آیا اسرائیل و ترکیه واقعا رابطه تازه ای را آغاز می کنند؟

دیپلماسی ایرانی: روابط ترکیه و اسرائیل هفته گذشته و پس از سال‌ها بن‌بست، با فرود هواپیمای اسحاق هرتزوگ در آنکارا ، گسترش قابل توجهی یافت.

ابراهیم کالین، مشاور ارشد رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از هرتزوگ استقبال و او را تا مجتمع ریاست جمهوری همراهی کرد.

ترکیه بر سر یک دوراهی در سیاست خارجی خود قرار دارد. این کشور دریافته که حمایت از اسلامگرایانی مانند محمد مرسی و حمایت متعصبانه از حماس، آنکارا را منزوی تر از هر زمان دیگری ساخته است.

در حالی که سیاست خارجی ترکیه منجر به انزوای آن شده ، اسرائیل تحت دولت سابق بنیامین نتانیاهو یک جهش بزرگ در پیوست خود به منطقه را شاهد بوده است. روابط تازه اسرائیل با مراکش و امارات متحده عربی، ترکیه را عصبانی تر از همیشه کرد و این تهدید اردوغان را به همراه داشت که روابط خود را با امارات قطع خواهد کرد. بنابراین جای تعجب نیست که اقدام ترکیه به ترمیم روابط با اسرائیل بلافاصله پس از دیدار اردوغان از امارات، انجام شده است.

اردوغان حداقل در سال‌های اولیه قدرت، رویکردی عمل‌گرایانه را برای غلبه بر اختلافات خود با اسرائیل انتخاب کرد. دو طرف با وجود مشاجره‌های مداوم، مراقب بودند هرگز روابط تجاری رو به رشد خود را متوقف نکنند. شرکت ترکیش ایرلاینز هرگز پروازهای خود را به اسرائیل متوقف نکرد و در حالی که جنگ سوریه ادامه داشت، کالاهای ترکیه از بنادر اسرائیل استفاده می کردند.

اردوغان اکنون دوباره این عمل گرایی را پذیرفته و چرخش تازه ای را به سوی اسرائیل انجام داده است.

از سوی دیگر، اسرائیل این اقدام را فرصتی برای کسب مشروعیت بیشتر می داند. با این حال، ترکیه شاید از این ناخرسند باشد که گرچه اسرائیل به تقویت روابط اقتصادی علاقه مند است، ولی به این سرعت توافق نامه های بلندمدت در مورد گاز طبیعی را امضا نخواهد کرد.

در حالی که ترکیه همچنان می گوید به دستورکار فلسطینی خود پایبند است، همسویی آن با اسرائیل می تواند باعث بی اعتمادی در نگاه فلسطینی ها باشد.

مصر نیز علاقه زیادی به حفظ ثبات در نوار غزه دارد. با توجه به تلاش ترکیه برای ترمیم روابط با مصر، تفاهم سه جانبه علیه گسترش نفوذ ایران بر حماس و جهاد اسلامی، می‌تواند شروع تازه ای برای غزه با توجه به سرمایه‌گذاری ترکیه و مصر در آن منطقه باشد. این امر می‌تواند اسرائیل را به رفع محاصره غزه ترغیب کند.

از نظر اسرائیل، حضور ترکیه در کنار تلاویو نقش مهمی در تلاش های اسرائیل برای جلوگیری ایران از کسب سلاح هسته ای دارد.

از سوی دیگر اسرائیل و ترکیه در واکنش به حمله روسیه به اوکراین، ضمن حفظ روابط با روسیه، حمایت اخلاقی از اوکراین را نیز در پیش گرفته اند. نفتالی بنت و اردوغان به عنوان میانجی ایفای نقش می کنند که نشان دهنده نیاز مشترک آنها به حفظ روابط با روسیه برای حفظ آزادی عمل خود در سوریه است.

می توان گفت از دهه ۱۹۹۰ تاکنون، اسرائیل و ترکیه تا این حد همسو نشده اند. ترکیه مایل است تاریخ کاملاً جدیدی از روابط با اسرائیل را ارائه دهد که با انجام اقدامات اساسی تر مانند تبادل سفیران و برداشتن گام های کوچک به سوی توسعه روابط مبتنی بر عمل گرایی آغاز کننده این سطح از روابط باشد.

منبع: هاآرتص / تحریریه دیپلماسی ایرانی