طرح عربستان براى عراق ناموفق است
ديپلماسى ايرانى: بعد از گذشت هفت ماه از انتخابات عراق و به نتيجه نرسيدن گروه هاى سياسى مختلف اين کشور براى تشکيل دولت، عربستان در حالى به احزاب سياسى عراق پيشنهاد کرده است که در اين کشور براى به نتيجه رساندن روند سياسى تشکيل دولت جمع شوند که در هفته هاى اخير نشانه هايى از توافق ميان آن ها براى تشکيل دولت به وجود آمده است. محمد فرازمند، سفير سابق ايران در بحرين، طرح عربستان براى تشکيل دولت در عراق را براى خوانندگان ديپلماسى ايرانى نقد کرده است.
گفتارى از محمد فرازمند،سفير سابق ايران در بحرين براى ديپلماسى ايرانى
کشورهاى همسايه عراق مى توانند نقش سازنده و مثبتى براى کمک به عراقى ها براى تشکيل دولت ايفا کنند، اما سازنده بودن اين نقش منوط به شرايطى است که پيشنهاد عربستان فاقد آن شرایط است.
اولا کشورى که صاحب ابتکار است، بايد سابقه خوبى در تحولات داخلى عراق داشته باشد. به اين معنا که در رقابت هاى داخلى احزاب عراقى بايد فاصله خود را به يک اندازه از آن ها تنظيم کرده باشد. ثانيا مواضع کشور صاحب طرح بايد نزديک به عدالت و واقعيت هاى سياسى عراق باشد و ثالثا ابتکار و طرح بايد در زمان و مکان مناسب انجام شده باشد.
عربستان طى ماه هاى منتهى به انتخابات و هفت ماه پس از انتخابات به شکل واضح و آشکارى از يک ليست خاص در داخل عراق حمايت کرده است. در عراق، عربستان متهم است که در شکل گيرى ائتلاف العراقيه نقش اصلى را ايفا کرده است. لذا عربستان، فاقد شرط بى طرفى است. از سوى ديگر حمايت عربستان از اين گروه، حمايت از اقليت در مقابل اکثريت است.
همگان مى دانند که ليست العراقيه على رغم به دست آوردن نود و يک کرسى، ائتلافى از گروه هاى اقليت است. اين ليست قطعا نمى تواند بزرگ ترين فراکسيون پارلمانى را شکل دهد و در نهايت نخست وزيرى که استحقاق قانونى بزرگ ترين فراکسيون پارلمانى است، نمى تواند به ليست العراقيه تعلق گيرد. لذا موضع گيرى عربستان در قبال تحولات عراق فاقد شرط دوم يعنى حمايت از عدالت و احترام به واقعيت هاى سياسى داخل عراق است.
آقاى علاوى به عنوان کانديداى نخست وزيرى ليست العراقيه و همين طور کانديداى مورد حمايت عربستان، يک شيعه سکولار است. چرا عربستان و ائتلاف العراقيه به دنبال نخست وزيرى آقاى علاوى هستند؟ به اين دليل که بر اساس يک توافق نانوشته نخست وزيرى در عراق حق شيعيان است. حال سوال اين جاست که آقاى علاوى که در راس يک ليست سنى نود و يک کرسى را کسب کرده است، مى تواند به عنوان نماينده اکثريت شيعيان پست نخست وزيرى را در اختيار بگيرد؟ پاسخ اين سوال قطعا منفى است .شکی نیست که آقاى علاوى نمايندگى اکثريت شيعيان را به عهده ندارد.
شرط سوم در ميانجى گرى ارائه طرح در زمان مناسب است. سوال اين جاست که عربستان چرا طى هفت ماه گذشته که گروه هاى عراقى سرگرم چانه زنى بوده اند، تحرکى از خود نشان نداده است و حال که عراقى ها گام هايى را جهت حل اختلافات خود برداشته اند و اميد مى رود که به زودى توفيق تشکيل دولت را داشته باشند، عربستان وارد ماجرا شده است.؟
پس از نوافق ليست دولت قانون و ائتلاف ملى و تشکيل يک فراکسيون با حداقل صد و چهل کرسى تحت عنوان اتحاد ملى، تعيين نخست وزيرى عراق به مرحله عملى خود بسيار نزديک تر شده بود. پيشنهاد عربستان احزاب عراقى را چند گام به عقب باز مى گرداند. در حال حاضر عراقى ها سرگرم مذاکره براى تعيين دو پست ديگر در ساختار سياسى اين کشور يعنى پست رياست جمهورى و پست رياست مجلس هستند.
در همين راستا، آقاى بارزانى پيشنهاد کرده است سران احزاب و سران ليست هاى برنده انتخابات، براى رايزنى نهايى در اربيل جمع شوند. اين پيشنهاد با واکنش مثبت گروه هاى عراقى مواجه شده است. طرح عربستان، پيشنهاد آقاى بارزانى را با مشکل روبه رو مى سازد. زيرا کسانى که از در اختيار گرفتن پست هاى سياسى در عراق خارج از استحقاق انتخاباتى خود نااميد شده بودند اکنون دوباره در مورد زياده خواهى خود اميدوار شده و از طرح ملک عبدالله حمايت کرده اند.
علاوه بر این مقامات سیاسی عربستان سعودی باید توضیح دهند که چرا هفت سال پس از سرنگونی صدام تاکنون اقدام به برقراری روابط دیپلماتیک با جکومت جدید عراق نکرده و سفارتخانه خود را در بغداد نگشوده اند و به عراقی ها اجازه نداده اند سفیر خود را به ریاض اعزام کنند؟آنها حتی به آقای نوری مالکی برای سفر به ریاض چراغ سبز نداده اند. با این رفتار غیر دوستانه و سر سختانه در مقابل دولت عراق چرا انتظار دارند طرح انها با استقبال عراقی ها مواجه شود.
از کشور بزرگى مثل عربستان انتظار مى رود که به جاى پيشنهاداتى که موجب پيچيده تر شدن اوضاع در عراق مى شود، واقعيت هاى صحنه سياسى عراق را پذيرفته و به نتيجه آراى مردم عراق احترام بگذارد. و ساختار سیاسی این کشور را به رسمیت بشناسند. با توجه به اين که کردها و ائتلاف ملى عراق طرح عربستان را مخل روند شکل گيرى دولت در اين کشور دانسته اند، بعيد است که پيشنهاد عربستان تحقق پيدا کند و اين کشور بتواند با جمع کردن سران گروه هاى سياسى در عربستان روند شکل گيرى دولت را تسريع کند. بالعکس به نظر مى رسد که اين پيشنهاد در جهت تعويق عمليات سياسى در عراق صورت گرفته باشد.
نظر شما :