«حمایت از حقوق زنان در مخاصمات مسلحانه بین‌المللی»

دیپلماسی ایرانی: کتاب «حمایت از حقوق زنان در مخاصمات مسلحانه بین المللی» نوشتۀ دکتر محمدمهدی سیدناصری و ابراهیم مشهدی است و گروه انتشاراتی ذکر آن را منتشر کرده است. این کتاب نه‌تنها به تقویت دانش حقوقی مخاطبان کمک می‌کند، بلکه با تأکید بر اهمیت ایجاد سازوکارهای مؤثر، راه را برای کاهش خشونت و نقض حقوق زنان در جنگ‌ها و منازعات آینده هموار می‌کند.

زنان در طول تاریخ، همواره از قربانیان اصلی جنگ‌ها و مخاصمات مسلحانه بوده‌اند. این واقعیت که آنان نقشی محدود در آغاز یا تداوم جنگ‌ها ایفا می‌کنند، مانع از آن نشده است که بیشترین آسیب‌ها، اعم از جسمی، روحی و اجتماعی، متوجه آنان شود. در بسیاری از موارد، زنان هدف اعمال خشونت‌آمیز وحشیانه، تجاوز جنسی، آوارگی و دیگر اشکال نقض حقوق بشر قرار گرفته‌اند. بااین‌وجود، حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بشر در تلاش بوده‌اند تا از این قشر آسیب‌پذیر در برابر اثرات مخاصمات حمایت کنند.

کتاب حمایت از حقوق زنان در مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی، به بررسی یکی از مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین مسائل حقوق بشری و بشردوستانه در دوران معاصر می‌پردازد. این اثر تلاش می‌کند تا نقش و جایگاه زنان در مخاصمات مسلحانه و تأثیر این مخاصمات بر حقوق آنان را با رویکردی حقوقی و بین‌المللی تحلیل کند. این کتاب با ارائۀ تحلیل‌های حقوقی و تاریخی از وضعیت زنان در جنگ‌ها و مخاصمات مسلحانه، ابعاد مختلف این مسئله را مورد بررسی قرار می‌دهد. هدف اصلی آن، تبیین چارچوب‌های حقوقی موجود در حقوق بین‌الملل برای حمایت از زنان، شناسایی نقاط ضعف و قوت این چارچوب‌ها، و ارائۀ راهکارهایی برای تقویت سازوکارهای حمایتی است.

کتاب حمایت از حقوق زنان در مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی ابتدا به تبیین مبانی نظری و مفاهیم مرتبط با مخاصمات مسلحانه می‌پردازد و عناصر سازندۀ این مفهوم را شرح می‌دهد. در این راستا، نقش زنان و کودکان در جنگ‌ها و تأثیر این مخاصمات بر آنان مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بخش به‌ویژه به تحلیل اسناد بین‌المللی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه اختصاص دارد و نشان می‌دهد که چگونه اصول و قواعد این حوزه‌ها برای حفاظت از زنان تدوین شده‌اند.

یکی از بخش‌های برجستۀ کتاب حمایت از حقوق زنان در مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی، بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های میان حقوق بشر و حقوق بشردوستانه است که در فهم نحوۀ حمایت از زنان در شرایط مختلف، اهمیت ویژه‌ای دارد. همچنین به نقش سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد، دادگاه بین‌المللی کیفری و سازمان‌های غیردولتی در تضمین و اجرای حقوق بشردوستانه پرداخته می‌شود. کتاب به طور ویژه بر مسئلۀ خشونت جنسی در جنگ‌ها تمرکز دارد و این مسئله را از دو منظر حقوقی و عملی بررسی می‌کند. در این بخش، جرم‌انگاری خشونت جنسی در اساس‌نامۀ دادگاه کیفری بین‌المللی و تأثیر این اقدامات بر حقوق بشردوستانه بررسی می‌شود. کتاب حمایت از حقوق زنان در مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی در میان آثار مشابه، جایگاه خاصی دارد، زیرا نه‌تنها به تحلیل حقوقی مسائل می‌پردازد، بلکه با ارائۀ مثال‌ها و شواهد تاریخی، تصویر واقعی و ملموسی از نقض حقوق زنان در مخاصمات مسلحانه ارائه می‌دهد. تحلیل استانداردهای بین‌المللی و مقایسۀ آن‌ها با رویه‌های عملی در سطح جهانی، نشان‌دهندۀ تعهد نویسندگان به ارائۀ دیدگاهی جامع و کاربردی است.کتاب حمایت از حقوق زنان و کودکان از منظر حقوق بین الملل بشردوستانه با دیباچه‌ای از جناب آقای دکتر سیدباقر میرعباسی دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تهران با شمارگان ۵۰۰ نسخه و با قیمت ۷۹ هزار تومان در سال ۱۴۰۳ در چاپ چهارم آن توسط کتاب‌های متمم واحد حقوق و روابط بین‌الملل گروه انتشارات ذکر منتشر شده است.