تنش ها بین ایران و آمریکا از فضای فیزیکی به سایبری کشیده می شود؟

نویسنده: استیو وایسمن

دیپلماسی ایرانی: در هفته‌های گذشته بیشتر توجه ها به این احتمال رسیدن تنش ها بین ایالات متحده و ایران به فضای سایبری معطوف شده است. اما واقعیت این است که جنگ سایبری آمریکا با ایران بیش از یک دهه است که در جریان است. سوال این نیست که «چنین احتمالی وجود دارد یا خیر»؛ سوال این است: «فصل جدید درگیری ها چگونه خواهد بود؟»

سرآغاز جنگ سایبری آمریکا با ایران را می توان حمله «استاکسنت» در سال 2009 به تاسیسات غنی سازی اورانیوم نطنز دانست که به اختلال در برنامه هسته ای ایران که آمریکا آن را تسلیحاتی می دانست، انجامید. این حمله به طور عمده اسرائیل و ایالات متحده نسبت داده شد. از آن زمان، ایران اگرچه هنوز به توانایی های پیشرفته جنگ سایبری ایالات متحده، روسیه و چین نرسیده، اما برنامه سایبری خود را به میزان قابل توجهی گسترش داده است. هکرهای ایرانی در سال 2012 و 2013 با حمله به بانک های بزرگ آمریکایی همچون «بانک آو اَمِریکا»، «جی پی مورگان چِیس»، «ولز فارگو» و «سیتی گروپ»، دسترسی رایانه های آنها به اینترنت را به طور موقت قطع کردند. دستگاه قضایی نیویورک 7 ایرانی را در دست داشتن در این حملات متهم شناخت. در سال 2013 هم طبق گزارش های منتشر شده، ایرانی ها سیستم کنترل سد نیویورک را هک کردند. در سال 2014 هم هکرهای ایرانی به رایانه های شرکت «لاس وگاس سندز» حمله کردند که شلدون آدلسون، مدیر عامل آن، یک از طرفداران دو آتشه اسرائیل و مدافعان شدت عمل علیه ایران است. در سال 2018 هم 9 ایرانی در رابطه با هک کردن صدها دانشگاه و شرکت در تلاش برای سرقت اطلاعات، متهم شدند. برخی گزارش ها هم از حمله هکرهای ایرانی به 30هزار رایانه در شرکت نفتی آرامکو در عربستان سعودی در سال 2019 حکایت داشتند که با از بین بردن داده ها و متوقف کردن موقتی نیمی از تولید نفت عربستان سعودی همراه بود. طبق اظهارات فرماندهی سایبری وزارت دفاع آمریکا، ایران به طرز ناگهانی مشغول بررسی و تفحص گسترده زیرساخت های آمریکایی مانند شبکه برقی و همچنین شبکه های رایانه ای دولتی و شرکتی شده است.

پس از اقدام ایالات متحده به ترور سردار سلیمانی، حملات سایبری منتسب به ایران به طرز چشمگیری افزایش یافته است. اگرچه ممکن است به نظر برسد که تنش ها بین واشنگتن و تهران پس از حمله تلافی جویانه ایران به پایگاه های عراقی مقر نیروهای آمریکایی اندکی کاهش یافته، اما همانطور که وزارت امنیت ملی ایالات متحده هم هشدار داده، تهدید حمله سایبری مختل کننده ایران کاملا جدی است: «ایران یک برنامه سایبری قدرتمند دارد و می تواند حملات سایبری علیه ایالات متحده با تاثیرات مخرب موقتی در زیرساخت های مهم، انجام دهد.»

شرکت امنیت سیستم کنترل صنعتی «دراگوس» اخیرا از یک سری تلاش ها به منظور هدف گرفتن شبکه های رایانه های شرکت های برق، گاز و نفت منتسب به ایران از طریق یافتن کلیدواژه برای نفوذ در شرکت های مربوطه خبر داده است. اگرچه طبق اظهارات دراگوس ایران هنوز توانایی استفاده از این نفوذ برای تحت کنترل درآوردن شبکه توزیع برق یا تاسیسات گازی و نفتی را ندارد، اما روزی که ایران به چنین توانایی دست یابد چندان دور نیست.

سناتور ریچارد بلومنتال (دموکرات از ایالت کنتیکت) نیز اخیرا پس از جلسه توجیهی وزارت امنیت ملی، به «سی ان ان» گفت از این مساله نگران است که شاید ایران قصد یک حمله باجگیرانه به صورت رمزگذاری داده ها و بازگشایی رمزگذاری ها پس از پرداخت وجه المطالبه را در سر داشته باشد.

یک حمله سایبری در مقیاس بزرگ علیه آمریکا می تواند عواقب ویران کننده ای داشته باشد. اگرچه بسیاری از سازمان ها و شرکت های دولتی در جهت افزایش امنیت خود گام برداشته اند، اما این تلاش ها با محافظت حقیقی مورد نیاز در برابر حملات سایبری گسترده فاصله زیادی دارد. به ویژه بخش خصوصی در برابر حملات سایبری آسیب پذیرتر به نظر می رسد. در راستای محافظت از ایالات متحده در برابر تهدید حملات سایبری، لازم است که تلاش های متمرکز و هماهنگ دولت فدرال با صنایع خصوصی افزایش یابد. تنها مساله ای که ممکن است ایران را از حملات سایبری گسترده و مخرب باز دارد، این واقعیت است که می داند ایالات متحده پیشتر به زیرساخت های آن نفوذ کرده است. شروع چرخه ای از حملات سایبری تلافی جویانه به نفع هیچ یک از طرفین نیست. اما اینکه این ورژن جدید از جنگ سرد «تخریب قطعی مشترک» به عنوان استراتژی جایگزین جنگ هسته ای تاثیرگذار خواهد بود یا خیر، به مرور زمان مشخص می شود. این استراتژی بی شک مخاطراتی دارد که پیش از اجرا باید در نظر گرفته شوند.

منبع: هیل / مترجم: طلا تسلیمی