رویای گرجی؛ تعامل یا تقابل

انقلابی که شکست نخورد

۳۰ آذر ۱۳۹۱ | ۲۰:۴۹ کد : ۱۹۱۰۵۲۹ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
دکترافشارسلیمانی کارشناس ارشد مسائل قفقاز وسفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی به تحولات اخیر سیاسی در گرجستان می پردازد و معتقد است نه تنها انقلاب رز در گرجستان به شکست نینجامیده بلکه پیروزی ائتلاف گرجی نتیجه منطقی انقلاب رز در این کشور و استمرار روند پیشین با واقع بینی بیشتر می باشد
انقلابی که شکست نخورد

دیپلماسی ایرانی: تقریبا دوماه پیش بود که درانتخابات پارلمانی  گرجستان ائتلاف موسوم به رویای گرجی برهبری بیدزینا ایوانیشویلی  گوی سبقت را از حزب جنبش ملی برهبری میکائیل ساکاشویلی رهبر انقلاب رز2003 ورئیس جمهور این کشور ربود و متعاقبا نسبت به انتخاب رئیس پارلمان و دولت جدید مبادرت ورزید.نگارنده قصد دارد تحولات این کشور را پس از روی کار آمدن دولت جدید در عرصه های داخلی وخارجی  در چند بخش متوالی مرور و با بهره گیری از مدل مطالعاتی تطبیقی نسبت به مقایسه اوضاع فعلی وقبلی و همینطورارزیابی  تحلیلهای مختلف در رابطه با تحولات اخیر گرجستان و پیش بینی تحولات آتی درگرجستان  سطوری را به علاقمندان این بحث ارائه نماید.از آنجا که پس از پیروزی ائتلاف رویای گرجستان تحلیلهای مختلفی در رسانه ها ومحافل تحقیقاتی کشورمان صورت گرفت و دراکثر مواقع بنظر میرسید که نگاهها بصورت سیاه وسفید این تحولات را رویت کردند نگارنده درنظر دارد با رویکردی که صرفا سیاه وسفید نباشد به بررسی این تحولات بپردازد.در اکثر تحلیلها پیروزی ائتلاف گرجی اینگونه تعبیر شد که غلبه ائتلاف گرجی، پیروزی روسیه بر آمریکا ،شکست انقلاب مخملی رز و بازگشت به دوران سابق را برمی تافت.اما واقعیات موجود در گرجستان ،منطقه و نظام بین الملل بیانگر آنست که اینگونه ارزیابی از تحولات اخیر درگرجستان تا حدود زیادی شتاب زده بوده و قرین به یقین نیست.بنظر می رسد نه تنها انقلاب رز در گرجستان به شکست نینجامیده بلکه پیروزی ائتلاف گرجی نتیجه منطقی انقلاب رز در این کشور و استمرار روند پیشین با واقع بینی بیشتر می باشد.همینطور رویکرد دولت جدید در قبال روسیه کاملا همگرایانه ودر برابر آمریکا ،اروپا ونهادهای اروپائی  کاملا واگرایانه نیست  و تفاوتش با دولت قبلی بیشتر در تاکتیکهاست نه در استراتژی .

در بخشهای مختلف متوالی این نوشتار، نگارنده سعی خواهد نمود ضمن مروز اجمالی تحولات دوماه گذشته (از اول اکتبر2012) با ا رائه دلایلی  تلاش نماید تا  فرضیه ای که بدان اشارت رفت  را باثبات برساند.

در بخش اول این مقال به گاه شمار تشکیل پارلمان و دولت جدید و مواضع دولت رویای گرجی در قبال دولت قبلی خواهیم پرداخت و در بخشهای آتی به رویکردهای دولت جدید در سیاست خارجی و مواضع آن در برابر آمریکا ،روسیه ، اتحادیه اروپا وناتو و مواضع اعلام شده طرفهای مذکور در قبال دولت جدید خواهیم پرداخت  و در پایان بخش غائی یک نتیجه گیری مختصر از بحث حاضر را در معرض مطالعه ونقد علاقمندان قرار خواهیم داد.

بخش اول: گاه شمار تشکیل دولت جدید و رویکرد بانیان رویای گرجی درقبال بانیان انقلاب رز

آغاز مذاکرات برای تغییر مسالمت آمیز قدرت در گرجستان

پس از مشخص شدن نتایج اولیه انتخابات پارلمانی گرجستان در اول اکتبر 2012 و پیروزی  ائتلاف رویای گرجی ،نخستین ملاقات برای تغییر حاکمیت از حزب «جنبش ملی متحد» به ائتلاف مخالفان «آرزوی گرجستان» ، روز جمعه14مهر سا لجاری در ساختمان دولت گرجستان آغاز شد. ریاست هیئت «آرزوی گرجستان» برعهده "ایراکلی آلاسانیا" یکی از رهبران جناح مخالفان بود.
این بلوک کار خود بر روی تشکیل دولت جدید را از تاریخ ۳ اکتبر آغاز کرد. بعد از بررسی شکایات رسیده، کمیته مرکزی انتخاب گرجستان نتیجه قطعی شمارش آراء را اعلام  کرد و ۱۵۰ نماینده جدید پارلمان گرجستان که اکثریت آنها از جناح «آرزوی گرجستان» هستند، کار خود را برای مدت ۴ سال آینده آغاز کرد که از جمله نخستین اقدامات آن رای اعتماد به کابینه وزراء جدید دولت بود.(1)

کمیسیون مرکزی انتخابات گرجستان روز جمعه28 مهر سا لجاری  نتیجه نهایی انتخابات پارلمانی اول اکتبر 2012این کشور را اعلام کرد. بر این اساس ائتلاف تحت رهبری بیدزینا ایوانیشویلی میلیاردر اکثریت کرسی های پارلمان این جمهوری  واقع در قفقاز جنوبی را کسب کرد. 
ائتلاف آرزوی گرجستان85 کرسی پارلمانی را بخود اختصاص داد وبعنوان حزب پیروز در جایگاه نخست قرارگرفت و حزب «جنبش ملی متحد» برهبری میخائیل ساکاشویلی با کسب 65 کرسی نمایندگی پارلمان درجایگاه دوم  قرار گرفت. سایر احزاب سیاسی گرجستان نتوانستند حد نصاب ۵ درصد از کل آراء انتخاباتی را بدست آورند و از راه یافتن به پارلمان بازماندند. در پارلمان گرجستان تنها ۱۵۰ کرسی نمایندگی وجود دارد.لازم به ذکر است که برای ایجاد تغییرات اساسی در قانون اساسی  رای دو سوم نمایندگان پارلمان لازم است که در رابطه ودرصورت لزوم حزب حاکم باید دست نیاز به سوی حزب جنبش اتحاد ملی دراز کند.(2)

ایوانیشویلی ترکیب دولت خود را متشکل از چند دیپلمات سابق، شخصیت های سیاسی عضو دولت و ادوارد شوارنادزه رئیس جمهور سابق که سال دو هزار و سه بعد از انقلاب گل رز از قدرت کنار گذاشته شد و چهره های جدید از جمله کاخا کالدزه ستاره سابق فوتبال به عنوان وزیر انرژی اعلام کرد.


ارکان اصلی ائتلاف رویای گرجستان که نام آن از یک گروه موسیقی رپ (که توسط پسر ایوانشویلی اجرا شده است) الهام گرفته است،پس از آنکه حزب رویای گرجستان-گرجستان دموکراتیک  در آوریل 2012 توسط میلیاردر معروف گرجی بیدزینا ایوانیشویلی تشکیل شد  شامل  همین حزب و  حزب جمهوری خواه گرجستان ، گرجستان ما ،دموکراتهای آزاد، صحنه ملی ، حزب محافظه کار گرجستان و صنعت گرجستان را نجات خواهد داد، می باشد.

پیروزی ائتلاف ایوانیشویلی در انتخابات با استقبال هم پیمانان غربی این کشور مواجه شد و آن را گامی به سوی دموکراسی دانستند.

اولین جلسه پارلمان پس از انتخابات در گرجستان

پارلمان گرجستان برای نخستین بار پس از پیروزی ائتلاف بیدزینا ایوانیشویلی در انتخابات، در ساختمان جدید خود در استان شهر بندری کوتائیسی تشکیل جلسه داد. میخائیل ساکاشویلی رئیس جمهور گرجستان در سخنانی در جلسه آغاز بکار پارلمان، گفت: این متوازن ترین پارلمانی است که گرجستان تاکنون داشته و هم اکنون گرجستان به دموکراسی عادی اروپایی تبدیل شده است. (3)
 ایوانیشویلی توسط رقیب خود - ساکاشویلی – برای منصب نخست وزیری نامزد شد ، در حالیکه ساکاشویلی تا یک سال دیگر به عنوان رئیس جمهور گرجستان باقی خواهد ماند.

آغاز به کار پارلمان جدید گرجستان

داوید اوسوپاشویلی رهبرحزب جمهوریخواه ویکی از اعضای شش گانه ائتلاف رویای گرجستان با 88 رای موافق و54رای مخالف  رئیس هشتمین دوره پارلمان گرجستان شد.تعداد حاضرین در جلسه علنی مجلس  142نفر بوده است.

 پارلمان جدید گرجستان کار خود را با سخنرانی "میخائیل ساآکاشویلی" رئیس جمهوری آغاز کرد. وی با اشاره به اینکه گرجستان بطور تدریجی به یک کشور دموکراتیک اروپایی تبدیل می شود، تاکید کرد کسانی که امروز در جناح مخالف دولت قرار دارند، می توانند بار دیگر به قدرت رسیده و حکومت را در دست داشته باشند.
ساآکاشویلی همچنین از نمایندگان پارلمان خواست تا اساس کار خود را بر برقراری تمامیت ارضی کشور قرار داده و تلاش کنند تا گرجستان از اشغال خارج شود.
به گفته وی، حکومت جدید گرجستان نباید در دام کشور اشغالگر بیفتد و آماده باشد تا به وظیفه خود در برابر مردمی که آنها را انتخاب کرده اند، عمل کرده و مبنای کار خود را بر برقراری تمامیت ارضی گرجستان قرار دهند.(4)

همکاری ساآکاشویلی با دولت جدید گرجستان

"میخائیل ساآکاشویلی" رئیس جمهوری گرجستان وعده داد که حزب «جنبش ملی متحد» که وی رهبری آن را برعهده دارد با دولت جدید گرجستان که ترکیب آن از سوی "بیدزینا ایوانیشویلی" رهبر ائتلاف مخالفین «آرزوی گرجستان»مشخص شده همکاری کامل خواهد داشت.
ساآکاشویلی روز سه شنبه25مهر در باتومی در گفت وگو با خبرنگاران گفت: از آنجا که این مسئله اراده و خواست مردم گرجستان است، ما هم با هر ترکیب دولتی که نمایندگان طرف پیروز در انتخابات پارلمانی تعیین کنند، همکاری خواهیم کرد.
ساآکاشویلی افزود: من بعنوان رئیس جمهور گرجستان برای دولت آینده آرزوی موفقیت در تحقق تمامی وعده های داده شده به ملت گرجستان را دارم و امیدوارم اکثریت پارلمانی بتواند با توجه به حمایت مردم نقش سازنده ای در توسعه و پیشرفت کشور داشته باشد.
رئیس جمهوری گرجستان همچنین برای نخستین بار علت شکست حزب حاکم در انتخابات پارلمانی را برشمرد و گفت: ما در تاریخ جدید گرجستان موفق ترین دولت را داشتیم، ولی عامل اصلی در شکست ما در انتخابات سطح بالای بیکاری و مشکلات سخت اجتماعی در کشور بود. به خاطر این مسائل ائتلاف مخالف توانستند بهانه خوبی برای انتقاد از دولت به دست آورده و محبوبیت کسب کنند.
ساآکاشویلی افزود: این شکست در تاریخ ما یک مسئله جدید بود و آغاز مرحله تازه ای از روند سیاسی در گرجستان است. البته <جنبش ملی متحد> همچنان نقش تعیین کننده ای در حیات سیاسی کشور و در تصمیم گیری ها در پارلمان خواهد داشت.(5)

اعلام ترکیب دولت جدید گرجستان

بیدزینا ایوانیشویلی" بعنوان نخست وزیر جدید این کشور اسامی نامزدهای مورد نظر خود برای پست های کلیدی کابینه وزراء خود را اعلام کرد.وی روز دوشنبه17مهر اسامی نامزدهای مورد نظر خود برای پست های کلیدی در دولت جدید را اعلام کرد. ایوانیشویلی  در یک کنفرانس مطبوعاتی در تفلیس اعلام کرد که وی "ایراکلی آلاسانیا" رهبر حزب مخالف «گرجستان ما-دموکراسی آزاد» را بعنوان معاون نخست وزیر و وزیر دفاع در نظر دارد.

طبق گفته وی، پست وزارت امور خارجه گرجستان را "مایا پانجیکیدزه" سخنگوی ائتلاف مخالفان برعهده خواهد داشت و "ایراکلی گاریباشویلی" یکی از رهبران ائتلاف هم برای سمت وزارت کشور در نظر گرفته شده است.(6)

واکنشهای ائتلاف رویای گرجی در برابر حزب جنبش متحد ملی

ائتلاف رویای گرجی پس از پیروزی درانتخابات پارلمانی و تشکیل پارلمان ودولت جدید  ظرف دو ماه گذشته بیش از هر اقدام دیگری برعلیه مقامات دولت  قبلی ونمایندگان پارلمان قبلی از حزب جنبش متحدملی  واکنش نشان داده  و دراین راستا زمان انرژی وزمان مصروف داشته است.ذیلا به این موارد می پردازیم:

بررسی عملکرد ساآکاشویلی و اطرافیانش در اولویت کار پارلمان جدید گرجستان

داوید اوسوپاشویلی رئیس پارلمان جدید گرجستان ورهبرحزب جمهوریخواه از آغاز تحقیقات در خصوص عملکرد قدرت حاکمه قبلی در این کشور تحت رهبری میخائیل ساآکاشویلی رئیس جمهوری خبرداد.

رئیس جدید پارلمان اعلام کرد تشکیل کمیسیون ویژه ای که به بررسی عملکرد "میخائیل ساآکاشویلی" رئیس جمهور و اطرافیانش در طول سال های 2004 الی 2012 بپردازد، در اولویت برنامه های پارلمان جدید گرجستان قرار خواهد داشت.
اوسوپاشویلی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «روستاوی-۲» گرجستان  گفت: ما آنچه را که تا قبل از انتخابات اول اکتبر امسال در کشور رخ داده است را فراموش نخواهیم کرد. کمیسیون تحقیقات ویژه ای در چارچوب فعالیت پارلمان تشکیل خواهد شد که وظیفه آن بررسی عملکرد و اقدامات مختلف ساآکاشویلی و اطرافیانش گرجستان در طول دوران ریاست جمهوری وی از سال ۲۰۰۴ الی ۲۰۱۲ خواهد بود.
رئیس پارلمان گرجستان همچنین یادآور شد: این امکان وجود دارد که در زمان انجام این تحقیقات مسئله وضعیت قضایی برخی نمایندگان کنونی از حزب «جنبش ملی متحد» نیز مطرح شود.(7)

دواید اوسوپاشویلی رئیس جدید پارلمان گرجستان اعلام کرد:کمیسیون بررسی جنایات صورت گرفته در دوره ساکاشویلی در پارلمان بریاست تیناتین خیداشلین ( همسروی ) تشکیل خواهدشد.برای تامین آینده گرجستان جدید لازم است رد این جنایات را یافت و درمعرض افکار عمومی گذاشت.این ضرورت وضعیت فعلی است.تردیدی ندارم که در آینده نزدیک خیلی از مسائل برای مردم روشن خواهدشد و ما از حقایق دقیقی درخصوص موارد توسل به زور،رشوه خواری دولتی و تحت تعقیب قرارگرفتن سیاسی مطلع خواهیم شد.5 دادستان تعیین خواهند شد،در نهادهای پلیس تغییراتی صورت خواهدگرفت.چند کار پر طمطراق انجام خواهیم داد.

نگرانی دولت جدید از درز اطلاعات طبقه بندی شده دولتی

وزیر دفاع جدید گرجستان اعلام کرد ائتلاف رویای گرجی نگران ارائه اطلاعات سری گرجستان توسط برخی از وزرای دولت قبلی  به کشورهای غیردوستند.دولت جدید گرجستان  موضوع پیگرد این وزرا  از سوی اینترپل را مورد بررسی قرارخواهدداد. ایراکلی آلاسانیا تا کیدکرد درمورد چگونگی برگزاری مناقصه های خرید اقلام وتجهیزات نظامی دردولت قبلی بررسی های لازم صورت خواهدگرفت.وی افزود دولت جدید نسبت به کم وکیف خریدهای نظامی میلیاردی بی هدف در8سال گذشته تردیهای دارد.آلاسانیا خاطرنشان کرد دمیتری شاشکین وزیر دفاع سابق کشور را ترک کرده و هم اکنون در آمریکا به سر می برد.برغم اینکه گفته می شد وی در ماموریت خارج از کشور است اما او هنوز به گرجستان مراجعت نکرده است.
همچنین زوراب آدیشویلی وزیرسابق  دادگستری گرجستان که از دوستان نزدیک ساکاشویلی است  به ماموریت وین رفته اما تاکنون به کشور باز نگشته است.وی آخرین بار همراه خانواده خود در فرانکفورت آلمان دیده شده است.(8)

تلاش برای تغییر محل کار میکائیل ساآکاشویلی

داوید اوسوپاشویلی رئیس پارلمان گرجستان وعده داد که ائتلاف آرزوی گرجستان با استفاده از راه های متمدنانه میخائیل ساآکاشویلی رئیس جمهوری این کشور را از کاخ ریاست جمهوری گرجستان بیرون خواهد کرد.

اوسوپاشویلی شب یکشنبه 14 آبان سالجاری در یک برنامه زنده از شبکه تلویزیونی «مائسترو» گرجستان گفت: هیچکس قصد ندارد که به کاخ ریاست جمهوری حمله کند یا با زور دست به چنین اقدامی بزند. این کارها مختص  سال ۲۰۰۹ بود. مسئله این است که ساآکاشویلی از این به بعد رقم عاقلانه ای از بودجه دولت را برای صرف هزینه های زندگی خود دریافت خواهد کرد
رئیس پارلمان گرجستان یادآور شد: درخواست "بیدزینا ایوانیوشیلی" نخست وزیر از ساآکاشویلی برای ترک کردن کاخ ریاست جمهوری، اقدامی کاملا درست و ملی گرایانه  است. زمانی که مردم گرجستان در فقر بسر می برند، ما هزینه اضافی برای این کاخ صرف نخواهیم کرد. اولویت بر کاهش هزینه های بیهوده و اختصاص آنها به امور مهمتر است. این در حالی است که تنها برای تامین برق کاخ ریاست جمهوری حدود نیم میلیون دلار در سال هزینه می شود.(9)
کاخ ریاست جمهوری کنونی گرجستان طی سال های ۲۰۰۴ الی ۲۰۰۹ توسط یک مهندس ایتالیایی در یک منطقه تاریخی و با نمای زیبایی از شهر تفلیس ساخته شده است. البته ریاست جمهوری دارای چند عمارت در دیگر شهرهای گرجستان نیز می باشد.
پارلمان گرجستان  قصد دارد در بودجه سال ۲۰۱۳  براساس  وعده های حزب «آرزوی گرجستان» به رهبری ایوانیوشیلی هزینه های بیجای مربوط به کاخ ریاست جمهوری بطور اساسی کاهش دهد.
وزیر دارایی گرجستان پیش از این اعلام کرده بود که کاخ ریاست جمهوری ممکن است به یک هتل توریستی تبدیل شود تا برای کشور درآمدزا هم باشد.
نخست وزیر گرجستان روز پنج شنبه 11آبان از ساآکاشویلی خواست تا کاخ ریاست جمهوری را ترک کند و در یکی از طبقات ساختمان دولت سکنی گزیند. وی وعده داد که خود نیز در آینده هرگز قصد ندارد از این کاخ استفاده کند.

کاهش صلاحیتهای رئیس جمهور

رویای گرجی بررسی  طرح تحت نظارت گرفتن  اداره محافظت خصوصی دولتی توسط نخست وزیری و عدم نظارت رئیس جمهور برآن را دردستور کار قرارداد.گفته شد در دنیا فقط در 4 کشوراداره موردنظر زیر نظر رئیس جمهور است: قرقیزستان ،ملداوی ،اذربایجان    وارمنستان .(10) لازم به ذکراست که این اداره مسولیت تامین امنیت اشخاص واماکن دولتی را برعهده دارد.

خودداری ایوانیشویلی  از ملاقات با ساکاشویلی

پیشنهاد ساکاشویلی برای مذاکره دو طرف درراستای مرتفع نمودن اختلافات شخصی با ایوانشویلی و حرکت هماهنگ در مسیر حل مشکلات گرجستان از سوی نخست وزیر جدید رد شد . ایوانیشویلی گفت : او این دیدار را ضروری نمی داند اگر هم نیاز باشد مشکلی وجودندارد تا برای حل آن این دیدار صورت گیرد.

ساکا شویلی همچنین  گفت آماده است اختیار وصلاحیتهای خود بعنوان رئیس جمهور درمورد نظارت بر امورداخلی کشور را به دولت جدید بسپارد.(11)

جمع آوری امضاء برای استعفای ساکاشویلی

بابتکار نهاد غیرحکومتی همبستگی برای دفاع از حقوق بشربمنظور درخواست از رئیس جمهور گرجستان  نسبت به جمع آوری امضاء اقداماتی شروع شد.ائتلاف  رویای گرجی قبل وبعد ازانتخابات پارلمانی  خواستار استعفای ساکاشویلی شده است.(12)

تاکید مجدد بر ترک کاخ ریاست جمهوری

ایوانشویلی نخست  وزیر دو ماهه گرجستان  به میکائیل ساکاشویلی  رئیس جمهور این کشور پیشنهاد کرد بمنظور صرفه جوئی درهزینه ها کاخ ریاست جمهوری را ترک و در محل ساختمان دولت به وظایف عمل نماید.وی تاکید کرد از ساختمان ریاست جمهوری می توان درراستای درآمدزائی با کاربری هتل  یا دیگر موارد استفاده نمود.(13)

قطع برق بیرون کاخ ریاست جمهوری

به دستور نخست وزیری درراستای صرفه جوئی در مصرف انرژی و کاهش هزینه دستگاههای دولتی  بمنظور ایجاد شرایط برای رفاه مردم برق محوطه کاخ ریاست جمهوری گرجستان قطع شد.(14)

 تاکید بربازجوئی از مقامات عا لیرتبه گرجی

آرچیل کوبیلاشویلی دادستان کل گرجستان  در مورد ضرورت بازجوئی از ساکاشویلی رئیس جمهور  ،مرابیشویلی نخست وزیر قبلی و معاون پارلمان گئورکی بارامیدزه درمورد قتل زوراب زوانیان  نخست وزیر گرجستان درسال 2005 تاکید نمود.

شورادنادزه رئیس جمهور سابق نیز درمصاحبه با روزنامه گرجی آساوال-داساوالی گفت: بنظر می رسد ساکاشویلی به نوعی درقتل ژوانیان دست داشته باشد چرا که ژوانیان  می توانست رقیبی جدی برای ساکاشویلی برای احرازپست ریاست جمهوری باشدوشانس زیادی برای دستیابی به این پست داشت.

برادر زوراب ژوانیان، گئورگی نیز گفت: ساکاشویلی شخصا رهبری به قتل رساندن بردارش را برعهده داشته است.وی افزود:رئیس جمهور گرجستان با مساعدت مرابیشویلی نخست وزیر و زوراب آدشویلی فراری و معاون مجلس بارامیدزه این قتل را انجام داده است. لازم به ذکراست که  اجساد  زوراب ژوانیان نخست وزیر وقت گرجستان و  رائول اوسوب اف معاون استاندار کومو کارتلی و هم حزبی ژوانیان سوم فوریه 2005در منزل وی در مرکز تفلیس کشف و اعلام گردید که به دلیل گاز گرفتگی فوت کرده اند.(16)

یک وزیر سابق گرجستان به اتهام سوء استفاده از قدرت بازداشت شد

"باچو آخالای"وزیر سابق امور داخلی گرجستان که پیشتر از سوی دادستانی کل این کشور احضار شده بود سه شنبه شب 16 آبان بازداشت شد.

بر اساس این گزارش، اتهام آخالای بر اساس ماده 332 از قانون کیفری گرجستان سوء استفاده از قدرت در دوران تصدی وی به عنوان وزیر دفاع گرجستان عنوان شده است. بازداشت آخالای با حضور دادستان نیروهای ویژه انجام شد(17).

 بازداشت 11 مقام وزارت کشور گرجستان

دادستانی گرجستان روز جمعه26آبان  از بازداشت یازده مقام ارشد وزارت کشور و نیز معاون شهردار تفلیس به اتهام جاسوسی اینترنتی از رهبران گروه های مخالف دولت در جریان انتخابات پارلمانی این کشور خبر داد.

آرچیل کیبیلاشویلی دادستان کل گرجستان گفت شوتا خیزانیشویلی معاون سابق وزیر کشور و معاون کنونی شهردار تفلیس، از هم پیمانان میخائیل ساکاشویلی رئیس جمهور، به همراه یازده مقام دیگر پلیس متهم است که با استفاده از بدافزارهای رایانه ای از رهبران گروه های مخالف جاسوسی کرده است.پیش از این نیز دولت جدید گرجستان، وزیر دفاع سابق و نیز فرمانده ستاد مشترک ارتش را به اتهام سوء استفاده از قدرت بازداشت کرده بود.دادستان کل گرجستان گفت: این افراد با استفاده از بدافزارهای رایانه ای به رایانه شخصی رهبران احزاب سیاسی مخالف ساکاشویلی دسترسی پیدا کردند.بیدینا ایوانیشویلی وعده داده بود با همه مقامات سابق که متهم به سوء استفاده از قدرت هستند به صورت جدی برخورد کند.(18)

واکنش مقامات ناتو واتحادیه اروپا در برابر بازداشت مقامات پیشین گرجی

راسموسن درباره بازداشت های اخیر در گرجستان ابراز نگرانی کرد

دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو روز دوشنبه 22آبان91  درباره بازداشت مخالفان دولت جدید گرجستان ابراز نگرانی کرد و از مقامات این کشور خواست از دخالت دادن امور سیاسی در محاکمه افراد جلوگیری کنند.آندرس فوگ راسموسن در نشست مجمع پارلمانی ناتو در پراگ گفت : من به شدت درباره اتفاقات اخیر از زمان انتخابات (گرجستان) به ویژه بازداشت مخالفان سیاسی دولت این کشور نگران هستم. دبیر کل ناتو افزود : وظیفه رسیدگی به این پرونده ها بر عهده نظام حقوقی و قضائی گرجستان قرار دارد. البته این نکته نیز اهمیت دارد که مداخلات سیاسی به این قبیل محاکمات آسیب نرساند. ما با دقت کامل، همه این رویدادها را پیگیری خواهیم کرد.(   دادگاهی در گرجستان روز جمعه 19آبان دستور داد وزیر دفاع سابق این کشور در بازداشت باقی بماند ولی با آزادی دو فرمانده نظامی این کشور که به سوء استفاده از قدرت متهم هستند موافقت کرد.(19)

اتحادیه اروپا از گرجستان خواست مسیر دموکراسی را ادامه دهد

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت گرجستان باید در مسیر حفظ حاکمیت قانون ، صلح و اصول دموکراسی اروپایی باقی بماند.مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت گرجستان باید در مسیر حفظ حاکمیت قانون ، صلح و اصول دموکراسی اروپایی باقی بماند.کاترین اشتون که پیش از سفر به آسیای مرکزی در گرجستان توقفی کوتاه داشت به خبرنگاران گفت برای تشویق سران این کشور به سبب نقش آنها در انتخابات پارلمانی اخیر به گرجستان آمده است.وی گفت : من برای دلگرمی رئیس جمهور و نخست وزیر به گرجستان آمده ام ؛ این انتخابات ، موفقیت بزرگی است. او همچنین گفت رئیس جمهور گرجستان باید در مسیری روشن و آزادانه گام بردارد.( 20)

انتقاد شواردنادزه از ارزیابی دبیرکل ناتو نسبت به اوضاع گرجستان

ادوارد شواردنادزه رئیس جمهوری سابق گرجستان ارزیابی دبیرکل ناتو از دستگیری های اخیر در تفلیس را «توهین آمیز» نامید و گفت: برخی مقامات غربی از انتخاب ملت گرجستان و تغییرات رخ داده در این کشور بسیار دلسرد شده اند.

وی روز دوشنبه 29 آبان 91 در مصاحبه ای اعلام کرد، چند روز قبل زمانی که ارزیابی "آندرس فوگ راسموسن" دبیرکل ناتو در خصوص دستگیری های اخیر در تفلیس را شنید، احساس کرد که براستی مورد توهین قرار گرفته است.

شواردنادزه در تفسیر سخنان دبیرکل ناتو در این خصوص که این دستگیری ها ممکن است انگیزه سیاسی داشته باشند، گفت: بسیاری در غرب از این مسئله که انتظار داشتند "میخائیل ساآکاشویلی" همچنان در گرجستان بر سر قدرت باقی بماند و این مسئله به واقعیت نپیوست، بسیار دلسرد شدند. در حالی که بسیاری از سیاستمداران غربی همچنان حاضر به حمایت از ساآکاشویلی بودند، این مردم گرجستان بودند که سرنوشت کشور را تعیین کرده و از مخالفان دولت حمایت کردند.

شواردنادزه یادآور شد : این مسئله باید درسی برای "بیدزینا ایوانیشویلی" نخست وزیر کنونی گرجستان قرار گیرد که تنها می تواند به ملت خویش اعتماد کند و نه قدرت های غربی.او افزود: متاسفانه، نه دبیر کل ناتو و نه دیگر سیاستمداران غربی نسبت به آنچه دولت قبلی گرجستان انجام می داد که «تنها برای این کشور فاجعه به همراه داشت»، انتقادی نمی کردند.

آخرین وزیر امورخارجه شوروی سابق گفت: تاریخ دستگیری های سیاسی صورت گرفته در زمانی که ساآکاشویلی به قدرت رسیده را بیاد نمی آورد؟ در آن زمان دوستان اروپایی ما کجا بودند که انتقاد کنند؟ اکنون ملت گرجستان ارزیابی دبیر کل ناتو در مورد اوضاع کنونی کشور را قبول ندارد.

شواردنادزه ضمن اشاره به اینکه موضع گیری آمریکا نسبت به آنچه در گرجستان جریان دارد، اصولی و بر اساس واقعیات است، یادآور شد: البته دبیر کل ناتو هم بعد از دیدار با ایوانیشویلی، ارزیابی خود را نرمتر کرد.

رئیس جمهوری سابق گرجستان افزود: ساآکاشویلی در سفر اخیر خود به بروکسل از این صحبت کرد که در گرجستان دو قدرت وجود دارد. این سخنان بسیار خطرناک است. دوستان اروپایی ما باید به این مسئله توجه داشته باشند. وجود دو قدرت در هر کشوری، باعث نابودی آن می شود.(21)

واکنش حزب جنبش متحدملی دربرابر اقدامات رویای گرجی

 انتقاد رئیس جمهوری گرجستان از اتهام وارد شده به نخست وزیر پیشین این کشور

ساکاشویلی درباره اقدام وزارت کشور گرجستان مبنی بر وارد کردن اتهام به نخست وزیر پیشین این کشور ابراز نگرانی کرد.

رئیس جمهوری گرجستان روز یکشنبه12 آذر  در پیامی، از اقدام وزارت کشور در متهم کردن وانو مرابیشویلی نخست وزیر و وزیر کشور پیشین گرجستان به استفاده از گذرنامه جعلی به شدت انتقاد کرد.

مرابیشویلی متهم است که با استفاده از گذرنامه جعلی در قالب یک هیات به نمایندگی از رئیس جمهوری گرجستان از مرز این کشور عبور کرده است.(22)

انتقاد مقام پیشین گرجی از رفتار مامور عالیرتبه جدید گرجی
نخست وزیر قبلی از رفتار رئیس جدید ستاد مشترک نیروهای مسلح گئورکی کالاندادزه به دلیل بازداشت یک افسر گرجی در ساعت 3 نیمه شب در نخست وزیری شدشدا انتقاد کرد و رفتار وی به رفتار ک.گ .ب دوران شوروی سابق تشبیه نمود .به دنبال این اعتراض ،کالاندادزه و فرملنده بریگاد چهارم زوراب شاماتاوا توسط وزیر دفاع احضار و   7 نوامبر بازداشت شدند.(23)

تهدید حزب حاکم توسط حزب جنبش متحد

حزب جنبش متحد برهبری  ساکاشویلی رئیس جمهور گرجستان  از محدویتهای ایجاد شده در تلویزیون اجتماعی و بازداشت مقامات  دولت قبلی  بشدت انتقاد کرد. این حزب  خواستار باز کردن فضا وآزادی بازداشت شدگان  شد و پارلمان را به بایکوت تهید نمود.این درحالیست که رئیس جمهور می تواند پارلمان را منحل نماید .و حزب پیروز به دلیل  نداشتن  اکثریت مطلق پارلمان از اختیار تغییر قانون اساسی برخودارنیست. (24)

احتمال ازدست دادن پست نخست وزیری توسط ایوانیشویلی

برخی رسانه های گرجستا ن اعلام کردند اگر ایوانشویلی از تابعیت فرانسوی خود امتناع نکند پست نخست وزیری را ازدست خواهدداد. براساس قانون اساسی گرجستان  تبعه غیرگرجی یا دو تابعیتی نمی تواند پست دولتی احراز نماید.(15)

گرجستان در ردیف نهم مبارزه با ارتشاء

 در گزارش بانک جهانی و سازمان ارزیابی  رشوه خواری مالی بین المللی(آی.اف.سی) گرجستان در جایگاه نهم قرارگرفته است. دراین گزارش ارمنستان در ردیف 32 وآذربایجان درردیف 67 قرارگرفته است.مقام اول همچون شش سال گذشته به سنگاپور اختصتص یافته است.(25)

کناره گیری ایوانیشویلی پس از یکسال ونیم از عرصه اجرائی سیاست

همزمان با برخوردهای سیاسی و پوپولیستی ائتلاف رویای گرجی با رئیس جمهور وتیم او ،رهبر این ائتلاف ونخست وزیر گرجستان درحرکتی ژستی سیاسی را ازخود به نمایش گذاشت وی  در مصاحبه با رسانه های گرجی  اعلام کرد پس از یکسال ونیم از عزصه سیاست اجرائی جدا و به جامعه مدنی گرجستان بعنوان عضو فعال  خواهد پیوست وضمن عدم ترک گرجستان به روند اجرائی از پشت صحنه کمک ونظارت خواهد کرد تا وعده های انتخاباتی ائتلا ف آرزوی گرجستان عملی شود و از این طریق به مسئولیتی که برعهده گرفته است عمل خواهدکرد.(26)

باید منتظر ماند ودید که آیا ایشان به وعده خود عمل خواهد نمود یا نفس وی مانع از کنارکشیدن از قدرت خواهدشد.هرچند محتمل است به دلیل بروز نارضایتیها درگرجستان وی تا پیش از یکسال آینده مجبور به ترک پست نخست وزیری گردد.زیرا در حالی که نظرسنجی های پیش از انتخابات اخیر پارلمانی نشان دادند که بی کاری و عدم اشتغال مهمترین نگرانی مردم گرجستان است ،اکنون کشور با معضل جدیدی نیز روبرو شده است: اعتصابات کارگری برای افزایش دستمزد،اعتصاب معدنچیان در غرب گرجستان و بتازگی تهدید  کارگران شرکت راه آهن گرجستان به اعتصاب نشانه هائی از عدم رضایت طبقات مختلف مردم گرجستان از دولت این کشور است..میتوان گفت از بعد از اعلام نتایج انتخابات تاکنون همه روزه کشور شاهد اعتصاب بوده است.کارگران اسکله بندری پوتی ، کارگران کارخانه آب معدنی  بورجومی نیز از گروههایی بوده اند که در این مدت دست به اعتصاب زدند.دوهفته پیش نیزدامنه اعتصاب به اتوبوس های مسافربری در شهر تفلیس نیز رسید.از رفت و آمد اتوبوس های زرد رنگ در شهر تفلیس خبری نبودو گفته میشود رانندگان برای افزایش دستمزد و بهبود شرایط کار دست به اعتصاب زده اند.بطور کلی طبقه کارگر در گرجستان در شرایط بسیار دشواری زندگی را به سر میرساند. پایین بودن دستمزد، فقدان بیمه بیکاری و تامین اجتماعی، نداشتن ساعت کاری مطابق با قوانین بین المللی کار از جمله عواملی هستند که قشر کارگر را بصورت یک گروه بالقوه معترض نسبت به شرایط اجتماعی در آورده است.

ممکن است در انتخابات اخیر بسیاری از کارگران فرصت سازماندهی و ایجاد شبکه های اجتماعی را بدست آورده باشند. بعید است دولت کنونی گرجستان بتواند در کوتاه مدت نیازهای کارگران را برآورده سازد.(27)
اخیرا شعار میشا (ساکاشویلی ) مارا ببخش بردیوارهای تفلیس خودنمائی می کند.  خوش بینی مردم به رویای گرجی  درحال تبدیل شدن به  بدبینی  است. به مرور رای دهندگان به ائتلاف آرزوی گرجستان نسبت به وعده های دولت جدید اعتماد خودرا ازدست می هند. درکمتر ازدوماه که از روی کارآمدن دولت جدید سپری می شود مقاله های  منتقدانه علیه فعالیت  این  دولت  در رسانه ها ی گروهیدرج می شود. همچنین درشبکه های اجتماعی صحبت از احتمال انحلال پارلمان توسط ساکاشویلی رئیس جمهور گرجستان  میشود. گروههای حامی ساکاشویلی توسط اهالی تفلیس  در حال شکل گیریست.گروههای از مردم از اینکه باابن تصور که حزب حاکم  (جنبش متحد ساکاشویلی ) پیروز خواهدشد ،درانتخابات شرکت نکرده اند پشیمان هستند. گروههای دیگری از مردم  هم به این نتیجه رسیده اند که فریب ایوانیشویلی رهبر ائتلاف رویای گرجستان را خورده اند که در تبلیغات انتخابات پارلمانی  اعلام کرده بود  در صورت پیروزی وتشکیل دولت ،حقوق کارمندان وبازنشستگان را افزایش خواهد داد با توجه به شرایط پیش آمده احتمال طرح  انتقادات شدید ساکاشویلی از دولت جدید در حال افزایش است.درصورت ادامه شرایط کنونی  زمان به زیان ایوانیشویلی سپری خواهدشد.(28)

تحلیل

با بررسی تحولات گرجستان در طول یک دهه اخیر و کنش وواکنشهای سیاستمداران ،مقامات و رهبران احزاب دراین کشور می توان به نتایج ذیل دست یافت:

پیروزی ائتلاف گرجی درانتخابات اخیر پارلمانی  که منجر به تشکیل دولت توسط این ائتلاف گردید نتیجه منطقی پیروزی انقلاب رز درایل 2003 بود.مگر نه این است که این انتخابات به دست دولت برآمده از انقلاب رز بصورت سالم وشفاف برگزارشد واعتراضی را درپی نداشت.

بنظر می رسد رهبر ائتلاف رویای گرجستان با رویکردی قدرناشناسانه با ساکاشویلی رهبر انقلاب رز مواجه می شود و با انجام اقداماتی ناشنایانه وپوپولیستی هم وغم خود وتیمش را مصروف مچ گیریهای مقامات دولت قبلی می نماید و از پرداختن به مسائل اساسی مردم گرجستان که همانا معیشت آنان است باز می ماند وازاین طریق فرصت اثبات کارآمدی خودرا از کف می دهد و زمینه های پشیمانی رای دهندگان خود و گرجیها  را فراهم می آورد.

به هرحال هردولتی کمی وکاستیهائی دارد رسیدگی به این موارد باید در فرصتی مناسب وبا طمانینه وآگاهی بخشی عمومی و به مرور و به دور از التهابات سیاسی صورت گیرد نه بدینگونه که فرصتها را بسوزاند و بر التهابات بیفزاید.

رفتار ساکاشویلی دربرابر اقدامات ائتلاف رویای گرجی بسیار منطقی و دیپلماتیک بوده وبنظر می رسد در صورت استمرار رفتارهای دوطرف و شرایط  کنونی در آینده پیروزی از آن جنبش متحدکلی خواهدبود.

از آنجا که ائتلاف رویای گرجی با مشارکت 6 حزب تشکیل یافته ایجاد شکاف دراین ائتلاف را نباید بعید پنداشت.جنبش متحد ملی دارای 65 کراسی درپارلمان است وتنها 20 کرسی از ائتلاف رویای گرجی کمتر دارد این احتمال که یک یا چند حزب از ائتلاف رویای گرجستان منفک وبه جنبش متحد ملی ملحق شود را نیز نباید غیر محتمل دانست.

در رویکردهای سیاست خارجی براساس مواضعی که مقامات رویای گرجستان اتخاذ نموده اند می توان گفت که در استراتژی با جنبش متحد ملی تفاوت قابل توجهی ندارند ولی بنطر می رسد درتاکتیکها برخی تفاوتها وجوداشته باشد .همانگونه که پیشتر گفته شد در بخشهای بعدی این نوشتار به مسائل سیاست خارجی گرجستان و مقایسه شرایط کنونی با اوضاع قبلی خواهیم پرداخت.

زیرنویسها:

(1)خبرگزاری فارس -15مهر1391

(2)خبرگزاری فارس 29مهر1391

(3)باشگاه خبرنگاران 30مهر 1391

21.10.2012(4)روزنامه اینترنتی آذری قفقاز اینفو

 (5) خبرگزاری فارس 26مهر 1391

(6)خبرگزاری فارس 17مهر 1391
(7)فارس به نقل از روزنامه <وزگلاد> 2آبان 1391

(8)روزنامه اینترنتی آذری قفقاز اینفو23.10.2012

(9)فارس به نقل از روزنامه «وزگلاد»5آبان 1391

07.12.2012(10)قفقازاینفو

(11)قفقازاینفو فایننشال تایمز10.12.2012

13.11.2012(12)قفقازاینفو

(13)قفقاز اینفو02.12.2012

(14)قفقاز اینفو06.11.2012

(15)قفقاز اینفو10.12.2012

(16)قفقازاینفو05.11.2012

(17)خبرگزاری ترند آذربایجان  17 آبان 91

(18)واحدمرکزی خبر27آبان1391

(19)خبرگزاری رویترز23آبان1391

(20)خبرگزاری شین هوا چین 7آذر1391

(21)خبرگزاری فارس 30 آبان1391

(22)خبرگزاری آریا 13آذر1391

(23)روزنامه اینترنتی آذری قفقازاینفو 08.11.2012

(24)قفقاز اینفو08.12.2012

23.10.2012 (25)روزنامه اینترنتی آذری قففازاینفو

(26)روزنامه ایترنتی آذری قفقازاینفو24اکتبر2012

(27)خبرگزاری آران22آبان 1391

11.11.2012 (28)شبکه ا.ان.اس آذربایجان

کلید واژه ها: گرجستان ساکاشویلی افشار سليماني انقلاب رز، رویای گرجی - تعامل یا تقابل


نظر شما :