بریکس، کابوسی برای هژمونی و دلار امریکا

نویسنده: اسماعیل فروغی روزنامه نگار، داستان نویس و مجری پیشین رادیو تلویزیون ملی افغانستان

دیپلماسی ایرانی: به زودی (از 22 تا 24 ماه آگوست سال 2023) بزرگترین و با اهمیت ترین اجلاس اتحادیه ی بریکس در شهر ژوهانسبورگ افریقای جنوبی برگزار خواهد شد. 

بریکس که مخفف حروف اول نام پنج کشور بنیانگذار این اتحادیه (برازیل، روسیه، هندوستان، چین و آفریقای جنوبی) است، در سال 2006 میلادی بنیاد گذاشته شده و اکنون می خواهد به بزرگترین و قوی ترین ائتلاف اقتصادی در برابر ائتلاف های آمریکا و غرب تبدیل شود. هم اکنون بریکس (تنها با همین پنج کشور) یک چهارم حصه ی خاک زمین را احتوا کرده و با جا دادن 3,23 میلیارد نفر نفوس در جغرافیای پهناورشان، بیش از چهل در‌صد جمعیت کل جهان را در بر گرفته است. و هم اکنون از میان این پنج قدرت نوظهور اقتصادی در جهان، چین بزرگترین بخش های اقتصاد، تجارت و صنعت جهان را در دست داشته و همراه با روسیه، برزیل و آفریقای جنوبی یک برسوم حصه تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داده اند. 

اعضای قدرتمند بریکس هیچ کدام هنوز به جنگ تحریم های امریکا علیه روسیه نپیوسته و با این سیاست فشار استراتژیک ایالات متحده ی آمریکا و استفاده ی ابزاری اش از ارز دلار شدیداً مخالفت ورزیده اند. 

بریکس می خواهد با ایجاد راهکارهای تازه ی مالی و تجاری، آینده ی توسعه در نقاط مختلف جهان را مصونیت بیشتر ببخشد. 

از قرار معلوم یکی از اهداف اصلی اجلاس پیش روی بریکس، جست وجوی راهکارهای عملی ایجاد یک ارز جدید به جای دلار امریکایی خواهد بود تا امریکا نتواند بیش از این از ارز دلار منحیث یک تهدید و یک سلاح کشنده علیه مخالفان استفاده کند. 

جذابیت ها و مولفه های زیاد اقتصادی سبب شده است تا بریکس با سرعت و قدرت بیشر وارد میدان رقابت های اقتصادی – تجاری جهان شود. و درست متکی به همین جذابیت هاست که تاکنون ده ها کشور از جمله عربستان سعودی، ایران، امارات متحد عربی، آرژانتین، مکزیک، ونزوئلا، بولیوی، ترکیه، مصر، الجزایر، بحرین، اندونیزی، مالیزی، بلاروس، سوریه، عراق و تعداد زیادی از کشورهای آسیایی، افریقایی و امریکای لاتین تقاضا دارند تا هر چه زودتر شامل این اتحادیه ی قدرتمند شوند. 

در اجلاس پیش روی بریکس که تاکنون امریکا و فرانسه در آن دعوت نشده اند، و رهبران 54 کشور آفریقا، از تمام اتحادیه ها و سازمان های معتبر بین المللی و از ده ها کشور آسیایی، اروپایی و امریکای جنوبی شرکت خواهند کرد تا با اهداف و نیات انسانی و صلح جویانه ی این اتحادیه ی اقتصادی جهانی که نه به یک قاره بلکه به تمام قاره های جهان مربوط می شود، بیشتر آشنایی حاصل کنند. 

به باور ناظران و کارشناسان معتبر جهان، اجلاس کنونی بریکس به نقطه ی عطفی در روابط تجاری – اقتصادی جهان تبدیل خواهد شد و قبل ازهمه کاخ لرزان نظام تک قطبی، کاخ هژمونی امریکا و دلار امریکایی را به لرزه در خواهد آورد. 

اجلاس افریقای جنوبی بریکس، بی گمان روند "دلارزدایی" در تجارت بین المللی را سرعت بیشتر خواهد بخشید و جایگاه دلار و هژمونی امریکا را تا منزله ی سقوط پایین خواهد آورد. طوری که معلوم است سوء استفاده ی ابزاری امریکا از تسلط جهانی دلار بر مناسبات مالی جهان و کاربرد دلار منحیث ابزار فشار سیاسی بر سایر کشورها، دیگر برای جهانیان قابل تحمل نبوده و همین خود روند فروریختن تدریجی همیمنه ی دلار را اجتناب ناپذیر کرده است. 

تحریم های بی رویه و گسترده ی غرب علیه روسیه و توقیف 630 میلیارد دلار دارایی بانک مرکزی روسیه توسط امریکا و غرب، کشورهای عضو سازمان بریکس را تکان بیشتر داده، آنان را برای ایجاد زیرساخت های مستقل مالی ــ تجاری، بیش از پیش تحریک و تشویق کرده است. آنان می خواهند هرچه زودتر راه های مقابله دربرابر این وسیله ی فشار امریکایی را دریابند. 

بریکس در نزدیک ترین همآیش اش در افریقای جنوبی، نیت آن را دارد تا قبل از همه به منظور کاهش وابسته گی به دلار، امکان ایجاد ارز واحد و جدیدی را برای تبادله ی مالی و تجاری جهانی جست وجو کند. 

کارشناسان بر این باورند که امریکا و غرب چه بخواهند چه نخواهند، اتحادیه ی بریکس با وسعت و قدرت روزافزون اش، (دیر یا زود، با ارز جدید و بدون آن)، به یک اتحادیه ی نیرومند اقتصادی و اثرگذار در معاملات و مناسبات اقتصادی جهان مبدل شده، در معاملات و مناسبات مالی – اقتصادی جهان، حرف اول را خواهد زد.