به دنبال پیروزی حزب رقیب ساکاشویلی در گرجستان

متحدی که از دست آمریکا رفت

۱۳ مهر ۱۳۹۱ | ۰۱:۵۹ کد : ۱۹۰۷۵۴۸ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
دکتر حسن بهشتی‌پور، کارشناس و تحلیگر مسائل روسیه و قفقاز،در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی تاثیر پیروزی حزب مقابل جنبش متحد ملی را در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی مورد بررسی قرار داده است
متحدی که از دست آمریکا رفت

دیپلماسی ایرانی: مردم گرجستان روز دوشنبه دهم مهر ماه 1391(اول اکتبر2012) برای شرکت در انتخابات پارلمانی به پای صندوق های رای رفتند. این رای گیری که صحنه رقابت حزب حاکم و ائتلافی از مخالفان گرجستان بود، به پیروزی ائتلاف موسوم به «رویای گرجی» انجامید .

"جنبش متحد ملی" حزب حاکم به رهبری میخائیل ساکاشویلی رئیس جمهوری گرجستان ، هم اکنون ١١٩ کرسی از ١٥۰ کرسی پارلمان گرجستان را در دست دارد. این حزب در انتخابات روز دوشنبه به شدت موقعیت خود رااز دست داد. به طوریکه مجبور است برای چهار سال دیگر به عنوان حزب اقلیت در پارلمان فعالیت کند. حضور نسبتا گسترده مردم درپای صندوق های رای فضای رقابتی بیشتری را نسبت به انتخابات گذشته به نمایش گذاشت .از آن مهم تراینکه نظارت بیش ازشصت هزار ناظر داخلی و خارجی بر انتخاباتی که نتایج آن برخلاف انتظار حزب حاکم به نفع مخالفان دولت اعلام شد و از سوی دیگر پذیرش شکست از سوی دولت نیز بیانگر این واقعیت است که گرجستان گام های خود را به سوی مردم سالاری محکم تر و با هزینه های کمتری بر می دارد.

 تاثیر شکست حزب جبهه ملی متحد گرجستان درسطح داخلی:

مهم ترین موضوع قابل توجه این است که برای اولین بار پس از استقلال گرجستان انتقال قدرت به شکل مسالمت آمیز انجام می شود، به معنای دیگر از طریق دمرکراسی این روند شکل می گیرد. به دلیل آنکه در دور ه ای که گرجستان مستقل شد زویاد گامساخوردیا رئیس جمهوری جدید در درگیری خونینی کشته شد و پس از وی ادوارد شواردنادزه به قدرت رسید که شواردنادزه نیز در انقلاب رنگی سرنگون شد.

ساکاشویلی رئیس جمهوری فعلی نیز برای اولین بار قصد داشت تا در انتخابات مسالمت آمیز پارلمانی یکی از دو حزب حاکم و حزب رقیب در رقابتی سالم به قدرت برسند. به دلیل آنکه در اصلاحات قانون اساسی انجام شده نظام گرجستان یک نظام ریاست پارلمانی است تا جمهوری ریاستی. یعنی یک جمهوری ریاستی داریم و یک جمهوری پارلمانی که در گرجستان نخست وزیر قدرت اول خواهد بود.

.تاثیر این مساله در داخل گرجستان این است که گردش آزاد نخبگان انجام می شود، بدون آنکه به درگیری و خشونت منجر شده باشد

ساکاشویلی دوره اش به سرآمده بود و دیگر نمی توانست صرفا با سر دادن شعارهای ضد روسی برای حزب تحت رهبری اش مشروعیت کسب کند. به همین دلیل افشای ماجرای فیلم شکنجه زندانیان در یکی از زندان های گرجستان، تنها بهانه ای شد تا مخالفان ساکاشویلی بتوانند بستر تبلیغاتی علیه دولت را با برگزاری تظاهرات چند ده هزار نفری در آستانه انتخابات بوجود آورند.

در سطح منطقه ای:

باید اذعان داشت که این انتخابات تاثیر تعیین کننده ای در روابط گرجستان و روسیه خواهد داشت. به دلیل آنکه بیدزینا ایوانیشویلی که پیروز میدان انتخابات بوده است با روسیه روابط نزدیکی دارد. در نتیجه این انتظار می رود که روابط گرجستان و روسیه در آینده نزدیک از این وضعیت فعلی که بیشتر روابط خصمانه است تبدیل به روابط دوستانه شود. به معنای دیگر باید روابط مسکو تفلیس به سمت بهبود مناسبات پیش رود.

تاثیر دیگر این انتخابات بر تعیین تکلیف اوستیای جنوبی و آبخازیا دو جمهوری جدایی طلب از گرجستان است، به دلیل آنکه با این دو جمهوری با کمک روسیه استقلال خود را اعلام کردند. اما گرجستان همچنان امید دارد تا این دو جمهوری را به خاک خود بازگرداند. شاید بهبود مناسبات روسیه و گرجستان بر تعیین تکلیف آینده این دو تاثیرگذار باشد.

از سوی دیگر مناسبات اقتصادی گرجستان با کشورهای منطقه و در بهبود مناسبات آنها تاثیر خواهد داشت. از جمله این کشورها می توان ترکیه، ایران و روسیه رانام برد که انتظار می رود، روابط گسترده تری برقرار شود.

در سطح بین المللی:

موضوع عضویت گرجستان در اتحادیه اروپا با قوت و جدیت بیشتری دنبال خواهد شد، به دلیل آنکه ترکیب ائتلاف حزب رویای گرجی دارای طیف های متعددی هستند که خواستار گسترش مناسبات با اتحادیه اروپا هستند. بنابراین انتظار می رود که علاوه بر بهبود مناسبات با روسیه روابط با اتحادیه اروپا نیز گسترش بیشتری پیدا کند. اما مساله عضویت گرجستان در ناتو یکی از مهم ترین موضوعاتی است که باید دید بیدزینا ایوانیشویلی همانند ساکاشویلی به دنبال عضویت گرجستان در ناتو خواهد بود یا خیر. از آن رو که اگر بنابر این شود که روابط با روسیه بهبود پیدا کند، این ائتلاف نباید به دنبال عضویت گرجستان در ناتو باشد. چراکه این امر موجب تحریک بیشتر روسیه و یا ایجاد اختلاف بیشتر میان آنها خواهد شد.بنابراین انتظار می رود موضوع عضویت گرجستان در ناتو حداقل به شکل موقتی نیز کنار گذاشته شود.

در رابطه با امریکا نیز به نظر می رسد بازنده اصلی این انتخابات امریکا بوده است، به دلیل آنکه مهم ترین متحد استراتژیک آن در منطقه قفقاز جنوبی در این انتخابات شکست خورده است. حزب جبهه ملی متحد و شخص ساکاشویلی اینگونه طراحی کرده بود که پس از سال ۲۰۱۳ می تواند خود را دوباره کاندیدای ریاست جمهوری کند و به عنوان نخست وزیر که قدرت بیشتری هم پیدا کرده، نقش آفرینی کند. اما هم اکنون با شکست این حزب در انتخابات پارلمانی عملا برای چهار سال آینده این فرد نمی توان چنین موقعیتی را متصور بود.

بنابراین می توان نتیجه گرفت مردم گرجستان با رای خود درانتخابات روز دوشنبه پیام ویژه ای هم برای کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری اکتبر سال 2013 داشتند که بی شک این پیام برای هواداران رابطه نزدیک با امریکا و اتحادیه اروپا بیشتر قابل توجه است، زیرا دولت آینده دیگر متحدی برای آنها در قفقاز جنوبی نخواهد بود و غرب نمی تواند از اهرم گرجستان برای فشار بر روسیه استفاده کند ./14

کلید واژه ها: گرجستان روسیه اتحادیه اروپا ساکاشویلی عضویت گرجستان در ناتو دکتر حسن بهشتی پور


نظر شما :