دیدگاه سارکوزی و رویال و آینده سیاست خارجی فرانسه

دور اول انتخابات رياست جمهورى فرانسه در برخى مناطق ماوراء بحار فرانسه (مانند گوادالوپ) از روز شنبه 12 آوریل آغاز شده واز روز یکشنبه 22 اوریل در سراسر اين کشور برگزار مى‌شود.

در بين 12 نامزدى که دراين رقابت ها وجود دارند تنها چهارنفر يعنى نيکلاسارکوزى (از حزب حاکم اکثريت موسوم به او ام پ) خانم سگولن رويال (از حزب سوسياليست)، فرانسوا بيرو (از حزب راست ميانه او د اف) و ژان مارى لوپن ( از حزب راست افراطى جبهه ملى) بيش از ديگران درنتيجه ان انتخابات تاثيرگذارند.

در بين اين چهار نامزد نيز تقريبا نتيجه غالب نظرسنجى هايى که صورت گرفته حاکى است که نيکلا سارکوزى و خانم رويال دو نامزد محتمل پيروزى خواهند بود که به دور دوم راه مى يابند.

اما اين که برنامه‌هاى اين دو نامزد چه مى باشد و به ويژه در مورد ايران چه مواضعى دارند بايد گفت شاکله اصلى برنامه ها و شعارهاى انتخاباتى اين دو رقيب عموما معطوف به مسائل داخلى (بيکارى ،امنيت، افزايش نرخ رشد اقتصادى، اعمال تغييرات اساسى در سياست ها و ساختار کشور و ... ) بوده است.

با اين حال آن ها در برنامه‌هاى خود از موضوعات بين‌المللى نيز غافل نبوده و به ويژه با توجه به حساسيت برنامه هسته اى ايران در شرايطى که شوراى امنيت سازمان ملل متحد تحت فشار امريکا و برخى هم پيمانان اروپايى خود به تشديد فشار عليه ايران پرداخته ، مواضعى اتخاذ کرده‌اند.

شايد نخستين موضع گيرى در اين مورد را نيکلاسارکوزى، نامزد حزب او ام پ در زمانى که هنوز زمام امور وزارت کشور فرانسه را در اختيار داشت، گرفت. وى در يک مصاحبه تلويزيونى تصريح کرد مهمترين پرونده خارجى هر کسى که رئيس جمهورى فرانسه شود مساله ايران است.

سارکوزى علاوه بر اين مصاحبه در مناسبت هاى ديگر نيز ضمن تاکيد بر نقش فرانسه در کمک به تامين امنيت اسراييل، همواره اظهارات رئيس جمهورى ايران درمورد اسراییل همچنين برگزارى سمينار هولوکاست در ايران را محکوم، نقش ايران در لبنان را مورد انتقاد قرار داده و حتى ايران را به مشارکت در تروريسم در منطقه متهم کرده است.

اما در خصوص برنامه هسته اى ايران وى هرگونه تلاش ايران را براى آنچه دستيابى ايران به سلاح اتمى مى خواند، به شدت محکوم کرده است. با اين حال وى با اين که ايران بتواند از انرژى هسته اى صلح آميز طبق معاهده ان پى تى و تحت نظارت شديد آژانس بين المللى انرژى اتمى استفاده کند، مخالفت نکرده و آن را حق ايران مى داند و تنها خواستار نظارت شديد براى جلوگيرى از انحراف برنامه هاى هسته اى ايران به سمت برنامه هاى نظامى است.

اما خانم رويال که مهمترين نامزد بخت دار جناح چپ در اين انتخابات مى باشد، در دو سفر خارجى که در اواخر سال گذشته به منطقه خاورميانه (لبنان و اسراییل) انجام داد نشان داد که از ضعف نگاه و شناخت مسائل بين المللى رنج مى برد. موضع گيرى‌هاى متناقض در اين سفر (مانند محکوم کردن پروازهاى هواپيماهاى اسراييلى بر فراز لبنان در مقر نيروهاى يونيفيل و تغيير موضع وى در تل آويو يا ملاقات با نمايندگان حزب الله در پارلمان لبنان و محکوم کردن اظهارات نماينده اين گروه در تل آويو) موجب شد تحليلگران و ناظران سياسى مهمترين نقيصه خانم رويال را ضعف وى در مسائل بين‌المللى ذکر کنند.

وى نيز همچون بسيارى از نامزدهاى ديگر در خصوص اظهارات رئيس جمهورى ايران، و برگزارى سمينار هولوکاست مواضعى بسيار تند داشته و او نيز ايران را به همکارى با تروريست‌ها متهم کرده است. اما نقطه تمايز وى با ديگر کانديداها در مورد مساله هسته اى ايران است.

خانم رويال در خصوص برنامه هسته‌اى ايران بدون توجه به مواضع رسمى فرانسه حتى از ديگر کشورهايى که امروز خود از مخالفان برنامه هسته‌اى ايران هستند، پا را فراتر گذاشته و برخلاف ديگر کانديداها موضع بديعى اتخاذ کرده به گونه‌اى که با هر گونه برنامه هسته اى ايران مخالفت دارد و معتقد است که ايران حتى در زمينه صلح آميز نبايد فعاليت هسته اى داشته باشد.

اين موضع افراطى وى که بلافاصله با موضع گيرى رسمى وزارت امور خارجه فرانسه همراه بود، ديگر نامزدها را نيز به واکنش وا داشت به گونه اى که علاوه بر نامزد حزب رقيب، نيکلا سارکوزى که اين موضع گيرى را مغاير باروح ان پى تى دانست، ديگر نامزدهاى جناح چپ مانند خانم مارى ژرژ بوفه ، نامزد حزب کمونيست يا ژوزه بووه ، نامزد چپ ضد جهانى شدن نيز به موضع گيرى پرداختند و در اظهارات خود به صراحت برنامه هسته اى صلح آميز تحت نظارت آژانس بين المللى انرژى اتمى را حق ايران دانستند.

شايد بخشى از تفاوت نگاه سارکوزى با رقيب او در تجربه زياد وى باشد. سارکوزى که سياست را از سنين جوانى آغاز کرده است و زمانى جوانترين عضو شوراى شهر فرانسه بود، تاکنون مشاغل مهمى چون نفر دوم هيات دولت و داشتن تجربه دو دوره وزارت کشور، يک دوره وزارت امور اقتصادى، رئيس شوراى يکى از مهمترين مناطق حومه پاريس، نمايندگى مجلس، رياست حزب مهمى چون او ام پ را دارد و در بعد بين المللى نيز ارتباط و اطلاعات وسيعى دارد و از وجود مشاوران مجرب بهره مند است.

اين درحالى است که خانم رويال به جز رياست شوراى منطقه اى در بعد مشاغل دولتى تنها در زمان فرانسوا متيران، رئيس جمهورى اسبق فرانسه، وزيرمشاور در امور خانواده بود که وازتخانه چندان مهمى نيست.

با اين حال بسيارى از ناظران دليل مواضع افراطى خانم رويال را عليه ايران، تلاش وى براى جلب حمايت محافل يهودى مى دانند و به عنوان نمونه به حضورغيرمترقبه و بدون دعوت وى در بيست و دومين مهمانى شام شوراى نمايندگى سازمان هاى يهودى دراواخر سال گذشته اشاره دارند و معتقدند که وى غالب موضع گيرى هاى خود در مورد ايران را با اين ملاحظه انجام مى دهد.

هر چند در آخرين موضع گيرى ها پيش از اتمام مهلت قانونى تبليغات، خانم رويال کوشيد با تعديل برخى نظرات خود در اين زمينه بر اين نقيصه سرپوش گذارد، کارشناسان می گویند  که در صورت موفقيت وى در اين انتخابات، وی در مسائل بين المللى ضعیف ظاهر خواهد شد.