انتخاب دشوار برای ایران

نویسنده: الکساندر بلوف

دیپلماسی ایرانی: از زمان خروج دولت دونالد ترامپ از برجام و اعمال مجدد تحریم های اقتصادی علیه ایران، وضعیت اقتصادی این کشور بسیار دشوار و پیچیده شده است. به موازات آن که بحران اقتصادی در ایران غیر قابل گریز به نظر می رسد، همزمان با آن، زمان نیز در ضدیت با تهران پیش می رود. در شرایطی که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در امریکا نزدیک است، حکومت ایران باید مشخص کند که آیا با دولت ترامپ همکاری خواهد کرد یا خیر و این همکاری به چه نحوی خواهد بود.

برخی از کارشناسان معتقدند که باید منتظر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال 2020 باشیم و پس از آن، مشخص خواهد شد که آیا در پشت این میز مذاکرات دولت دموکراتی حضور خواهد یافت، یا خیر. اما، اگر ترامپ در انتخابات پیروز شود، در آن صورت او از موضع بسیار قدرتمندتری در مقایسه با اکنون وارد عمل خواهد شد و نرمش کمتری از خود نشان خواهد داد، زیرا اکنون، او به کسب پیروزی در عرصه سیاست خارجی نیاز دارد و در این زمینه، نرمشی بیشتری از خود نشان خواهد داد. افزون بر آن، طی یک سال آینده، شرایط اقتصادی در ایران بسیار دشوارتر خواهد بود و در نتیجه، موضع تهران در مذاکرات ضعیف تر خواهد شد.

ارزیابی شرایط کنونی اقتصاد ایران کار دشواری است. در این زمینه، میان سیاستمداران ایرانی بحث و گفت وگوهای پیچیده ای در خصوص چشم انداز بلند مدت رشد و استراتژی توسعه اقتصادی مطرح است. هواداران سیاست تند در ایران موافق بازسازی ساختار اقتصاد هستند تا بتوانند با انزوای بین المللی مقابله کنند. هواداران مشی تند معتقدند که نشانه هایی از احیای اقتصاد دیده می شود.

مطالعات اخیر نشان داده است که محدودیت در صادرات نفتی، ایران را به سوی وضعیت اقتصادی بسیار دشواری سوق می دهد. هواداران مشی تند تصریح می کنند که تحریم های امریکا انگیزه ای است برای پیشبرد اقتصاد مقاومتی که وابستگی اش به تجارت با جهان و غرب به حداقل می رسد. اصولگرایان امیدوار هستند که این روند مانع از تهاجم فرهنگی در کشور شود.

 اما، دولت حسن روحانی به دنبال اعمال اصلاحات و گشایش درها به سوی اقتصاد جهانی است. اصلاح طلبان از تفکر نئو لیبرال حمایت می کنند که در راستای محدود کردن نقش دولت و خصوصی سازی است و هدف از آن، گشایش راه پایدار برای رسیدن به شکوفایی اقتصادی است. از سوی دیگر، گفته می شود که احیای اقتصاد ایران زمان بر است. با توجه به آن که، دولت برای تامین بودجه به پول نیاز دارد و در این زمینه، باید پول چاپ کند، در آن صورت، دیر یا زود، ریال ایران با افت ارزش شدیدی مواجه خواهد شد و در این زمینه، نرخ تورم نیز به شدت افزایش خواهد یافت.

بخش دولتی ایران ضمن تلاش برای تامین هزینه هایش قادر نیست ضرر و زیان های وارده در نیتجه خروج شرکت های خارجی از کشور را جبران کند. بخش خصوصی نیز با بحران اختصاص وام مواجه است، زیرا در حال حاضر، اکثر بانک های ایرانی ورشکسته هستند.

در حال حاضر، ایران به سوی توسعه فعالیت غنی سازی اورانیوم پیش می رود. در این زمینه، تهران تلاش می کند تا نتایج منفی عملکرد ترامپ را اثبات کند تا بتواند از این طریق، از بن بست رهایی یابد و ناگزیر به پذیرش مطالبات امریکا نشود.

منبع: رگنیوم / تحریریه دیپلماسی ایرانی