است که تحریم ها علیه ایران تعدیل نمی شود و بر خلاف تصور رایج در شش ماه آینده ایران بیشتر فرو می رود. او بر این ادعاست که تحریم هایی که قرار است به موجب سند اقدام مشترک ژنو تعدیل شوند، از نظر اقتصادی ارزش چندانی برای ایران نخواهند داشت و در واقع این پول خود ایران است که تهران می تواند به بخش کوچکی از آن دسترسی پیدا کند. آنچه در زیر می خوانید متن این یادداشت در این روزنامه آمریکایی است.

فشار شدید تحریم های بین المللی، به رهبری ایالات متحده، دولت ایران را به میز مذاکرات ژنو آورد. جایی که در 24 نوامبر شش قدرت جهانی و ایران در مورد سند اقدام مشترکی بر سر برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی به توافق رسیدند. به عنوان یکی از مقامات اصلی آمریکایی در تدوین و  اجرای تحریم ها علیه ایران، اطمینان دارم که فشار تحریم ها علیه این کشور به رو افزایش خواهد بود. ایران در شش ماه آینده که این توافقنامه منقضی می شود در مقایسه با حال حاضر بیشتر فرو می رود.

اینجا توضیح می دهم چرا.

برای شروع ، تعدیل تحریم ها در توافق مقدماتی از نظر اقتصادی برای ایران ارزشمند نیست. سهم ایران از کاهش تحریم ها شامل دستیابی به 4 میلیارد و 200 میلیون دلار درآمد بلوکه شده نفتی خود اش است. علاوه بر این، تحریم های آمریکا در بخش های صادرات پتروشیمی و صنعت خودرو نیز به طور موقت تعلیق می شود.

برآورد ما این است این تجارت مضاعف می تواند یک و نیم میلیارد دلار درآمد در شش ماه آتی از آن ایران کند اما تنها در صورتی که ایران مشتریانی برای خرید خودروها و محصولات پتروشیمی خود بیابد. این دشوار است. مشکلات عدیده  و دراز مدتی در بخش خودروسازی ایران وجود دارد و وارد کنندگان محصولات پتروشیمی نیز ترجیح می دهند قراردادهای دراز مدت منعقد کنند که در این توافقنامه شش ماهه امکانپذیر نیست.

این سند اقدام همچنین تحریم ها را از توانایی ایران برای خرید و فروش طلا بر می دارد. اما به دلیل ممنوعیت های باقی مانده ، ایران قادر نیست از منابع خارجی یا حتی پول خودش برای خرید طلا استفاده کند و به همین دلیل این بخش از لغو تحریم ها چندان ارزشمند نیست. هر منابع طلایی که توسط ایران خریداری شود، با ارزی که برای خرید آن هزینه می شود، جابه جا می شود.

این توافقنامه به ایران اجازه می دهد، طبق قوانینی که با قاطعیت اجرا می شوند، 400 میلیون دلار از اموال بلوکه شده خارجی را برای پرداخت هزینه تحصیل دانشجویان ایرانی در خارج هزینه کند. در صورتی که ایران به تعهدات خود به موجب این سند اقدام عمل کند، در شش ماه آینده 6 تا 7 میلیارد دلار به دست می آورد، اما این پول همان پول بلوکه شده ایران در خارج از کشور است و مالیات دهندگان آمریکایی حتی یک دلار آن را نیز پرداخت نکرده اند.

در مقایسه با اقتصاد نابسامان ایران، این نقدینگی ناچیز است. ایران در رکود عمیقی به سر می برد و اقتصاد این کشور در سال گذشته بیش از 5 درصد منقبض شد و همچنان نیز به روند انقباضی ادامه می دهد. نرخ تورم سالیانه ایران حدود 40 درصد برآورد می شود و از سال 2011، ریال، پول رایج ایران حدود 60 درصد از ارزش خود را در مقابل دلار از دست داده است.

کل درآمد ناشی از تعدیل تحریم ها، بخش اندکی از 80 میلیارد دلاری که ایران از سال 2012 به واسطه تحریم های نفتی آمریکا و اتحادیه اروپا از دست داده را جبران می کند. این بخش تنها قسمت ناچیزی از 100 میلیارد دلار دارایی های ارزی خارجی ایران را تکشیل می دهد که به دلیل تحریم ها مالی و بانکداری آمریکا غیر قابل دسترسی است.

از سوی دیگر اقتصاد ایران همچنان آسیب پذیر خواهد بود، چرا که هسته اصلی نظام تحریم های آمریکا – به خصوص تحریم های نفتی، مالی و بانکداری – به طور کامل اجرا می شوند. تحریم های نفتی به تنهایی ماهیانه 5 میلیارد دلار ضرر برای ایرن به همراه دارند. به این ترتیب در شش ماهی که برای اجرای سند اقدام در نظر گرفته شده، ایران حدود 30 میلیارد دلار از دست می دهد. همچنین ایران به هر میزان درآمد نفتی که دسترسی پیدا کند نیز نمی تواند آن را انتقال دهد یا  به کشور منتقل کند.

تمامی تحریم های ما علیه موسسه های مالی ایرانی نیز به قوت خود باقی می مانند و این به معنی دورماندن ایران از سیستم مالی بین المللی و ادامه محدودیت توانایی ایران برای هزینه کردن منابع نقدینگی است. تحریم هایی که سرمایه گذاری در بخش انرژی ایران را ممنوع کرده اند – شامل کمک به توسعه منابع نفت و گاز ایران – در جای خود باقی مانده اند و ممنوعیت جامع تجارت آمریکا با ایران نیز همچنان اجرا می شود.

همانگونه که باراک اوباما در تشریح سند اقدام گفت، ما به طور کامل به اجرای این تحریم ها متعهد هستیم. ما می دانیم که تحریم ها به خودی خود اجرا نمی شوند. برای جلوگیری از تسهیل برنامه های هسته ای و موشکی ایران، ما شرکت های نیابتی و دور زنندگان تحریم ها را شناسایی و آنها را مجازات و تحریم می کنیم. تیم من همراه با شرکای مان در دولت آمریکا در سال های اخیر تا کنون بیش از 600 بار این اقدام را انجام داده و این روند را را ادامه خواهد داد.

برای حفظ فشار بر اقتصاد ایران، بانک های خارجی را با یک انتخاب روشن مواجه می کنیم: آنها یا می توانند با بانک های ایران همکاری کنند یا بانک های آمریکا ، نه هر دو. برای محدود نگاهداشتن درآمدهای نفتی ایران، ما مطمئن خواهیم شد که ایران نیم تواند حتی بشکه ای فراتر از سطح صادرات کنونی اش، بفروشد. از سوی دیگر برای اینکه ریسک تجارت در ایران را همچنان بالا نگهداریم، به هر مقام خارجی، تاجر و بانکداری که گمان می کند اکنون زمان خوبی برای آزمایش سرمایه گذاری است ، می گوییم: ما در حال نظارت هستیم و هر کسی را که در هر جایی قوانین و تحریم ها را نقض کند، مجازات می کنیم.

تحریم ها ، مشوقی قوی برای پذیرش توافق مقدماتی به ایران داد و این تحریم ها کلید مذاکرات با ایران در دستیابی به راه حل جامع هستند. راه حلی که تسلیحاتی نبودن برنامه های هسته ای ایران را تضمین می کند. اکنون زمان مکث کردن نیست و ما نیز این کار را نمی کنیم.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10 

توضیح: انتشار این مطلب در دیپلماسی ایرانی به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا در راستای آشنایی مخاطب ایرانی با نگاه موجود در میان تحلیل گران و سیاستمداران غربی منتشر شده است