تنشی که آماده هر گونه التهاب بیشتر است
بحران اعتماد در پرونده هسته‌ای ایران
نویسنده: إیوا کولوریوتی
دیپلماسی ایرانی: با رسیدن خبرهایی درباره انفجاری در پیرامون تاسیسات نطنز همه نگاه‌ها به سمت اسرائیل چرخید؛ زیرا آنها تنها طرفهایی هستند که آماده رفتن به این سمت هستند. باید تاکید کرد که ورود ایران با باشگاه کشورهای اتمی از سوی هیچ دولتی در اسرائیل پذیرفته نیست و این مسئله علی رغم این است که ایران همیشه نشان داده نیتی برای رفتن به سمت درگیری مستقیم نظامی با اسرائیل نداشته است.
نمی‌توان ارسال غیرمستقیم پیام‌ها میان تهران و تل آویو در گذشته را نادیده گرفت که هدف از آنها رساندن این پیام بود که تهران رویکردی برای درگیری با اسرائیل ندارد اما عدم اطمینان بر ذهنیت سیاستمداران اسرائیلی سیطره دارد. از یک سو به وعده‌های ایران اطمینان ندارند و از سوی دیگر به آینده حکومت در تهران. امروز سیاستمداران ایرانی خواستار جنگ با اسرائیل نیستند اما فردا ممکن است کسی به حکومت برسد که این گونه نباشد در آن صورت راه حل چه خواهد بود، در حالی ایران کشوری هسته‌ای شده است؟
از سوی دیگر اسرائیل به دولت دموکرات کنونی آمریکا و قدرتش برای سوق دادن ایران به سمت بازگشت به توافق هسته‌ای اطمینانی ندارد. این احساس در تل آویو در حال شدت یافتن است که واشنگتن امروز ایران اتمی را خطری برای امنیت و منافع خود نمی‌بیند. این ترکیب عدم اطمینان در اسرائیل باعث می شود رفتن به سمت گام‌های تنش زا ممکن باشد.
لابی محافظه کار در تهران باور دارد طرح گروه های مسلحش در منطقه باعث شده است که آنها دارای وزن و اهمیتی باشند که اروپا و آمریکا نتوانند آن را نادیده بگیرند. با همین لحن تهران امروز با طرف غربی در وین مذاکره می‌کند و با تهدید اسرائیل برخورد می‌کند. به این ترتیب که طرف مقابل می‌داند هر گونه حمله به طرح هسته‌ای ایران به معنای گشوده شدن تمامی جبهه‌های لبنان، سوریه و عراق به روی اسرائیل و حضور آمریکا در این کشورهاست.
این سناریوی خوش بینانه سپاه است که امروز مذاکرات را در وین هدایت می‌کند؛ اما کسانی هستند که به طور کلی به آمریکا و به ویژه هر دولت جمهوری خواه در این کشور که ممکن است به قدرت برسد و رویکرد ترامپ را مبتنی بر خروج از توافق هسته‌ای در پیش بگیرد، اطمینان ندارند.
همچنین فضایی از بی اعتمادی نسبت به اسرائیل و جناح اطلاعاتی آن وجود دارد که عملیاتش در داخل ایران قدرتش برای ضربه زدن به برنامه هسته‌ای ایران را حتی در سایه هرگونه توافقی با غرب نشان می‌دهد.
به خاطر وجود این فضای حاکی از اعتماد بیش از اندازه به خود که باعث می‌شود درخواست‌ها در وین افزایش یابد و این بی اعتمادی به آمریکا و اسرائیل که به شک و تردید نسبت به هرگونه توافق شدت می‌بخشد، شانس موفقیت مذاکرات و فعالیت های دیپلماتیک کمتر می شود.
از سوی دیگر آمارها کاهش محبوبیت داخلی بایدن در سایه افزایش قیمت بنزین و کالاها را نشان می‌دهد. در چنین فضای خصومت داخلی چند ماه قبل از انتخابات میان دوره‌ای کنگره، تنش در مرزهای بلاروس و لهستان شدت گرفته و هزاران سرباز روس به سمت مرزهای اوکراین سرایزی شده‌اند. در سایه این بحران‌ها و موضوعات پیچیده احتمالا آخرین چیزی که بایدن بخواهد دستیابی ایران به نخستین بمب اتمی است.
واشنگتن امروز نیاز دارد تا به این موضوع پایان دهد و روی روسیه و چین تمرکز کند، به همین خاطر وزارت امور خارجه آمریکا هشدارهایش را شدت بخشیده و پنتاگون اعلام کرده است که رزمایش نظامی را با اسرائیل در بهار آینده انجام خواهد داد که در آن حمله مشترک به تاسیسات اتمی ایران شبیه سازی می‌شود. این گام‌ها اساسا با این هدف است که ایران را به سمت امتیازدهی‌ای سوق دهد که از یک سو تنش را کاهش می‌دهد و از سوی دیگر پیامی به اسرائیل است تا نگرانی‌اش کاهش پیدا کند و امکان رفتنش به سمت تصمیمی یکجانبه کم شود.
تمام شرایط برای تنش‌زایی فراهم است و همین شرایط احتمالا برای دستیابی به راه حل و آرامش موقت ایده آل است. هرچیزی در زمستانی که به نظر پرحرارت می‌آید، ممکن است.
منبع: القدس العربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11
نظر شما :